مهم‌ترین رویدادهای محیط‌زیستی در سال ۱۳۹۷

مجله علمی ایلیاد – ما بر روی سیاره‌ای زندگی می‌کنیم که میلیاردها سال زمان برده است تا حیات را بر روی خود ایجاد و از پارامترهای حیاتی آن پشتیبانی کرده است. اما رویدادهای طبیعی و دخالت‌های انسانی تاثیرات منفی زیادی بر ایمن بودن و سالم ماندن محیط‌زیست گذاشته است. این تغییرات که اخیراً درباره‌ی آن زیاد صحبت شده است، از اهمیت زیادی برخوردار هستند؛ چرا که بی‌توجهی جهانی به آن می‌تواند حتی باعث انقراض انسان و حیات‌های گیاهی و جانوری بر روی زمین شود. در این مطلب، قصد داریم به تعدادی از مهم‌ترین رویدادهای مرتبط با محیط‌زیست و اقلیم زمین اشاره کنیم.

شاید جالب باشد بدانید حدود ۴ میلیون نفر در قطب شمال زندگی می‌کنند. آن‌ها تغییرات آب و هوایی را خیلی سریع‌تر از دیگر جاهای کره‌ی خاکی لمس می‌کنند. یکی از روستاهای آلاسکا در حال افتادن به درون دریا است و لایه‌های منجمد دائمی زمین در آن‌جا در حال ذوب شدن هستند. البته هر چند که در اطراف ساکنین این مناطق، همه چیز در حال تغییر است؛ ولی آن‌ها نیز برای بقا تلاش می‌کنند و توانسته‌اند خود را با شرایط جدید وفق دهند و حتی فرصت‌های کاری جدیدی در این مناطق ایجاد شده است.

 

سال ۱۳۹۷ گروه‌‌های مرتبط با گروه‌های آب و هوایی سازمان ملل، طی نشستی در لهستان توافق کردند که در ادامه‌ی اجرای توافق‌نامه‌ی آب و هوایی پاریس، کشورهای مختلف انتشارات دی‌اکسیدکربن خود را پیگیری و گزارش کنند. البته قابل ذکر است که ایالات متحده‌ از توافق پاریس خارج شده است و از این نشست استقبال نکرد. گزارش‌های سازمان ملل اذعان دارند که گرمایش جهانی تا ۱.۵ درجه‌ی سانتی‌گراد بالاتر از سطوح گذشته است. این گزارش و عدم استقبال آمریکا از نشست لهستان، باعث دلسردی کشورهای در حال توسعه می‌شود و اقدامات برای جلوگیری از پیشرفت این شرایط را در هاله‌ای از ابهام فرو می‌برد. برخی از ملت‌های آسیب‌پذیرتر دنیا، به‌خاطر رعایت کردن الزامات توافق‌نامه‌ی پاریس، باید انتشارات دی‌اکسیدکربن خود را کاهش دهند که این موضوع می‌تواند به اقتصاد این کشورها آسیب بزند.

 

همزمان که دوست‌داران محیط‌زیست در تلاش برای قطع استفاده از سوخت‌های فسیلی هستند، قیمت سوخت‌های پاک نیز رو به کاهش است. سال گذشته، گزارش شد که در برخی از مناطق ایالات متحده هزینه‌های نیروگاه‌های بادی و خورشیدی به نحوی کاهش پیدا کرده است که احداث نیروگاه‌های ذغال‌سنگ دیگر مقرون به‌صرفه نیست. هر چند نمی‌توان با یک گزارش نتیجه‌گیری کلی کرد، ولی می‌توان جهت‌گیری آینده‌ی صنعت تولید انرژی را درک کرد و باید دانست که اکنون سوخت‌های تجدیدپذیر قابل رقابت با سوخت‌های فسیلی هستند. اقدامات مربوط به جلوگیری از ایجاد تغییرات آب و هوایی بیشتر باید بر این حوزه متمرکز شوند.

 

شاید عجیب باشد، ولی انتخاب یک رئیس جمهور می‌تواند بر روی اقلیم سیاره‌ی زمین موثر باشد. اشتباه فکر می‌کنید منظور ما انتخابات دو سال پیش آمریکا نیست. امسال یک راست‌گرای افراطی در انتخابات برزیل به پیروزی رسید. برزیل خانه‌ی دو‌سوم از جنگل‌های بارانی آمازون است. این جنگل‌ها در واقع ریه‌ی زمین محسوب می‌شوند و نقش تنظیم‌کننده‌ی الگوهای آب و هوایی زمین را بر عهده دارند. مقادیر بسیار زیادی کربن در این جنگل‌ها تجمیع شده است. «بولسونارو» در نطق‌های انتخاباتی خود گفته بود که اجازه‌ی جنگل‌زدایی‌های بیشتر را خواهد داد تا به این ترتیب به بیشتر شدن تولید محصولات کشاورزی کمک کند. هر چند بولسونارو تهدید خود به خروج از توافق‌نامه‌ی آب و هوایی پاریس را عملی نکرد، ولی اعلام کرد که برزیل در سال آینده میزبان نشست بین‌المللی آب و هوا نخواهد بود.

 

کالیفرنیا در سال ۲۰۱۵ میلادی یکی از ویران‌گرترین آتش‌سوزی‌ها را به خود دید، ولی سال گذشته اوضاع عجیب و غریب شد. شرایط آب و هوایی کالیفرنیا به خاطر باران‌های زیادی که سال‌ قبل بارید و تابستان گرمی که امسال را تبدیل به یکی از گرم‌ترین سال‌های قرن اخیر کرد، باعث به‌وجود آمدن علفزارهای خشک زیادی شد که مستعد فاجعه‌ای دیگر بود. امسال فصل آتش‌سوزی‌ها از سمت شمال کالیفرنیا زودتر شروع شد و کل سه ماه تابستان ادامه یافت. طی یکی از این آتش‌سوزی‌ها بالغ بر هزار خانه در آتش سوختند. در پاییز امسال دور جدیدی از آتش‌سوزی‌ها کل ایالت را در بر گرفت و شهر پارادایز به‌طور کامل در آتش نابود شد. ۸۶ نفر جان خود را از دست دادند و بالغ بر ۱۸،۰۰۰ ساختمان از بین رفت. در جنوب کالیفرنیا و در منطقه‌ی لس‌آنجلس نیز آتش سه نفر را کشت و ۱،۶۴۳ ساختمان را از بین برد. بسیاری از صحنه‌های فیلم‌های تاریخی در مناطقی ساخته شده بودند که اکنون دیگر وجود ندارند. ۳۰۰،۰۰۰ نفر از این منطقه به خاطر آتش تخلیه شدند. نمی‌توان نقش تغییرات آب و هوایی را بر شدت و گسترده شدن فصل آتش‌سوزی‌ها نادیده گرفت.

نوشته: امید محمدی – مجله علمی ایلیاد