تایید وجود قمری آتشفشانی در اطراف یک سیاره‌ی فراخورشیدی
تایید وجود قمری آتشفشانی در اطراف یک سیاره‌ی فراخورشیدی
مجله علمی ایلیاد - احتمالاً یک قمر سنگی که از نظر آتشفشانی فعالیت بالایی دارد در اطراف سیاره‌ی فراخورشیدی WASP-49b در حال چرخش است. این سیاره‌ی فراخورشیدی گازی داغ در فاصله‌ی حدوداً ۵۵۰ سال نوری از زمین و در صورت فلکی گرگ قرار دارد.
دکتر «آپوروا اوزا» به‌عنوان محقق دوره‌ی فوق دکتری در دانشگاه برن، می‌گوید: «این قمر در حقیقت یک دنیای آتشفشانی خطرناک است که سطح آن‌را گدازه‌های آتشفشانی پوشانده است. نیروهای جذر و مدی که این سیستم‌ها ایجاد می‌کنند در واقع کلید همه چیز هستند. انرژی آزاد شده بر روی ستاره در اثر جذر و مد و همچنین قمر آن باعث می‌شود که قمر سیاره به صورت پایدار در اطراف آن بچرخند و به صورت همزمان قمر را گرم کند و همچنین از فعالیت‌های آتشفشانی آن نیز پشتیبانی کند.»
دکتر اوزا و همکارانش توانسته‌اند نشان دهند که یک قمر سنگی کوچک می‌تواند از طریق آتشفشان‌های عظیم به نسبت سیاره‌های گازی بزرگ سدیم و پتاسیم بیشتری در فضای اطراف خود پخش کند. محققین همچنین نتایج محاسبات خود را با رصدهای انجام شده از چندین سیاره‌ی فراخورشیدی عظیم مقایسه کرده‌اند و توانسته‌اند پنج سیستم بالقوه را پیدا کنند که در آن‌ها یک قمر فراخورشیدی پنهان می‌تواند در برابر تبخیر گرمایی تخریب‌کننده‌ی وارد شده مقاومت کند. داده‌های رصد شده در مورد WASP-49b را در بهترین حالت می‌توان با وجود یک قمر شبیه به «آیو» توضیح داد. این قمر در حقیقت نسخه‌ی فراخورشیدی قمر آیو مشتری است.
دکتر اوزا می‌گوید: «گاز سدیم خنثی در ارتفاعات بالای سیاره‌ی WASP-49b یافت شده است. این سدیم آن‌قدر از سیاره دور است که احتمال متصاعد شدن آن در اثر بادهای سیاره‌ای منتفی است. رصدهای انجام شده از مشتری و قمر آیو آن در منظومه‌ی شمسی و همچنین محاسبات مربوط به از دست دادن جرم نشان می‌دهند که قمر آیو می‌تواند یکی از منابع ممکن سدیم باشد. سدیم‌ها درست در جایی هستند که باید باشند.»
به هر حال، گزینه‌های دیگری نیز وجود دارند. به‌عنوان مثال شاید WASP-49b توسط حلقه‌ای از گازهای یونیزه شده احاطه شده باشد. دکتر اوزا می‌گوید: «ما باید شواهد بیشتری پیدا کنیم. ما بر رصدهای انجام شده با دستگاه‌های زمینی و همچنین ابزارهایی که در فضا قرار دارند تکیه می‌کنیم. در حالی که اکثر تحقیقات در زمینه‌ی پیدا کردن حیات و امضاهای زیستی در کهکشان‌ها هستند؛ ولی ما به دنبال شواهدی از نابودی هستیم. بخش هیجان‌انگیز ماجرا اینجا است که ما می‌توانیم این فرآیندهای نابودگر را پایش کنیم.»
نتایج تحقیقات این گروه در مجله‌ی Astrophysical به چاپ رسیده است.