باستان‌شناسان می‌گویند مرد اسپانیایی اصیلی وجود ندارد!
باستان‌شناسان می‌گویند مرد اسپانیایی اصیلی وجود ندارد!
مجله علمی ایلیاد – ژن‌های جمعیت مردان باستانی شبه جزیره‌ی ایبری در جنوب غربی اروپا، هزاران سال پیش با ژن‌های مهاجران اروپای مرکزی جایگزین شده است. بیشتر جمعیت باستانی منطقه‌ی ایبری که در حال حاضر به‌عنوان اسپانیا، پرتغال، آندورا و جبل‌الطارق شناخته می‌شود، شکارچی و ماهی‌گیر بودند. آن‌ها در مناطق کوهستانی سکونت داشتند و در شرایط طبیعی بسیار سختی زندگی می‌کردند. بنابراین ساختار اجتماعی و ساختار ژنتیکی ایبری‌ها در دوران نوسنگی یا دوره‌ی عصر حجر تغییر یافته است. مطالعه‌ی دی‌ان‌ای ایبری‌ها توسط موسسه‌ی زیست‌شناسی تکاملی متمرکز بر تاریخ ژنتیک شبه جزیره‌ی ایبری و جابه‌جایی مردم در سراسر جهان انجام شد.
از بین رفتن کروموزوم‌های Y
گروه بزرگی از متخصصان ژنتیک و باستان‌شناسان، ۸۰۰۰ سال از تاریخ بی‌نظیر جمعیت ایبری را دنبال کردند و به مطالعه‌ی ترکیب ژنوم بیش از ۲۷۱ انسان باستانی ایبری که در بازه‌ی زمانی ۶۰۰۰ تا ۱،۶۰۰ سال قبل از میلاد زندگی می‌کردند، پرداختند. آن‌ها اطلاعات جمع‌آوری شده را با اطلاعات منتشر شده در گذشته که با مطالعه‌ی ۱۳۲ نفر از ساکنین شبه جزیره به‌دست آمده بود، ترکیب کردند.
محققان به تحقیق در مورد این موضوع پرداختند که چه زمانی و چگونه جمعیت‌های مختلف با ایبری‌ها ادغام شدند. این تحقیقات نشان داد که ۴۰ درصد از دودمان ایبری و ۱۰۰ درصد از نسل مردان این منطقه ممکن است به اروپای مرکزی بازگردد. این بدان معنی است که جمعیت مردان واقعی ایبری، هیچ میراث ژنتیکی‌ای را از خود به‌جای نگذاشته‌اند.
یکی از برجسته‌ترین دودمان‌هایی که به ایبری‌ها پیوست، استپ اوراسیا بود. بنابراین اینکه ژنوم اصلی مرد ایبری و کروموزوم Yچگونه بوده، به‌عنوان یک راز باقی مانده است. به گفته‌ی «کارل لالوزا فاکس» نویسنده و همکار ارشد و پژوهشگر اصلی آزمایشگاه پالئوژنومیک در موسسه‌ی زیست‌شناسی تکاملی می‌گوید: «این نتایج شگفت‌آور بود. اطلاعات به‌دست آمده نشان می‌دهد که تغییر ژنتیکی بزرگی در این منطقه روی داده که در سوابق باستان‌شناسی ثبت نشده است. در واقع مهاجرت جمعیت ایبری را تغییر داده است.» علاوه بر این، این مطالعه نشان داده که تماس‌های پراکنده‌ای بین ساکنین ایبری و شمال آفریقا در بازه‌ی زمانی ۲،۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد رخ داده است.
پس از آنکه اجداد استپ، جایگزین مردان ایبری باستانی شدند، به‌طور گسترده‌ای در مناطق هندی زبان اروپایی ساکن گردیدند و بنابراین شهرک‌های یونانی و رومی نیز در ایبری ظاهر گردیدند. جریان چند قومیتی به‌وجود آمده که بیش از چند هزار سال پیش، از ترکیب اقوام مختلف در ایبری شکل گرفته بود و منجر به تغییر جمعیت ایبری شد. در حقیقت، فسیل‌های شکارچیان و ماهی‌گیران ایبری نشان می‌دهد که این جمعیت باستانی در گذشته تنوع بیشتری داشته‌اند. با این حال، باسک‌های مدرن کشور باسک در شمال اسپانیا که به لحاظ ژنتیکی شبیه به ایبری‌های باستانی بودند، توانستند میراث، فرهنگ و زبان خود را حفظ کنند.
نوشته: مایویی هرماتانیو
ترجمه: سهیلا دوست‌پژوه – مجله علمی ایلیاد