موجودات فرازمینی شاید در جهانی موازی زندگی کنند!

 

مجله علمی ایلیاد - آیا حیات بیگانه می‌تواند در یک جهان موازی زندگی کند؟ شبیه‌سازی‌های کامپیوتری در دو مطالعه‌ی جدید نشان می‌دهد این ایده شاید چندان دور از ذهن نباشد. اگر جستجوی حیات بیگانه در جهان ما نتیجه‌ای به همراه نداشته باشد، بهتر است در جهان مجاور به دنبال آن بگردیم.

بر طبق دو مطالعه‌ی جدید که در مجله‌ی Royal Astronomical Society منتشر شده، این احتمال می‌رود که سیاره‌هایِ حامی حیات در جهان موازی وجود داشته باشند؛ حتی اگر انرژی تاریک آن جهان را از هم گسیخته باشد. ایده‌ای که می‌گوید جهان ما تنها یکی از چندین جهان‌ها است و شاید جهان‌های بی‌شماری وجود داشته باشد، تحت «نظریه‌ی چندجهانی» شناخته می‌شود. دانشمندان قبلاً بر این تصور بودند که چنین جهان‌های موازی باید پذیرنده‌ی مجموعه‌ای سِفت و سخت از قوانین و معیارها باشند تا بتوانند از شکل‌گیری ستارگان، کهکشان‌ها و سیاره‌های حامی حیات پشتیبانی کنند.

دانشمندان در مطالعه‌ی جدید خود یک شبیه‌سازی کامپیوتری عظیم انجام دادند تا جهان‌های تازه‌ای را تحت شرایط آغازین گوناگون بیافرینند. آنان دریافتند که شاید شرایط حیات قدری وسیع‌تر از آن چیزی باشد که قبلاً تصور می‌شد؛ به ویژه زمانی که سخن از کِشش رازآلود انرژی تاریک به میان می‌آید.

انرژی تاریک به نیروی نامرئی و رازآلودی اطلاق می‌شود که در فضاهای خالی جهان ما وجود دارد. شما می‌توانید آن‌را به عنوان الهه‌ی انتقام جاذبه در نظر بگیرید؛ جاذبه‌ ماده را به نزدیک هم می‌کِشد، انرژی تاریک ماده را از هم دور می‌کند. جالب است که انرژی تاریک برنده‌ی این مسابقه‌ی طناب‌کشی کیهانی است. جهان ما نه تنها در حال انبساط است، بلکه به پاس کشش نامرئی و مداوم انرژی تاریک، همه روزه سرعت انبساط هم، سریع‌تر و سریع‌تر می‌شود. تصور بر این است که با پدیدار شدن فضاهای خالی بیشتر در جهان، انرژی تاریک بیشتری برای پر کردن آن فضاها وارد عمل می‌شود. توجه داشته باشید که انرژی تاریک با ماده‌ی تاریک فرق دارد؛ ماده‌ی تاریک شکلی فراوان و نامرئی از ماده است که در پدیده‌های گرانشی بسیار عجیبی در فضا ایفای نقش می‌کند.

دانشمندان هنوز به طور دقیق نمی‌دانند انرژی تاریک چیست و نحوه‌ی عملکردش به چه صورت است؟ برخی از آن به عنوان ویژگی ذاتی فضا یاد می‌کنند و اینشتین آن‌را «ثابت کیهان‌شناسی» نامگذاری کرد، برخی دیگر هم آن‌را به نیروهای اساسی نسبت می‌دهند. عده‌ای هم وجود این ماده را به کلی رد می‌کنند. اما هر چه که باشد، می‌توان بر سر این موضوع به توافق رسید که مقدار بسیار زیادی از آن وجود دارد. بر اساس برآوردهای انجام شده، تقریباً ۷۰ درصد جرم انرژی جهان ما از انرژی تاریک ساخته شده است. این مقدار می‌تواند به کهکشان‌ها اجازه بدهد تا رشد کرده و از پیدایش حیات پشتیبانی کنند. این تصور رایج وجود دارد که اگر ما در جهانی با انرژی تاریک بسیار زیاد زندگی می‌کردیم، فضا سریع‌تر از آنچه کهکشان‌ها بتوانند ایجاد شوند، انبساط پیدا می کرد. اگر میزان انرژی تاریک خیلی کم بود، گرانش می‌توانست زمینه‌ساز فروپاشی کهکشان‌ها شود، قبل از اینکه حیات شانسی برای ظهور داشته باشد.

اما میزان انرژی تاریک موضوعی است که بحث و جدل بر سر آن هنوز به پایان نرسیده است. گروهی بین‌المللی از محققان از کشورهای انگلیس، استرالیا و هلند با انجام آزمایش‌های متعدد و استفاده از برنامه‌ای به نام «تکامل و تولید کهکشان‌ها»، به شبیه‌سازی تولد، حیات و مرگ جهان‌های فرضی متعدد پرداختند. در هر شبیه‌سازی، محققان میزان انرژی تاریک را در جهان ما بررسی کردند. خبر خوب این است که حتی در جهان‌هایی با ۳۰۰ برابر انرژی تاریک، حیات راهی برای شکوفایی پیدا کرد.

«پاسکال الهی» محقق در دانشگاه غرب استرالیا، اظهار داشت: «شبیه‌سازی‌های ما نشان داد که انبساط شتابدار ناشی از انرژی تاریک تقریباً هیچ تاثیری بر تولد ستاره‌ها ندارد و زمینه‌ساز پیدایش حیات می‌شود. این خبر خوبی برای طرفداران چندجهانی و حیات فرازمینی است. اما یک سوال بزرگ مانده است؛ اگر کهکشان‌ها بتوانند با وجود مقدار بسیار زیادی از انرژی تاریک شکوفا شوند، چرا جهان ما اینقدر انرژی تاریک کمی دارد؟ فکر می کنم باید به دنبال یک قانون فیزیک جدید باشیم تا این ویژگی عجیب را توضیح دهیم. البته پیدا کردن این گونه قوانین فقط در گفتار آسان است و چالش‌های متعددی را با خود به همراه می‌آورد. دانشمندان هم البته به این زودی پا پس نخواهند کشید.»

 

نوشته: برآندون اسپیکتور
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد