بادهای مریخی چقدر قدرت دارند؟
بادهای مریخی چقدر قدرت دارند؟
مجله علمی ایلیاد - بر اساس مطالعه‌ی جدیدی که در مجله‌ی Geology به چاپ رسیده، فرآیندهایی که در کنترل حرکت شن‌ها روی زمین درگیر نیستند، نقش مهمی در مشخصات سطحی و دمای سطح سیاره‌ی مریخ دارند. در مقایسه با اتمسفر زمین، اتمسفر مریخ آن‌قدر نازک است که متوسط فشار بر روی سطح آن حدود ۰.۶ درصد از فشار سطح دریاهای زمین است. در نتیجه رسوبات روی سطح مریخ بسیار آهسته‌تر از روی زمین حرکت می‌کنند.
تپه‌های مریخی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته‌اند از ۱.۸ تا ۱۲۲ متر ارتفاع داشته‌اند و سرعت خزش طولی آن‌ها به‌طور متوسط ۰.۶ متر در هر سال زمینی بوده است. تپه‌های شنی روی زمین که دارای بیشترین سرعت خزش هستند، در شمال آفریقا قرار دارند و سالانه ۳۰.۵ متر جابه‌جا می‌شوند.
دکتر «متیو چوناکی» از دانشگاه آریزونا، می‌گوید: «بر روی مریخ باد کافی برای جابه‌جا کردن مواد وجود ندارد. شاید دو سال طول بکشد تا جابه‌جایی‌های یک فصل روی زمین را روی مریخ ببینیم. ما می‌خواهیم بدانیم که آیا جابه‌جایی شن روی مریخ به صورت یکنواخت است یا در برخی جاها بیشتر از جاهای دیگر است؟»
با استفاده از تصاویر دوربین HiRISE که بر روی مدارگرد شناسایی مریخ متعلق به ناسا نصب شده است، محققین توانسته‌اند حجم شن‌ها، نرخ جابه‌جایی آن‌ها و ارتفاع تپه‌های شنی را برای ۴۹۵ تپه محاسبه کنند. آن‌ها دریافتند که بیشترین جابه‌جایی‌های شن از نظر حجم و سرعت منحصر به سه ناحیه‌ی خاص است. همه‌ی این ناحیه‌ها از نظر شرایط دارای تفاوت‌هایی با دیگر نواحی مریخ هستند که تپه‌های شنی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. خصوصیات سطحی این نواحی به شدت در حال تغییر است و دمای سطحی نیز در این نواحی متفاوت است.
دکتر چوناکی می‌گوید: «این عوامل را نمی‌توان روی زمین پیدا کرد. عواملی که روی زمین دخیل هستند با مریخ متفاوت است. به‌عنوان مثال، وجود آب‌های زیرزمینی در نزدیکی سطح و رشد گیاهان در نزدیکی شن‌ها می‌تواند روی جابه‌جایی تپه‌های شنی تاثیرگذار باشد.» دره‌های روی مریخ که حاوی شن‌های روشن هستند، دارای نرخ جابه‌جایی شن بالاتری هستند. دکتر چوناکی می‌گوید: «دره‌های روشن باعث منعکس کردن نور خورشید و در نتیجه گرم شدن هوای بالای آن‌ها می‌شوند و این تفاوت دمایی هوای بالای این دره‌ها با هواهای اطراف، باعث به‌وجود آمدن باد و جابه‌جایی شن‌ها می‌شود.»
نوشته: SciNews
ترجمه: امید محمدی – مجله علمی ایلیاد