ناسا محل فرود مریخ‌نورد بعدی را اعلام کرد.
مجله علمی ایلیاد - پس از سال‌ها تجزیه و تحلیل و بحث و بررسی، سرانجام ناسا اعلام کرد که محل فرود کاوشگر بعدی این سازمان در مریخ کجا خواهد بود. این سازمان از میان ده‌ها محل، «دهانه‌ی جزرو» را به دلیل احتمال وجود نشانه‌هایی از زندگی میکروبی در گذشته، برگزیده است. لازم به ذکر است که این دهانه، حدود ۴۹ کیلومتر قطر دارد و قبلاً پُر از آب بوده است.
«توماس زوربوخن» مدیر ارشد ماموریت‌های علمی ناسا، اظهار داشت: «محل فرود مریخ‌نورد «مارس ۲۰۲۰» در دهانه‌ی جزرو، از منظر زمین‌شناسی منطقه‌ای مناسب و غنی است؛ زیرا نشانه‌هایی وجود دارد که سنگ‌های آن ۳.۶ میلیارد سال قدمت دارد و می‌تواند به پرسش‌های مهمی راجع به تکامل سیاره‌ای و اخترفیزیک پاسخ دهد.»
وی همچنین بیان کرد: «نمونه‌برداری از این منطقه‌ی ویژه، باعث تحول بزرگی در چگونگی تفکر ما درباره‌ی مریخ و توانایی پشتیبانی آن از حیات خواهد شد. ماموریت مارس ۲۰۲۰ نه تنها به دنبال بررسی شرایط سکونت در مریخ خواهد بود، بلکه نمونه‌های سنگ و خاک را گردآوری خواهد کرد. شاید در آینده بتوان نمونه‌ها را احیا کرده و به زمین آورد.»
از زمان فرود «وایکینگ ۱» در مریخ، در سال ۱۹۷۵ میلادی، ناسا موفق به پرتاب ۷ کاوشگر به مریخ شده است. اما هنوز یک عملیات اصلی مانده است. ناسا می‌خواهد در سال ۲۰۲۰ میلادی، با کاوشگر مارس ۲۰۲۰، گام بسیار بلندی به سوی این هدف بردارد. این کاوشگر جدید به‌روزرسانی شده و مزایای بیشتری هم دارد.
رادار آن می‌تواند یخ موجود در زیر سطح تا عمق ۹.۱ متری را جستجو کند. این کاوشگر از یک لیزر فرابنفش بهره می‌برد که می‌تواند اتم‌های کربن را بخواند و ببیند آیا از حیات کربنی باستانی، چیزی به جای مانده یا خیر؟ از قابلیت‌های دیگر این مریخ‌نورد، کندن سنگ‌های سخت برای بازیابی نمونه است. این نمونه‌ها برای برنامه‌ی ناسا بسیار حیاتی و مهم تلقی می‌شوند.
ناسا و آژانس فضایی اروپا در حال بررسی ایده‌هایی برای ماموریت بازیابی در آینده هستند تا بتوانند نمونه‌های جمع‌آوری شده را برای مطالعه به زمین بیاورند. تنوع محیطی دهانه‌ی جزرو، آن‌را از لحاظ علمی جذاب می‌کند، اما در عین حال آن‌را به محیط دشواری برای فرود تبدیل کرده است. فرود در این منطقه به دلیل این چالش‌ها، دشوار است. با این حال، پیشرفت‌های اخیر فناوری، فرود در دهانه‌ی جزرو را ممکن کرده است.
«کن فرلی» یکی از دانشمندان این ماموریت در آزمایشگاه پیشران جت ناسا، گفت: «محققان مدت‌ها است که مایل به کشف مکان‌هایی مانند دهانه‌ی جزرو هستند. ماموریتی هم در گذشته برای فرود در آن در نظر گرفته شده بود، اما چالش‌های فرود ایمن در آنجا سبب شد، آن گزینه کنار گذاشته شود. اما کاری که تاکنون غیرممکن بود، حالا به پاس تلاش‌های گروه مهندسی مارس ۲۰۲۰ و پیشرفت در فناوری‌های ورود به جو و فرود روی سطح مریخ، مقدور گردیده است.»
