ترکیبی گیاهی، علائم آلزایمر را کاهش می‌دهد
ترکیبی گیاهی، علائم آلزایمر را کاهش می‌دهد
مجله علمی ایلیاد - مطالعه‌ی جدیدی بر روی موش‌ها نشان داده که ترکیبات چای سبز و هویج، می‌تواند در کاهش دادن علائم آلزایمر نقش داشته باشد. یکی از راه‌هایی که دانشمندان برای کشف اسرار بیماری آلزایمر استفاده می‌کنند، انجام آزمایش‌هایی روی موش‌های آزمایشگاهی است که به روش مهندسی ژنتیک به این بیماری مبتلا شدند. محققانی که به پتانسیل محافظتی ترکیبات یافت‌شده در چای سبز و هویج می‌اندیشیدند، دوباره همین مسیر را طی کردند و به نتایج امیدوارکننده‌ای دست یافتند.
این تحقیق توسط محققان پزشکی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی انجام شده و شامل بررسی ترکیبات یافت‌شده در چای سبز و هویج است. اولین ترکیب، «اسید فرولیک» یا «FA»، است. FA آنتی‌اکسیدان موجود در برنج، هویج و گوجه‌فرنگی است که ماده‌ی موثری در درمان آلزایمر به‌شمار می‌رود. ترکیب دیگر، «epigallocatechin-3-gallate» یا «EGCG» است که ترکیبی در چای سبز است و برای درمان بیماری آلزایمر، حفاظت بهتر دندان‌ها، ایجاد داروهای ضدسرطان و حتی پیشگیری از حملات قلبی، نتایج امیدوارکننده‌ای را نشان داده است. نویسنده‌ی ارشد این تحقیق «ترنس تاون» اظهار داشت: «پیش از این نشان داده بودیم که هر یک از این ترکیبات به‌طور جداگانه می‌توانند تغییرات آلزایمر در مغز موش‌هایی را که به روش مهندسی ژنتیکی به بیماری آلزایمر مبتلا شدند، کاهش دهد.»
تاون و همکارانش مطالعه‌ای را انجام دادند تا ببینند که آیا این دو ماده با یکدیگر هم می‌توانند به درمان آلزایمر کمک کنند یا نه؟ ۳۲ موش که علائمی شبیه به علائم آلزایمر داشتند، مورد آزمایش قرار گرفتند و به چهار گروه تقسیم شدند و تعداد موش‌های نر و ماده مساوی بود؛ تعدادی موش سالم نیز در هر گروه قرار داده شد تا مقایسه صورت بگیرد. طی دوره‌ای سه ماهه، به یک گروه ترکیبی از EGCG و FA داده شد، به گروه دیگر فقط EGCG داده شد، به گروه دیگری فقط FA و به گروه آخر هم داروی کاذب داده شد. دز این ترکیبات ۳۰ میلی‌گرم در کیلوگرم وزن بدن بود که به گفته‌ی محققان، برابر با مقداری بود که انسان به‌عنوان بخشی از رژیم غذایی سالم خود، آن‌را مصرف می‌کند.
قبل و بعد از مصرف این رژیم غذایی، آزمایش‌های نوروفیزیولوژیکی بر روی موش‌ها انجام شد. محققان توانستند با مشاهده‌ی تغییرات در رفتار موش‌ها به اطلاعات مفیدی دست یابند. این آزمایش‌ها تقریباً شبیه به اقداماتی بود که برای آزمودن ظرفیت حافظه و مهارت تفکر در افراد مبتلا به زوال عقل انجام شده بود و موثرترینِ آن‌ها آزمون حافظه‌ی کاری فضایی با استفاده از پیچ و خمِ Y شکل بود. در حالی که موش‌های سالم می‌توانند هر یک از شاخه‌های پیچ Y را کشف کنند تا بتوانند غذا پیدا کنند یا به شیوه‌ای معقولانه فرار کنند، اما موش‌هایی که اختلال داشتند، فوراً گمراه و سردرگم شدند. با این حال، پس از درمان ترکیبی، حافظه‌ی کاری فضایی آن‌ها به‌طور کامل ترمیم شد و آن‌ها هم دقیقاً مانند موش‌های سالم این آزمون را پشت سر گذراندند. موش‌های مبتلا به آلزایمر در هر دو آزمون نیز بهتر عمل کردند.
تاون گفت: «ما یک‌سری آزمون‌های شناختی انجام دادیم و تغییراتی در دیگر جنبه‌های شناختی، از قبیل کاهش رفتار اضطرابی در میدان باز و ترمیم حافظه‌ی مرجع فضایی، یافتیم.» اگرچه دانشمندان دقیقاً نمی‌دانند که چرا این اتفاق رخ می‌دهد، اما ایده‌هایی را مطرح کرده‌اند. ساخت پلاک مغزی، به نام «بتا آمیلوئید»، ارتباط مستقیمی با شروع آلزایمر دارد و در واقع پروژه‌های تحقیقاتی بی‌شماری این پروتئین‌های سمی را بررسی کرده‌اند تا راه‌های جدیدی برای درمان یا حتی کاهش علائم بیماری آلزایمر بیابند. دانشمندان معتقد هستند که این ترکیبات طبیعی در انباشت آن‌ها تاثیر دارد.
تاون می‌گوید: «به‌نظر می‌رسد یکی از مکانیسم‌ها، توانایی این مواد در پیشگیری از شکستن پروتئین‌های آمیلوئید به پروتئین‌های کوچک‌تری به‌نام «بتا آمیلوئید» است که باعث کند شدن مغز افراد مبتلا به آلزایمر می‌شود. علاوه بر این، به نظر می‌رسد که این ترکیبات، استرس اکسیداتیو و التهاب عصبی در مغز را کاهش می‌دهند؛ این دو از نمودهای مهم آسیب‌شناسی آلزایمر هستند.
اما هنوز معلوم نیست که این نتایج چگونه به انسان‌ها هم تعمیم خواهد یافت. اگرچه درمان آلزایمر به سادگیِ نوشیدن چای بیشتر یا خورد هویجِ بیشتر نیست، اما محققان به این تحقیق امیدوار هستند؛ زیرا به گفته‌ی آن‌ها، می‌تواند نقش رژیم غذایی سالم در دیرتر شروع شدن آلزایمر و کاهش آن‌را بیشتر نشان دهد. آن‌ها همچنان ترکیبات گیاهی دیگری که می‌تواند مانع از ایجادشدن پلاک‌های بتا آمیلوئید شود را بررسی می‌کنند تا به درمان‌های ترکیبی که می‌تواند اثر آلزایمر را از بین ببرد، دست یابند.
تاون می‌گوید: «نیازی نیست ده دوازده سال صبر کنید تا داروساز دارو را وارد بازار کند. می‌توانید از همین امروز این تغییرات غذایی را در رژیم غذایی خود وارد کنید. به‌نظر من خیلی امیدوارکننده و دلگرم‌کننده است.» این تحقیق در مجله‌ی Biological Chemistry منتشر شده است.
نوشته: نیک لاوارس
ترجمه: زهرا جهانبانی – مجله علمی ایلیاد