باکتری‌ها چگونه با آنتی‌بیوتیک‌ها می‌جنگند؟
باکتری‌ها چگونه با آنتی‌بیوتیک‌ها می‌جنگند؟
مجله علمی ایلیاد - مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک یکی از خطراتی است که نسل بشر را تهدید می‌کند. میکرواُرگانیسم‌های متعددی توانسته‌اند راه‌های مختلفی پیدا کنند که در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شوند و بنابراین انسان راهی برای مقابله با آن‌ها ندارد. باکتری‌ها به طور ویژه این توانایی را دارند که در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شوند. آن‌ها این کار را با ایجاد تغییر در ژنوم خود انجام می‌دهند. البته این تنها راه مورد استفاده‌ی آن‌ها نیست.
محققین اخیراً نتایج تحقیقات جدید خود در این زمینه را در مجله‌ی Nature Communication به چاپ رسانده‌اند. آن‌ها شواهدی یافته‌اند که نشان می‌دهد باکتری‌ها با تغییر شکل و از بین بردن دیواره‌های سلولی خود با آنتی‌بیوتیک‌ها مقابله می‌کنند. هدف اولیه‌ی بیشتر آنتی‌بیوتیک‌ها از جمله پنیسیلین، دیواره‌ی سلولی باکتری‌ها است. معمولاً هدف قرار دادن دیواره‌ی سلولی باکتری‌ها کارآمد است، ولی در شرایط خاصی باکتری از این وضعیت جان سالم به در می‌برد. باکتری بدون دیواره‌های سلولی فقط غشای سلولی را دارد. باکتری بدون وجود دیواره‌های ضخیم، می‌تواند شکل خود را تغییر دهد. مشخص است که باکتری‌ها بدون دیواره‌های سلولی شکننده‌تر هستند، ولی برخی از آن‌ها این تهدید را به فرصت تبدیل کرده‌اند. آن‌ها بدون دیواره قابل شناسایی نیستند و می‌توانند از دید سیستم ایمنی بدن انسان نیز مخفی بمانند. به همین خاطر، دانشمندان فکر کردند که شاید این راه یکی از راه‌های مقاوم شدن باکتری‌ها در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها باشد.
دکتر «کاتارزینا میکیویش» از دانشگاه نیوکاسل، می‌گوید: «این چیزی است که تا کنون به صورت مستقیم ثابت نشده بود. ما توانستیم این نوع باکتری‌ها را به کمک فلئورسنت شناسایی کنیم. ما نمونه‌ها ادرار افراد مسن مبتلا به «UTI» را کشت دادیم و دریافتیم که باکتری‌های تغییر شکل داده‌ی زیادی در آن‌ها وجود دارند.»
این تیم تحقیقاتی توانسته همین فرآیند را در جنین‌های نوعی ماهی نیز مشاهده کند. محققین نمی‌دانند که تفاوت این نوع مقاومت با بقیه‌ی انواع آن چیست. این تحقیقات نشان می‌دهد که آزمایش آنتی‌بیوتیک‌ها برای بررسی اثر آن‌ها برای بدن انسان اهمیت بالایی دارد. دکتر میکیویش، می‌گوید: «جنگ ما با باکتری‌ها ادامه دارد. هر وقت ما به استراتژی جنگی جدیدی دست پیدا می‌کنیم، آن‌ها نیز راهی برای مقابله با آن پیدا می‌کنند. این مطالعه نشان می‌دهد که ما باید مسیرهای جدیدی برای ضربه زدن به آنتی‌بیوتیک‌ها پیدا کنیم.»
طبق تخمین‌ها، سالانه ۷۰۰،۰۰۰ نفر در اثر مقاومت باکتری‌ها به آنتی‌بیوتیک‌ها می‌میرند. انتظارها این است که تا سال ۲۰۵۰ این تعداد به ۱۰ میلیون نفر برسد. باکتری‌ها نیز تنها میکرواُرگانیسم‌هایی نیستند که به آنتی‌بیوتیک مقاوم می‌شوند، بلکه قارچ‌ها را نیز باید در نظر گرفت.