درمانی برای اعتیاد به نیکوتین
مجله علمی ایلیاد - گروهی از دانشمندان موسسه‌ی تحقیقاتی اسکریپس، آنزیم جدیدی که اعتیاد به نیکوتین را درمان می‌کند، ساختند و آن‌ر‌ا به طور موفقیت‌آمیزی در موش‌های معتاد به نیکوتین، آزمایش کردند. این آنزیم مهندسی‌شده که «NicA2-J1» نام دارد، میزان نیکوتین خون را کاهش داد و در کاهش رفتارهای اعتیاد مانند در جوندگان، اثربخشی قابل ملاحظه‌ای داشت. این نتایج در مجله‌ی Science Advances منتشر شده است. آنزیم NicA2-J1 نسخه‌ای از آنزیم طبیعی تولیدشده توسط باکتری «سودوموناس پوتیدا» است؛ سودوموناس پوتیدا، باکتری میله‌ای گرم منفی‌ای است که در بسیاری از زیستگاه‌های آبی و خاکی که اکسیژن وجود داشته باشد، یافت می‌شود.
این آنزیم توسط پروفسور «کیم جاندا» و همکارانش، از موسسه‌ی تحقیقاتی اسکریپس، تغییر داده شد تا قدرت آن، زمان ماندن آن در خون و سایر خواص دارویی آن بهینه شود. دکتر «اولیویر جورج»، یکی از نویسندگان اصلی این مطالعه، گفت: «این روش بسیار هیجان‌انگیزی است، زیرا می‌تواند بدون ایجاد هوس و سایر نشانه‌های شدید ترک کردن، وابستگی به نیکوتین را کاهش دهد و این آنزیم در جریان خون عمل می‌کند، نه در مغز، بنابراین عوارض جانبی آن حتماً کمتر است.» در یکی از مجموعه آزمایش‌ها، موش‌ها ۲۱ ساعت از شبانه‌روز را در اتاقی سپری کردند که می‌توانستند در آنجا اهرمی را فشار دهند تا تزریق درون‌وریدی نیکوتین دریافت کنند. آن‌ها بدین طریق یاد گرفتند که خودشان نیکوتین را دریافت کنند و در نهایت به نیکوتین وابسته و معتاد شدند.
بعد از ۱۲ روز، موش‌ها فقط هر ۴۸ ساعت یک بار به نیکوتین دسترسی داشتند، که باعث شد بین دوره‌های دسترسی، علائم ترک کردن را تجربه کنند و هر وقت که دسترسی پیدا می‌کردند، مصرف خود را افزایش دهند؛ این نشانه‌ای کلاسیک از اعتیاد عمیق‌تر است. حیواناتی که با بالاترین دوز NicA2-J1 به میزان ۱۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم، درمان شدند، در زمان‌هایی که می‌توانستند همچنان نیکوتین دریافت می‌کردند، اما در مقایسه با گروه کنترل که این آنزیم را دریافت نکرده بودند، میزان این مولکول در خون آن‌ها، بسیار پایین بود. علائم ترک نیکوتین، مانند حساسیت به درد و رفتارهای پرخاشگرانه، در این گروه، در مقایسه با گروه درمان‌نشده‌ی تحت کنترل، در طول دوره‌های عدم دسترسی، کاهش یافته بود.
دکتر «مارسیدا کالوپی» از نویسندگان اصلی این تحقیق، گفت: «این آزمایش مانند این بوده که موش‌ها ۲۰ سیگار کشیده باشند، اما دوز نیکوتینِ فقط یک یا دو سیگار را دریافت کرده باشند، بنابراین موجب شد که روند ترک در آن‌ها شدت بسیار کمتری داشته باشد.» به طور شگفت‌انگیزی، حتی اثر حاد NicA2-J1 روی موش‌های دریافت‌کننده‌ی نیکوتین، ملایم بود. معمولاً وقتی حیوانی به شدت به نیکوتین وابسته باشد، دریافت دارویی که تمام فعالیت‌های نیکوتین را به طور ناگهانی متوقف کند، علائم ترک کردن را فوراً از بین می‌برد.
دکتر جورج گفت: «این مانند ترک کردن به روش «بوقلمون سرد» است. روشی که در آن فرد احساس وحشتناکی خواهد داشت. با این حال، آنچه درمورد این آنزیم، منحصر‌به‌فرد است این است که به اندازه‌ی کافی نیکوتین را کاهش می‌دهد تا میزان وابستگی را کاهش دهد و در عین حال مقداری کافی از نیکوتین را نگه می‌دارد تا فرد به تدریج ترک کند.»
یکی از نشانه‌های دیگر وابستگی به نیکوتین، ادامه‌ی جستجوی نیکوتین، با وجود عواقب جدی ناخوشایند، است. عواقبی که برای انسان‌های سیگاری و تنباکویی شامل اختلال‌های کوتاه‌مدت در عملکرد ریه و آمادگی جسمانی، خطرات بلندمدت سرطان، بیماری قلبی، سکته و بسیاری از بیماری‌های دیگر است. نویسندگان این مطالعه نشان دادند که NicA2-J1 می‌تواند این انگیزه‌ی اجباری برای نیکوتین را در موش‌های معتاد کاهش دهد. وقتی هر فشار اهرم برای دریافت نیکوتین، همچنین ۳۰درصد احتمال دریافت شوک الکتریکی به پاها را نیز به همراه داشت، موش‌های درمان‌شده با NicA2-J1 برخلاف موش‌های گروه کنترل درمان‌نشده، سریعاً فشارهای اهرم خود را کاهش دادند.
این دانمشندان یکی دیگر از جنبه‌های وابستگی به نیکوتین را نیز مدل‌سازی کردند؛ حساسیت به عود پس از پرهیز. آن‌ها به مدت ده روز به موش‌ها نیکوتین ندادند و سپس تزریقی از نیکوتین به آن‌ها دادند تا میل آن‌ها به این ماده رو دوباره در آن‌ها بیدار کنند و سپس از طریق فشار اهرم، دسترسی داشته باشند. موش‌های درمان‌نشده‌ای که بدین طریق تحریک شده بودند، فشار اهرم را تا حد زیادی افزایش دادند. این رفتار در موش‌های درمان‌شده با NicA2-J1 بسیار کمتر بود. همین اثر مفید NicA2-J1 در زمانی که محققان با تزریق داروهای استرس‌زا باعث عود اعتیاد شدند، نیز مشاهده شد که تقلید از شیوه‌ای که استرس موجب عود در انسان‌ها می‌شود، است.
این گروه با داشتن چنین نتایج امیدبخشی در آزمایشات پیش‌بالینی، امیدوار هستند که NicA2-J1 را در آزمایشات بالینی در انسان‌ها وارد کنند.
نوشته: SciNews
ترجمه: زهرا جهانبانی - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: زهرا جهانبانی - مجله علمی ایلیاد