کشف نوع تازه‌ای از سلول ریوی
مجله علمی ایلیاد - دو گروه از محققان نوع تازه و نادری از سلول ریوی را کشف کرده‌اند. این سلول‌ها که تنها ۱ درصد از تمامی سلول‌های موجود در ریه را تشکیل می‌دهند، مقدار زیادی از پروتئینی را که مسئول بروز «فیبروز کیسه‌ای» است را بیان می‌کند. این کشف می‌تواند به محققان کمک کند تا شیوه‌های درمانی نوینی را در آینده توسعه دهند. فیبروز کیسه‌ای به یک اختلال ژنتیکی اطلاق می‌شود که موجب عفونت مکرر سینه و عدم جذب مواد مغذی در روده‌ها می‌شود. عفونت‌های مکرر سینه منجر به آسیب پیش رونده در ریه‌ها می‌گردد.
هر چند فیبروز کیسه‌ای از زمان تولد وجود دارد، اما گاهی تا چند ماه یا چند سال به‌طور نامشخص باقی می‌ماند. ممکن است در طول این مدت، آسیب به ریه‌ها آغاز شده باشد. جهش در ژن‌های مربوط به پروتئین «CFTR» عامل اصلی را در این بیماری ایفا می‌کند. پروتئین CFTR در تولید و آزادسازی مایعات بدن از جمله موکوز و عرق نقش دارد؛ زمانی که ژن کارایی نداشته باشد، ترشحاتی که معمولاً نازک هستند، ضخیم می‌شوند. این شرایط باعث پیدایش چندین علائم بیماری می‌شود؛ مثل عفونت‌های ریوی و سینه.
«جاریج راجاگوپل» نویسنده‌ی ارشد یکی از مطالعات و پزشک در بیمارستان عمومی ماساچوست بوستون، اظهار داشت: «فیبروز کیسه‌ای از جمله بیماری‌هایی است که مطالعات بسیار خوبی بر روی آن انجام شده است. اما ما همچنان در حال یافتن ویژگی‌های زیستی تازه‌ای هستیم که می‌تواند نحوه‌ی برخورد با آن بیماری را دچار تغییر کند.»
محققان کار خود را با ایجاد نقشه‌ای از سلول‌های تشکیل دهنده‌ی مسیر هوایی آغاز کردند. آن‌ها بیان ژن ده‌ها هزار سلول را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. پس از اِتمام فرآیند تحلیل، گروه تحقیق توانست الگوهای بیان ژن را مقایسه کرده و به طبقه‌بندی انواع مختلف سلول‌ها، وضعیت، فراونی و توزیع در مسیر هوایی بپردازد. یکی از سلول‌های شناسایی شده، هرگز قبلاً دیده نشده بود و محققان نام «یونوسیت ریوی» را بر آن گذاشتند. بر اساس یافته‌های محققان، این یونوسیت ریوی با بیان بسیار بالای پروتئین «CFTR» همراه است؛ یعنی این سلول‌ها در صورتی که دچار جهش شوند، می‌توانند باعث ایجاد فیبروز کیسه‌ای شوند.
گروه محققان اقدام به دستکاری یک فرآیند مولکولی مهم در یونوسیت‌های ریوی موش‌ها کردند و دریافتند که برخی ویژگی‌های مرتبط با فیبروز کیسه‌ای، مثل موکوز ضخیم پدیدار شدند. اگر چه هنوز نمی‌توان به‌طور قطعی تایید کرد که فیبروز کیسه‌ای در اثر یونوسیت‌های ریوی ایجاد می‌شود، اما دست‌کم یافته‌های قوی محققان چنین چیزی را نشان می‌دهد.
بر اساس گفته‌ی «ایمی رایان» زیست‌شناس ریوی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، این یافته می‌تواند کمک شایانی به محققان کند. رایان در مصاحبه با خبرگزاری‌ها خاطر نشان کرد: «این مقاله‌های تازه واقعاً هیجان‌انگیز هستند و ترکیب سلولی را زیر سوال برده‌اند. این نوع اطلاعات می‌تواند تاثیر شگرفی بر پیشرفت و توسعه‌ی تحقیقات ما داشته باشد. امیدوار هستیم روش‌های درمانی تازه‌ای برای بیماری‌هایی از این قبیل ایجاد شود. در گام بعدی، می‌خواهیم چندین بیماری را با این اطلاعات جدید مورد بررسی قرار دهیم. یافته‌های بیشتر می‌تواند نحوه‌ی نگرش‌مان به زیست‌شناسی ریه و سلول‌های ریوی را متحول سازد.»
این مقاله در مجله‌ی معتبر Nature منتشر شده است.
نوشته: جاسینتا بویلر
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد