منشاء شیشه‌های باستانی چیست؟
منشاء شیشه‌های باستانی چیست؟
مجله علمی ایلیاد - شیشه‌ی صحرایی لیبیایی، شیشه‌ای طبیعی است که در مصر غربی پیدا شده و شکل‌گیری آن به ۲۹ میلیون سال پیش برمی‌گردد. در مورد منشاء این شیشه بحث و جدل زیاد است؛ یک نظریه این است که این شیشه تحت تاثیر شهاب‌سنگ ایجاد شده است و نظریه‌ی دیگر این است که پیدایش این شیشه بر اثر انفجارات بزرگ اتمسفری بوده است. اکنون گروهی از محققین استرالیایی و اتریشی تحقیقی انجام داده‌اند که از نظریه‌ی منشاء شهاب‌سنگی شیشه‌ی لیبیایی پشتیبانی می‌کند. دکتر «آرون کاووسی» و پروفسور «کریستیان کوبرل» و همکارانشان، دانه‌های ریز زیرکونیوم معدنی موجود در نمونه‌های شیشه‌ی لیبیایی را بررسی کردند.
دکتر کاووسی می‌گوید: «زیرکونیوم موجود در شیشه شاهدی بر وجود فشارهای بسیار بالا از طرف ماده‌ی معدنی با نام «ریدیت» است. این ماده‌ی معدنی فقط در اثر برخورد شهاب‌سنگ ایجاد می‌شود. همیشه بر سر این موضوع بحث بوده که منشاء این شیشه‌ها شهاب‌سنگ است یا انفجارات بزرگ اجرام نزدیک زمین باعث تخلیه‌ی انرژی زیادی در اتمسفر زمین شده و تولید این شیشه‌ها را باعث شده است. هر دوی این رخدادها می‌توانند باعث ذوب شدن مواد شوند؛ ولی به هر حال فقط برخورد شهاب‌سنگ است که می‌تواند موج‌های لحظه‌ای ایجاد کند و باعث شکل‌گیری مواد معدنی با فشار بالا شود. بنابراین یافتن شواهدی از ریدیت در واقع تاییدکننده‌ی این موضوع است که شیشه‌ها بر اثر برخورد شهاب‌سنگ به‌وجود آمده‌اند.»
ایده‌ی این که ممکن است شیشه‌ها در اثر انفجارهای اتمسفری ایجاد شده باشند از زمانی عمومیت نسبی پیدا کرد که این اتفاق در سال ۲۰۱۳ در «چلیابینسک» روسیه رخ داد و باعث آسیب‌های شدید به دارایی‌های مردم و همچنین زخمی شدن تعدادی از مردم شد. البته این رخداد باعث ذوب شدن مواد روی زمین نشد.
دکتر کاووسی می‌گوید: «مدل‌های پیشین نشان می‌دادند که شیشه‌ی لیبیایی در نتیجه‌ی یک انفجار پُر قدرت ایجاد شده است، ولی نتایج یافته‌های ما این موضوع را تایید نمی‌کند. برخورد شهاب‌سنگ یک رخداد فاجعه‌بار است، ولی به‌صورت عادی رخ نمی‌دهد. انفجارهای اتمسفری بیشتر رخ می‌دهند، ولی اکنون ما می‌دانیم که اتفاقات شکل دهنده‌ی شیشه‌ی لیبیایی در آینده‌ی نزدیک رخ نمی‌دهند. البته ما از این موضوع خوشحال هستیم.»
نتایج تحقیقات این گروه در مجله‌ی Geology به چاپ رسیده است.
نوشته: sci-news
ترجمه: امید محمدی – مجله علمی ایلیاد