ستاره‌شناسان جوان‌ترین پالسار در کهکشان راه‌شیری را کشف کردند.
مجله علمی ایلیاد – پالسار یا تپ‌اختر، اجرام اسرارآمیز و عجیبی در کیهان هستند که بر اثر ایجاد یک ابرنواختر به‌وجود می‌آیند. زمانی که ستاره‌ای با انفجار مهیبی به زندگی خود پایان می‌دهد، بقایای به‌جا مانده از آن به‌صورت تپ‌اختر باقی می‌ماند. تپ‌اخترها در واقع ستاره‌هایی نوترونی و بسیار متراکم هستند که بر محور چرخش خود با سرعت‌هایی سرسام‌آور می‌چرخند و حالتی همچون فانوس دریایی را ایجاد می‌کنند. اولین تپ‌اختر در سال ۱۹۶۰ توسط «جوزلین بل‌برنل» کشف شد و تا کنون بیش از ۲۰۰۰ پالسار در کیهان کشف شده است.
اما هم‌اکنون دانشمندان توانسته‌اند جوان‌ترین تپ‌اختر را کشف کنند. آن‌طور که در مجله‌ی Astrophysical آمده است، نوری که ما از پالسار «Kes 75» می‌بینیم، متعلق به زمانی است که این ستاره‌ی نوترونی تنها ۵۰۰ سال عمر داشته است. بنابراین این جوان‌ترین پالساری است که انسان توانسته رصد کند. این تپ‌اختر در فاصله‌ی ۱۹۰۰۰ سال نوری از ما قرار دارد، پس اکنون این جرم اسرارآمیز ۱۹،۵۰۰ سال سن دارد. داده‌های اخیری که تلسکوپ اشعه‌ی ایکس چاندرا، متعلق به ناسا جمع‌آوری کرده است، تغییرات و چگونگی تحول این پالسار را نشان می‌دهد.
پالسارها در هر ثانیه، مقدار بسیار زیادی از ماده، پادماده و ذرات را با سرعتی نزدیک به سرعت نور به بیرون پرتاب می‌کند. این برون‌فِکنی عظیم که به‌صورت بادهای ستاره‌ای از تپ‌اختر ساطع می‌شود، هاله‌ای را در اطراف ستاره ایجاد می‌کند که به آن «سحابی باد ستاره‌ای» می‌گویند. در واقع این ناحیه‌ای، حبابی مغناطیسی از ذرات پُرانرژی کیهانی است.
سوالی که اخترشناسان مطرح کردند، این بود که سرعت گسترش این حباب مغناطیسی یا همان سحابی چقدر است؟ این گروه از دانشمندان با مشاهده‌ی داده‌های سال‌های ۲۰۰۰، ۲۰۰۶، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۶ تلسکوپ چاندرا، اثبات کردند که این سحابی با سرعتی در حدود ۱ میلیون متر در ثانیه گسترش می‌یابد. یعنی چیزی بیش از ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومتر در ساعت!!!
این سرعت بسیار بالا ممکن است به‌خاطر محیط متراکم اطراف پالسار باشد. حتی ممکن است دلیل آن حباب نیکل رادیواکتیوی باشد که بر اثر انفجار ابرنواختر ایجاد شده است. با توجه به اینکه عناصر سنگین در ابرنواخترها شکل می‌گیرند، مشاهده‌ی این تپ‌اختر جوان، فرصتی استثنایی برای ستاره‌شناسان است تا ساختار این اجرام را بهتر درک کنند.
در این داده‌ها، مشاهده شد که روشنایی سحابی باد ستاره‌ای این تپ‌اختر حدود ۱۰ درصد کاهش داشته است. این تغییرات سریع، به دانشمندان کمک می‌کند تا توضیحی بهتر برای آنچه در این پالسار در حال رخ دادن است را با ارائه‌ی مدلی جدید ارائه کنند.
نوشته: آلفردو کارپینتی
ترجمه: علی عمانی - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: علی عمانی - مجله علمی ایلیاد