چطور انسان چوپان شد؟
چطور انسان چوپان شد؟
مجله علمی ایلیاد - محققان به تجزیه و تحلیل نمک ادرار در سکونتگاه باستانی «آشیکلی هویوک» واقع در کشور ترکیه پرداختند. افزایش میزان این نمک نشان می‌دهد که انسان‌ها چه زمانی از شکار حیوانات به سمت نگهداری و دام‌داری حیوانات روی آوردند. اجداد ما شکارچیان ماهری بودند، اما سرانجام به نگهداری از حیوانات سوق پیدا کردند. مطالعات به علائمی دست یافته است که نشان می‌دهد ساکنان روستای باستانی آشیکلی هویوک ترکیه، به نگهداری حیوانات می‌پرداختند.
استخوان حیوانات در این محل نشان می‌دهد که ساکنان این روستا از جمله نخستین افراد در کل دنیا بودند که گوسفند و بز پرورش می‌دادند. در مقاله‌ی جدیدی که در مجله‌ی Science Advances منتشر شد، «جردن آبل» از دانشگاه کلمبیا و همکارانش به بازسازی تراکم انسان‌ها و حیوانات در روستای آشیکلی هویوک در بازه‌ی زمانی ۱۰۰۰ ساله اقدام کردند. آن‌ها این کار را با تجزیه و تحلیل نمک ادرار جمع‌آوری شده از محل انجام دادند. آنان ۱۱۳ نمونه مختلف از بازه‌های زمانی مختلف گردآوری کردند تا الگوی موجود در میزان سدیم، نیترات و نمک کلرین را مورد بررسی قرار بدهند.
تجزیه و تحلیل‌ها از وفور نمک ادرار و افزایش آن با گذشت زمان پرده برداشت، اما محققان همچنین دریافتند که تقریباً ۱۰،۰۰۰ سال قبل، میزان نمک حدوداً تا ۱۰۰۰ برابر افزایش یافت. این عامل نشان‌دهنده‌ی افزایش سریعِ ساکنان در این روستا بوده است. بر اساس یافته‌های محققان، جمعیت افراد و حیواناتی که در این روستا سکونت گزیده بودند، در این بازه‌ی زمانی از صفر به یک نفر یا یک حیوان در هر ۱۰ متر مربع افزایش پیدا کرد. اگرچه تفکیک نمک ادرار از انسان و حیوانات مقدور نیست، اما هنوز می‌توان از تجزیه و تحلیل نمک ادرار برای تخمین فراوانی گوسفندان و بزها استفاده کرد. محققان محاسبه کردند که در طول ۱۰۰۰ سال، تقریباً ۱،۷۹۰ نفر انسان و حیوان در این روستا زندگی کرده‌اند. این تعداد ساکنان گویا بیشتر از تعداد افرادی است که باستان‌شناسان حدس می‌زدند خانه‌های این روستا گنجایشش را داشته باشد.
محققان در مقاله خود می‌گویند: «لایه‌های سرگین، مدفوع حیوانات و توده‌ی فضولات در روستای آشیکلی هویوک به شدت غنی از سدیم محلول، کلرین، نیترات و ایزوتوپ نیترات-نیتروژن هستند؛ ما این الگو را به ادرار انسان‌ها و حیوانات در این منطقه نسبت می‌دهیم. ما یک رویکرد تعادل جرم مبتکرانه برای تحلیل این الگوهای ژئوشیمی غیرعادی پیشنهاد داده‌ایم که به ما اجازه می‌دهد میزان افزایش نمک را در بازه‌ی زمانی ۱۰۰۰ ساله به شکل دقیق‌تر محاسبه کنیم.»
نوشته: آلان آدامسون
ترجمه: منصور نقی‌لو – مجله علمی ایلیاد