چقدر تحقیقات روان‌شناسی صحیح و قابل اطمینان هستند؟
مجله علمی ایلیاد - ممکن است بسیاری از چیزهایی که فکر می‌کنیم در مورد روان‌شناسی می‌دانیم، اشتباه باشد. طرح تحقیقاتی مهمی که در نوع خود دومین است، تلاش کرد تا ۲۸ آزمایش کلاسیک معروف روان‌شناسی را بازسازی کند. اما طبق تحقیقی که اخیراً در مجله‌ی Psychological Science منتشر شد، از بین آن ۲۸ آزمایش، فقط ۱۴ تا از آن‌ها همان نتایج مشابه را به‌دست دادند.
در چند سال گذشته، رهبران جهان در تحقیقات روان‌شناختی به دنبال بررسی رسوایی‌ها و شایعه‌پراکنی‌های ناخوشایند در حوزه‌ی خود بوده‌اند؛ با وجود بهترین تلاش‌های دانشمندان بسیار، بسیاری از یافته‌های مهم از آزمایش‌های روان‌شناختی برجسته هرگز تکرار نشده‌اند. به عبارت دیگر، ممکن است دیدگاه‌های مربوط به ذهن که به وسیله‌ی آن آزمایش‌ها کشف شده است، در کل نامعتبر باشد، اما سخت است که بگوییم چه کسی و در مورد چه چیزی اشتباه کرده است.
به همین دلیل است که بسیاری از دانشمندان در حال تلاش برای تکرار آزمایش‌های کلاسیک هستند؛ بازسازی شرایط و روش‌های آن‌ها برای اینکه ببینند آیا آن‌ها هم به همان نتایج دست می‌یابند یا خیر و دلایل اینکه چرا برخی مطالعات موجب کشفیات جدید شده و برخی دیگر موجب کشفیات جدید نشده را دوباره بررسی می‌کنند.
این مقاله جدید، به بررسی ۲۸ مطالعه یکی پس از دیگری می‌پردازد و یافته‌های اصلی را با آنچه که دانشمندان معاصر کشف کرده‌اند، مقایسه می‌کنند. به‌عنوان مثال، مطالعه‌ای در سال ۲۰۰۷ در مورد مساله‌ی واگن برقی به‌طور دقیق بررسی شد؛ همان طور که قبلاً گفته شد، اکثر مردم، هل دادن شخصی روی ریل به منظور متوقف کردن واگن برقی، برای عبور از روی پنج نفر را ناروا و غیرمجاز می‌دانستند.
نقد رایج تحقیقات روان‌شناسی مدرن این است که شرکت‌کنندگان تمایل دارند، خارق‌العاده باشند. واژه‌ای که محققان برای توصیف افرادی که غربی، تحصیل‌کرده، صنعتی، ثروتمند و دموکراتیک هستند، به کار می‌برند. بسیاری از استادان از دانشجویان کارشناسی برای شرکت در مطالعات خود استفاده می‌کنند.
اما این تلاش عظیم جدید، برای تکرار ادبیات علمیِ موجود که در سال ۲۰۱۴ آغاز شد و شامل بیش از ۶۰ آزمایشگاه در سراسر جهان است، تفاوت کمی میان نمونه‌های متفاوت گروه‌های شرکت‌کنندگان یافت. وقتی دانشمندان پی بردند که نمی‌توانند مطالعه را تکرار کنند که باز هم برای نیمی از آزمایش‌هایی که تحلیل کرده بودند رخ داد، دریافتند که نمی‌توانند صرف نظر از اینکه آن آزمایش‌ها در کجا انجام شده یا چه کسی مجموعه نمونه را تشکیل داده، چنین کاری را انجام دهند.
اگر تکرارپذیری واقعاً وابسته به خارق‌العاده بودنِ شرکت‌کنندگان بستگی دارد، آن وقت تعداد کمی موفقیت و شکست تصادفی در میان آزمایشگاه‌های مختلف وجود دارد. اما از آن‌جایی که هر تلاشی برای دست یافتن به نتیجه‌گیری‌های مشابه شکست خورده است، مانند آن ۱۴ مطالعه، در نتیجه ممکن است یافته‌های آن‌ها و چیزهایی که دانشمندان ادعا دارند کشف کرده‌اند، کلاً نامعتبر باشد.
نوشته: دن روبیتسکی
ترجمه: زهرا جهانبانی - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: زهرا جهانبانی - مجله علمی ایلیاد