امیدها برای ترمیم لایه‌ی اُزون بیشتر شد!
مجله علمی ایلیاد - حدود ۳۰ سال پیش، جهان در تلاش بود تا حفره‌ی گستر‌ه‌ای که در لایه اُزون به وجود آمده را ترمیم کند. لایه‌ی اُزون همان لایه‌ای است که نقش مهمی را در محافظت از ما در برابر پرتوهای فرابنفش خورشید ایفا می‌کند. هم اکنون گزارش جدیدی که توسط سازمان جهانی محیط‌زیست ارائه شده، نشان می‌دهد که این استراتژی درمانی درازمدت در آینده نیز ادامه خواهد داشت، اگرچه شواهد حاکی از آن هستند که در حال حاضر ترکیبات مضر هنوز از میان ترک‌های ازون رد می‌شوند.
در سال۱۹۸۹ میلادی، پروتکل مونترال در مورد موادی که لایه‌ی اُزون را تخریب می‌کردند، وضع شد. هدف از وضع این پروتکول، توقف انتشار عناصر شیمیایی موجود در یخچال‌ها، آئروس‌ها و محصولات تمیز کننده‌ی خشکی به نام«CFC» بود. برخی از مدل‌سازی‌ها نشان می‌دهد که اگر این ترکیبات از لایه‌ی اُزون حذف شوند، می‌توان هر ساله از بیش از دو میلیون مورد سرطان پوست اضافی که در سراسر جهان رخ می‌دهد، جلوگیری کرد. با توجه به اینکه بسیاری از کشورهای جهان برای حذف این ترکیبات مضر به هم پیوسته‌اند، قطعاً در آینده‌ای نزدیک لایه‌ی اُزون در مسیر بهبودی قرار خواهد گرفت. البته این پروسه، روندی طولانی و پیچیده خواهد بود.
در سال ۲۰۱۶، محققان MITتوانستند اولین اثرات بهبود لایه‌ی اُزون را در سراسر قطب جنوب مشاهده کنند. آخرین تحقیق که با عنوان «ارزیابی علمی تخریب اُزون» توسط سازمان ملل متحد، ناسا و سازمان هواشناسی جهانی انجام شد، در بردارنده‌ی خبرهای خوبی نیز هست. این سازمان‌ها اعلام کردند که بخش‌های بالایی استراتوسفر از سال ۲۰۰۰ به میزان یک تا سه درصد در هر دهه بهبود یافته‌اند.
دانشمندان می‌گویند که این روند نشان می دهد که لایه‌ی اُزون تا سال ۲۰۶۰ در مناطق قطبی به طور کامل بهبود خواهد یافت، در حالی که بیشتر آسیب‌های نیم‌کره جنوبی قطعاً تا سال ۲۰۵۰ به طور کامل ترمیم خواهند شد. انتظار می‌رود که لایه‌ی اُزون در نیم‌کره شمالی و مناطق عرض جغرافیایی در اواسط دهه‌ی ۲۰۳۰، تا حدودی بهبود یابد.
در ماه می ۲۰۱۸، دانشمندان گزارش دادند که سطح مواد شیمیایی CFC-11 در بین سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۶ حدود ۲۵ درصد بالاتر از متوسط مقدار موجود در بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۲ بود که نشان دهنده‌ی ایجاد منبع جدیدی است که باعث انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شود. تحقیقات بعدی انجام شده توسط سازمان غیردولتی بریتانیا و آژانس تحقیقات محیط‌زیست «EIA» نیز نشان داده که خانه‌ها یکی از منابع انتشار این گازها هستند.
EIA ادعا می‌کند که با ۲۲ شرکت از ۱۰ استان چین مصاحبه کرده و در میان آن‌ها ۱۸ شرکت از CFC-11 به عنوان عامل اصلی تولید عایق فوم استفاده می‌کنند. براساس این گزارش، دولت چین تاکنون از طریق انجام بازرسی در سطح کشور، برای حذف منابع CFC-11 اقدام کرده، اما برای کاهش منابع و میزان آسیب، به تلاش‌های بیشتری نیاز است.
در هر صورت، دانشمندان به پیشرفت‌هایی که در بهبود لایه‌ی اُزون به‌دست آمده به عنوان یک موفقیت نگاه می‌کنند و علاوه بر این، برای حل معضلات محیطی دیگر نیز الگوهایی دارند. انتظار می‌رود که اصلاحیه‌ی پروتکل مونترال در سال ۲۰۱۹ در دستور کار قرار گیرد و لذا امیدوار هستیم که این پروتکول به کاهش فاضلاب‌های هیدروفلوئورو کربنی منتج شود که حاوی کلر و بروم از بین برنده ازون نیستند، اما گازهای گلخانه‌ای قوی را منتشر می کنند که به‌عنوان جایگزینی برای مواد سمی اُزون خدمت می‌کنند.
نوشته: نیک لاواراس
ترجمه: مجله علمی ایلیاد
ترجمه: مجله علمی ایلیاد