کشف یک دنبالهدار جدید با منشاء خارج از منظومهی شمسی

کشف یک دنبالهدار «C/2019 Q4» یا «بوریسوف»
مجله علمی ایلیاد - کشف یک دنبالهدار جدید باعث هیجان جامعهی ستارهشناسان دنیا شده است، زیرا به نظر میرسد منشاء این دنبالهدار خارج از منظومهی شمسی باشد. این جرم که «C/2019 Q4» یا «بوریسوف» نامیده شده است برای اولین بار در ۳۰ آگوست ۲۰۱۹ توسط «گنادی بوریسوف» در کریمهی روسیه کشف شد. تایید رسمی اینکه بوریسوف یک جرم میان ستارهای است هنوز بهدست نیامده است، ولی اگر اینچنین باشد، دومین جرم از این نوع خواهد بود. اولین آن «اومواموا» بود که در اکتبر ۲۰۱۷ کشف شد.
این دنبالهدار هنوز در حال حرکت به سمت خورشید است، ولی در کوتاهترین فاصله، حدود ۳۰۰ میلیون کیلومتر با زمین فاصله خواهد داشت. پس از اینکه این جرم شناسایی شد، آزمایشگاه پیشرانهی جت، آنرا به عنوان یک جرم میانستارهای نشانهگذاری کرد تا ستارهشناسان مرکز تحقیقات اجرام نزدیک به زمین ناسا واقع در کالیفرنیا، با کمک مرکز جهتیابی اجرام نزدیک به زمین اروپا واقع در ایتالیا، رصدهای بیشتری از این جرم انجام دهند. «دیوید فارنوچیا» از مرکز تحقیقات ناسا با همکاری مرکز تحقیقات سیارات کوتوله در کمبریج در پی آن بودند تا مسیر دقیق این دنبالهدار را تخمین بزنند و همچنین تعیین کنند که آیا منشاء آن از درون منظومهیشمسی است یا از خارج این سیستم نشات میگیرد.
این دنبالهدار در حال حاضر ۴۲۰ میلیون کیلومتر از خورشید فاصله دارد و در دسامبر ۲۰۱۹ به کمترین فاصله از آن میرسد؛ یعنی حدود ۳۰۰ میلیون کیلومتری. فارنوچیا میگوید: «سرعت کنونی این دنبالهدار در حال حاضر بالا و برابر با ۱۵۰،۰۰۰ کیلومتر بر ساعت است. این سرعت بالا میتواند نشان دهندهی این واقعیت باشد که این جرم از خارج منظومهی شمسی نشات میگیرد و پس از گذر از این منظومه نیز از آن خارج میشود.»
این دنبالهدار ظاهر عجیب و غریبی دارد. ظاهر آن نشان میدهد که یک جرم یخی است، زیرا با نزدیکتر شدن به خورشید و دریافت گرمای آن، ابری از گرد و خاک و ذرات دیگر در اطراف آن تشکیل شده است. موقعیت این دنبالهدار از روی زمین نزدیک به خورشید بهنظر میرسد و در حقیقت در جایی است که فضاپیماها به راحتی نمیتوانند آنرا رصد کنند. فقط تلسکوپهای حرفهای طی ماههای آینده میتوانند این جرم را ببینند. در اواسط دسامبر نورانیترین حالت آن قابل مشاهده است و میتوان تا آوریل ۲۰۲۰ آنرا رصد کرد. رصدهای انجام شده توسط محققین دانشگاه هاوایی نشان میدهد که هستهی این دنبالهدار بین ۲ تا ۱۶ کیلومتر قطر دارد.