اثر گرمایش ماده‌ی تاریک چیست؟
اثر گرمایش ماده‌ی تاریک
مجله علمی ایلیاد - دانشمندان شواهدی یافته‌اند مبنی بر اینکه ماده‌ی تاریک در اثر تشکیل ستاره در کهکشان‌ها گرم شده و حرکت می‌کند. این یافته‌ها اولین مشاهدات برای اثر «گرمایش ماده‌ی تاریک» است و شواهدی در مورد اجزای تشکیل دهنده‌ی ماده‌ی تاریک به دست می‌دهد. در این مطالعه، دانشمندان تلاش خود را برای بررسی دقیق ماده‌ی تاریک موجود در مرکز کهکشان‌های کوتوله‌ی نزدیک به ما انجام دادند. کهکشان‌های کوتوله، کوچک و کم‌نور بوده و معمولاً به دور کهکشان‌های بزرگ‌تر مانند کهکشان راه‌شیری می‌چرخند. شاید بتوان در آن‌ها شواهدی یافت که به درک بهتر ماده‌ی تاریک کمک کند.
تصور بر این است که بیشتر جرم جهان از ماده‌ی تاریک تشکیل شده است. از آن‌‌جا که این ماده مانند دیگر مواد معمولی به نور واکنش نشان نمی‌دهد، بنابراین فقط می‌توان با اثرات گرانشی آن‌را تشخیص داد. احتمالاً کلید درک این ماده در نحوه‌ی شکل‌گیری ستاره‌های کهکشان‌های کوتوله نهفته باشد. وقتی که ستاره‌ها تشکیل می‌شوند بادهایی قوی، گازها و گرد و غبار را از مرکز کهکشان دور می‌کنند. در نتیجه جرم مرکز کهکشان پایین می‌آید و میزان گرانش حس شده توسط ماده‌ی تاریک باقی مانده را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با کم شدن جاذبه‌ی گرانشی، ماده‌ی تاریک انرژی جذب کرده و از مرکز کهکشان دور می‌شود. این پدیده را گرمایش ماده‌ی تاریک می‌نامند.
گروه دانشمندان میزان ماده‌ی تاریک در مرکز ۱۶ کهکشان کوتوله را اندازه‌گیری کردند و به این نتیجه رسیدند که کهکشان‌هایی که هنوز ستاره‌زایی دارند، دارای چگالی ماده‌ی تاریک بیشتری هستند. این یافته تایید می‌کند که ماده‌ی تاریک در کهکشان‌های قدیمی‌تر گرمایش کمتری دارند.
پروفسور «جاستین رید» از دانشگاه سوری، می‌گوید: «ما رابطه‌ی محکمی بین ستاره‌زایی و مقدار ماده‌ی تاریک در مرکز کهکشان‌های کوتوله یافتیم. ماده‌ی تاریک موجود در مرکز کهکشان‌های کوتوله‌ی ستاره‌زا، گرم شده و به بیرون هل داده می‌شود.» این یافته‌ها در واقع قید جدیدی به مدل‌های پیشنهاد شده برای ماده‌ی تاریک اضافه می‌کند. ماده‌ی تاریک باید بتواند کهکشان‌های کوتوله ایجاد کند. مرکز این کهکشان‌ها چگال‌تر است و این چگالی بالا با میزان ستاره‌زایی آن‌ها ارتباط دارد. پروفسور «متیو واکر» می‌گوید: «این مطالعه، ما را یک قدم به درک مفهوم ماده‌ی تاریک نزدیک‌تر می‌کند. یافته‌ی ما در مورد اینکه ماده‌ی تاریک می‌تواند گرم شده و حرکت کند باعث می‌شود دانشمندان جستجوی خود را برای پیدا کردن ماده‌ی تاریک در ابعاد کوچک‌تر بیشتر کنند.»
گروه محققین کار خود را با اندازه‌گیری ماده‌ی تاریک مرکزی در کهکشان‌های بزرگ‌تر و حتی کم‌نورتر ادامه می‌دهد و مدل‌های متعدد ماده‌ی تاریک را بررسی می‌کند.