فریب تبلیغات محصولات آرایشی و بهداشتی پوست و مو را نخورید!
مجله علمی ایلیاد - هر وقت که تمام پول‌های‌تان را برای خرید داروی گیاهی «گوجی بری» و محلول‌های «معجزه‌آسای سلامتی» خرج کردید، یک مُد جدید در دنیای سلامت و زیبایی در انتظار شما است.
به گزارش نشریه‌ی وال‌استریت، تعداد افرادی که برای بهبود سلامت خودشان به دنبال میل کردن نوشیدنی‌های کلاژن، یعنی همان چیزهایی که در بطری‌های کرم صورت می‌بینید، هستند؛ رو به افزایش است. در سال‌های اخیر، محبوبیت غذاهای سلامت‌بخشِ گران‌قیمتی که با پودر کلاژن ترکیب شده‌اند به شدت افزایش پیدا کرده است. برای مثالی از این غذاها می‌توانیم به نوشیدنی‌ها و قرص‌های حاوی کلاژن، «شیر زیبایی»، شکلات‌های پروتئینی با طعم وانیل و چای ماچا لاته، اشاره کنیم.
با وجود اینکه این کار به اندازهی بعضی از مُدهای جایگزین در دنیای سلامت، مضحک یا خطرناک نیست، ولی دانشمندان می‌گویند هنوز هیچ مدرک محکمی برای پشتیبانی از ویژگی‌های کاملاً طبیعی، ضد پیری و کشندگی پوستِ آن وجود ندارد؛ به‌طور خلاصه، هنوز بین دانشمندان بحث وجود دارد.
کلاژن یکی از پروتئین‌های ساختاری اصلی است که به وصل شدن اعضای بدن شما به یکدیگر کمک می‌کند. شما می‌توانید این ماده را در پوست، تاندون، اندام‌ها، استخوان و مو هم پیدا کنید. با بالارفتن سن، تولید کلاژن کاهش پیدا می‌کند که باعث کمتر شدن قابلیت کشسانی پوست و همچنین ایجاد چروک‌های ناگوار می‌شود. پس اگر شما کلاژن بخورید، سطح بالاتری از این پروتئین را در بدن‌تان خواهید داشت و این منجر به پوست، مو و ناخن‌های سالم‌تر می‌شود. متاسفانه قضیه به این سادگی‌ها هم نیست. مشکل اصلی در این نظریه، این است که دستگاه گوارش ما این پروتئین را مثل تمام پروتئین‌های دیگر به اسیدهای آمینه تجزیه می‌کند. سپس این اسیدهای آمینه مثل آجرهای سازنده‌ای برای هرچیزی که به آن نیاز باشد، استفاده می‌شوند، نه لزوماً برای حفظ نرمی و جوانی پوست شما.
«ماری شیو» متخصص پوست در دانشگاه جانز هاپکینز در گفتگو با خبرگزاری وال‌استریا، این نکته را به بهترین شکل توضیح داده است: «کلاژنِ پوستی مثل یک پُلیور با بافتی پیچیده است. شما نمی‌توانید فقط یک گلوله کاموا را به سمت آن پرتاب کنید و انتظار داشته باشید که به بخشی از این پُلیور تبدیل شود.» اگر بخواهیم به هر دو طرف قضیه نگاه کنیم، تعداد انگشت‌شماری از مقاله‌ها هم به این مورد اشاره کرده‌اند که مصرف غذایی کلاژن می‌تواند مفید باشد. مطالعه‌ای دو سو کور کنترل شده با یک گروه دارونما که فقط بر روی ۵۰ نفر اجرا شد، به این نتیجه رسید که مصرف غذایی‌شکل «پپتایدی» کلاژن به صورت مرتب در طول ۸ هفته، باعث ایجاد یک کاهش ۲۰ درصدی در چروک‌های پوستی شد، ولی هیچ ساز و کاری را برای این نتیجه مشخص نکرد. بیشتر پژوهش‌های دیگر هم یا فقط بر روی حیوانات اجرا شده‌اند و یا به گفته‌ی «آرس تکنیکا» از خودِ تولیدکنندگان این محصولات، پشتیبانی مالی گرفته‌اند.
«مارک مویاد» پزشک مرکز پزشکی دانشگاه میشیگان، گفت: «در اینجا تعارض منافع زیاد است، ولی کنترل کیفیت زیادی وجود ندارد.» گلچین کردن پژوهش‌هایی که فقط باورهای شما را تایید کنند، کار بسیار آسانی است؛ ولی در حال حاضر اصلاً پژوهش‌های بالینی وسیع یا شواهد علمی محکمی برای پشتیبانی از محصولات خوراکی کلاژنی وجود ندارد. تا زمانی که این شواهد به وجود نیایند، ارزش ندارد که پول‌های‌تان را برای محصولاتی که با اسم‌های به ظاهر علمی ترکیب شده‌اند، خرج کنید.
علاوه بر همه‌ی این‌ها، شما باید این را هم در نظر بگیرید که کلاژن اصلاً از کجا به‌دست می‌آید. این مکمل در اصل از آسیاب کردنِ اعضای بدنِ حیوانات به‌دست می‌آید، ولی در قوانین تولید آن به اندازهی داروها و خوراکی‌ها سخت‌گیری وجود ندارد. هیچ اطلاعاتی مبنی بر این که مکمل‌های کلاژن حاوی مواد آلوده هستند، شنیده نشده است، ولی با این وجود، پزشکان درباره‌ی کیفیت این محصولات ابراز نگرانی کرده‌اند.
«ویتنی بو» پزشک و متخصص پوست، گفت: «هنوز مشخص نیست که آیا مصرف این مکمل‌ها اصلاً برای پوست بانوانی که همین الان هم یک برنامه غذایی متعادل را دارند و منابع متنوعی از پروتئین مثل مرغ، ماهی، تخم مرغ، مغز ها و ماست را مصرف می‌کنند، اثر مفیدی را دارد یا خیر؟»
نوشته: تام هال
مترجم: رضا سیار – مجله علمی ایلیاد