ناگفته‌هایی از مردمان اسرارآمیز جزیره‌ی ایستر
مجله علمی ایلیاد - تجزیه و تحلیل ابزارهای سنگیِ جمع‌آوری شده از محل‌های باستان‌شناسی جزیره‌ی ایستر، نشان‌دهنده‌ی سطح قابل توجهی از همکاری در فرهنگ «راپا نوی» است. مورخان و باستان‌شناسان قبلاً جنگ و سوء‌مدیریت منابع طبیعی را به عنوان عوامل اصلی در کاهش جمعیت راپا نوی مطرح کرده بودند. اما مطالعات متعدد گویای آن است که مردم جزیره‌ی ایستر زندگی پیچیده با پشتکار فراوان داشتند.
«دِیل سمسون» محقق و باستان‌شناس از دانشگاه کوئینزلند در مصاحبه‌ای خبری خاطر نشان کرد: «ایده‌ی رقابت و فروپاشی در جزیره‌ی ایستر قدری مبالغه‌آمیز است. از دیدگاه من، صنعت حکاکی سنگ از جمله شواهد قوی‌ای است که نشان می‌دهد همکاری در میان گروه‌های صنعتی و خانواده‌ها مرسوم بوده است.»
جزیره‌ی ایستر عمدتاً به خاطر مجسمه‌های سنگی غول‌پیکرش که در سراسر جزیره دیده می‌شود، شهرت پیدا کرده است. سنگ‌ها که ارتفاع برخی از بزرگ‌ترین‌شان به بیش از ۲۰ متر نیز می رسد، با بهره‌گیری از ابزارهای سنگی بازالتی تراشیده شده‌اند. برای درک بهتر همکاری و هماهنگی که زمینه‌ی سازکار بر روی تعداد کثیری از مجسمه‌های بزرگ شد، محققان به تجزیه و تحلیل ترکیب شیمیایی ۲۰ ابزار سنگی پرداختند. بر اساس یافته‌ها، صنعتگران سنگ‌هایی را از معدنی سنگی استخراج کرده و مورد استفاده قرار می‌دادند. اینکه صنعت ساخت مجسمه‌های پیچیده با اشتراک‌گذاری منبع مشترکی همراه بود، نشان‌دهنده‌ی سطح بالایی از همکاری در میان مردمان آن جزیره است.
محققان گفتند: «قسمت اعظم سنگ‌ها تنها از مجموعه‌ی معدن سنگ نشات می‌گیرند؛ به محض اینکه افراد معدن سنگ مورد علاقه خود را پیدا کردند، به طور دائم از آن استفاده کردند. برای اینکه تمامی افراد از یک معدن استفاده کنند، به نظر من باید نوعی همکاری در میان این افراد شکل گرفته باشد.»
تازه‌ترین یافته‌ها که در مجله‌ی Pacific Archeology منتشر شد، شواهد جدیدی را در خصوص ظهور و فروپاشی جامعه‌ی راپا نوی ارائه می‌کند. مطالعات گذشته به نتیجه‌ی مشابهی دست یافته‌اند؛ بر طبق این یافته‌ها، مردم جزیره‌ی ایستر جنگ‌زده و کوته‌بین نبودند، بلکه حس همکاری در میان آن‌ها مشهود بوده است.
بنا به ادعای دانشمندان، جامعه‌ی راپا نوی دچار اضمحلال نشد، آنان با کم‌ترین امکانات سعی در حصول بیشترین بهره‌وری را داشتند. البته برخی محققان مدعی شده‌اند که شاید ساخت این تعداد مجسمه در اثر زور خارجی بوده که بر مردم اِعمال می‌شده است. آنان انتظار دارند با انجام حفاری‌های بیشتر به شواهد قطعی دست یافته و نظرات بهتر و جامع‌تری در این زمینه ارائه کنند.
نوشته: بروکس های
مترجم : منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد
مترجم : منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد