استخوان ۱۶۰ هزار ساله‌ی انسان
کشف استخوان فک انسانی با قدمت ۱۶۰هزار ساله
مجله علمی ایلیاد - در سال ۱۹۸۰ میلادی، یک راهب بودایی، فسیلی از نیمه‌ی راست فک پایین یک استخوان جمجمه را در غار بایشیا کارست در فلات تبت، واقع در شهر شیاهه کشور چین پیدا کرد. تجزیه و تحلیل پروتئین‌های باستانی استخراج‌شده از فسیل نشان داد که این نمونه به اعضای یکی از گروه‌های اسرارآمیز انسانی موسوم به «انسان‌های دنیسووا» تعلق دارد.
دنیسوواها گروهی منقرض‌شده‌ی مشابه به نئاندرتال‌ها هستند که به واسطه‌ی فسیل‌های کشف‌شده‌ی آنان از غار دنیسووا واقع در کوه‌های آلتای سیبری شناخته می‌شوند. مقایسه‌ی تبارشناسی ژنتیکی آن‌ها با ساکنین کشورهای آسیایی، استرالیا و مالزی نشان می‌دهد که وجود آن‌ها منحصر به آن مناطق نبوده و بر روی زمین پراکنده بوده‌اند.
در حالی که محققان نتوانستند هیچ ردی از دی‌ان‌ای باقیمانده در فسیل یافت شده پیدا کنند، آن‌ها موفق به استخراج پروتئین باستانی از یکی از دندان‌های این فسیل شدند. دکتر «وکلر» از دانشگاه کپنهاگ در این رابطه می‌گوید: «پروتئین‌های باستانی به‌دست آمده از این نمونه، بسیار ضعیف شده و به وضوح نسبت به پروتئین‌های جدیدی که ممکن است یک نمونه را آلوده کنند، قابل تشخیص هستند.»
لایه‌ی کربناتی ضخیمی نیز روی آرواره‌ی پیدا شده را پوشانده بود که با استفاده از روش‌های قدمت‌سنجی بر اساس واپاشی اورانیوم بر روی این پوسته، مشخص گردید که قدمت این نمونه حداقل به ۱۶۰،۰۰۰ سال پیش بر می‌گردد. با تعیین قدمت این نمونه مشخص گردید که پس از نمونه‌های یافت‌شده در غار دنیسووا، این نمونه قدیمی‌ترین نمونه‌ی کشف شده از انسان‌های دنیسووا است.
دکتر «فاهو چن» مدیر موسسه‌ی تحقیقات تبت، می‌گوید: «این آرواره قدیمی‌ترین شاهد مبنی بر حضور انسان در فلات تبت است که قدمت آن حداقل ۱۲۰،۰۰۰ سال بیشتر از نمونه‌های قبلی پیدا شده در این منطقه است.» دنیسوواهای ساکن در تبت نیز همچون بومیان کنونی این منطقه، به واسطه‌ی در اختیار داشتن ژن خاصی به نام «EPAS1» قادر به زندگی در مناطق مرتفع و سازگاری با شرایط دارای اکسیژن کم بوده‌اند.
نوشته: انریکو دلازارو
ترجمه: امید محمدی – مجله علمی ایلیاد