این دهانه هنوز باید ارزیابی شود تا اطمینان حاصل شود که ماموریت با موفقیت انجام می‌شود و گزارش نهایی بررسی‌های این طرح، سال آینده به آژانس ارائه خواهد شد.
این کاوشگر، مجموعه‌ای از نمونه‌ها را جمع خواهد کرد. در طی عملیاتی در آینده، نمونه‌ها برداشته شده و به زمین آورده می‌شوند. بنابراین، هرگونه حیات بالقوه‌ای که مارس ۲۰۲۰ در دست داشته باشد، اینجا در آزمایشگاه‌های پیشرفته بررسی و آشکار خواهند شد. ناسا محل فرود را به سه موقعیت احتمالی کاهش داده است. هر نقطه، زمانی شرایط و محیطی داشته‌اند که می توانستند میزبان حیات باشند.
کاوشگر مارس ۲۰۲۰ مریخ‌نورد در حال توسعه در آژانس فضایی ایالات متحده آمریکا است که قرار است در سال ۲۰۲۰ میلادی توسط موشک اطلس۵ ناسا، به مریخ ارسال شود. از جمله اهداف این کاوشگر، بررسی حیات میکروسکوپی در مریخ است. این ماموریت به منظور اجرای یک بررسی فضایی در رابطه با پیشینه‌ی باستانی مریخ، بررسی فرآیندهای ژئولوژیکی سطح مریخ در طول تاریخ خود، از جمله ارزیابی زیست‌پذیری سیاره‌ای و امکان وجود حیات بر روی مریخ در گذشته و توان آن برای نگهداری ردپای زیست در موادِ قابل دسترسِ تشکیل‌دهنده‌ی سطح آن، در نظر گرفته شده است.
کاوشگر مورد بحث، قرار است که از سیستم فرود کنجکاوی و همچنین طرح شاسی آن بهره بگیرد؛ اما مجموعه‌ی جدیدی از هفت ابزار و سخت‌افزار به‌روز‌شده را روی خود حمل خواهد کرد. هدف از ارسال مارس ۲۰۲۰ به سطح مریخ درست مانند کاوشگرهای قبلی، ارزیابی سکونت‌پذیر بودن محیط مریخ است و قرار شده که این ربات مستقیماً به دنبال علائم حیات کهن روی این سیاره بگردد. این کاوشگر به یک دریل معدنی مجهز شده و از سوخت هسته‌ای تغذیه می‌کند و می‌تواند نمونه‌های صخره‌ای روی مریخ را جمع‌آوری کرده و در خود ذخیره کند. هدف ناسا این است که در نهایت یک ماموریت بازگشت را نمونه‌سازی کند تا از این طریق نمونه‌های گردآوری شده از روی مریخ را به زمین بازگردانده و مورد آزمایش قرار دهد. احتمال دیگر این است که فضانوردان آتی این نمونه‌ها را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را به زمین باز گردانند.
دلیل طراحی نزدیک به مریخ نورد کنجکاوی، کاهش خطر شکست ماموریت و صرفه‌جویی در بودجه و زمان توسعه است. چرخ‌های مارس ۲۰۲۰ با عرض و قطر ۵۲.۵ سانتی‌متر، از جنس آلومینیوم، ضخیم‌تر و بادوام‌تر از چرخ‌های مریخ‌نورد کنجکاوی هستند. در کل، ۲۳ دوربین در این کاوشگر وجود دارد که ۵ دوربین بیشتر از مریخ‌نورد کنجکاوی است. این اتفاق، نوید تصاویر رنگی و سه‌بُعدی بیشتری از مریخ را می‌دهد. کاوشگر در تابستان سال ۲۰۲۰ پرتاب و در فوریه‌ی سال ۲۰۲۱ سطح مریخ را لمس خواهد کرد.
نوشته: ویلیام هاروود
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد