فوران اسرارآمیز متان بر روی مریخ
فوران اسرارآمیز متان بر روی مریخ
مجله علمی ایلیاد - طیف‌سنج لیزری قابل تنظیم «SAM» که بر روی فضاپیمای کنجکاوی ناسا نصب شده است، اخیراً سطوح بسیار بالایی از گاز متان را در «حفره‌ی گیل» بر روی مریخ تشخیص داده است. غلظت متان در این مکان حدود ۲۱ واحد حجمی بر یک میلیارد واحد «ppbv» بوده است که بالاترین غلظت کشف شده توسط مریخ‌پیماها است.
فضاپیمای کنجکاوی در طول ماموریت خود بارها گاز متان را بر روی مریخ تشخیص داده بود. این فضاپیما همچنین محاسبه کرده بود که چگونه میزان غلظت متانِ پس‌زمینه در مریخ بالا می‌رود و چگونه این غلظت به صورت فصلی اُفت می‌کند. دانشمندان پروژه‌ی کنجکاوی می‌گویند: «کنجکاوی دارای ابزار لازم برای مشخص کردن دقیق منشاء متان نیست و همچنین نمی‌تواند تعیین کند که متان یافت‌شده از منابع محلی در حفره‌ی گیل ساطع می‌شود و یا از جای دیگری از سیاره به این نقطه نقل مکان می‌کند.»
کنجکاوی همچنین وجود غلظت‌های بالای لحظه‌ای را نیز گزارش کرده است، ولی محققین درباره‌ی مدت زمان این افزایش غلظت گذرا هنوز اطلاعاتی ندارند و نمی‌دانند که چرا این فواره‌ها از الگوهای فصلی افزایش غلظت متفاوت هستند. دکتر «پاول ماهافی» از مرکز پروازهای فضایی گدارد ناسا، می‌گوید: «با اندازه‌گیری‌های کنونی که ما انجام داده‌ایم نمی‌توانیم بگوییم که منشاء متان کشف شده روی مریخ زیست‌شناسی یا زمین‌شناسی بوده است و حتی نمی‌توان گفت دارای منشاء باستانی است یا منشاء نوینی دارد.»
پس از کشف اخیر متان بر روی مریخ، دکتر ماهافی و اعضای گروه SAM آزمایش‌های متعددی ترتیب دادند تا بتوانند اطلاعات بیشتری کسب کنند. اکنون نتایج این آزمایش‌ها مشخص شده است؛ غلظت متان به یک‌باره کاهش داشته است و به کمتر از ۱ در واحد ppbv رسیده است. دانشمندان می‌گویند: «این مقادیر متان تقریباً برابر با مقادیر پس‌زمینه‌ی متان بر روی مریخ است که همیشه مشاهده می‌شود.»
یافته‌های اخیر نشان می‌دهد که افزایش غلظت متان به صورت یک فواره‌ی گذرا بوده که در گذشته نیز مشاهده شده بود. دکتر «اشوین واساوادا» از آزمایشگاه پیشرانه‌ی جت ناسا، می‌گوید: «راز متان همچنان وجود خواهد داشت. اکنون ما انگیزه‌ی بیشتری داریم که اندازه‌گیری‌های خود را ادامه دهیم تا بفهمیم متان در اتمسفر مریخ چگونه رفتار می‌کند.»