نشانههای وجود آب در مریخ

رودخانههای مریخی چقدر شبیه به رودخانههای زمینی بودهاند؟
مجله علمی ایلیاد - تصویر جدیدی که توسط دوربین «HRSC» نصب شده بر روی مدارگرد مارس اکسپرس آژانس فضایی اروپا تهیه شده است، نشان دهندهی درهی خشک شدهای است که احتمالاً در گذشته مسیر رودخانه بوده است. این رودخانه «نیرگال والیس» نامگذاری شده است و در جنوب استوای مریخ قرار گرفته و زمانی آب را در بخشی از این سیاره پخش میکرده است. عمر این دریاچه بین ۳.۵ تا ۴ میلیارد سال است و حدود ۷۰۰ کیلومتر طول دارد.
محققین مارس اکسپرس میگویند: «بخشی از رودخانه که در این تصویر ثبت شده است در حقیقت قسمت غربی است که به آرامی پخش و در نهایت محو شده است. قسمت شرقی رودخانه دارای انشعابات کمتری است و یک مسیر مشخص را ادامه داده است. این قسمت در نهایت به درون «اوزبوی والیس» میریزد که تصور دانشمندان بر این است که این ناحیه در گذشته مکان یک برکهی بزرگ باستانی بوده که مدتها قبل خشک شده است.»
نیرگال والیس نمونهی خوبی از درههایی به شکل سالنهای آمفی تئاتر است. دانشمندان میگویند: «همانطور که از اسم این سازهها برمیآید، نمای بیرونی تیزی ندارند، بلکه دارای نمای دایرهای مانند آمفی تئاترهای یونان باستان هستند. این درهها نیز دارای دیوارههای شیبدار و کف صاف هستند و سطح مقطع آنها به شکل U است. این درهها حدود ۲۰۰ متر عمق و ۲ کیلومتر عرض دارند و کف آنها پوشیده از شن و ماسه است. ظاهر این ماسهها نشان میدهد که بادهای مریخی به موازات درهها به سرعت وزیدهاند.»
محققین معتقدند که شکل نیرگال والیس دقیقاً مشابه نمونههای آن بر روی زمین است. آنها میگویند: «با در نظر گرفتن ظاهر درهها میتوان گفت که تغذیهی این رودخانه توسط بارشها و آبهای سطحی انجام میشده است. شاید آب درون این دره طی فرآیندهای زیرزمینی مریخ وارد دره شده باشند. این فرآیندها به این صورت هستند که آب به صورت عمود از لایههای خاک بالا میآید و درون لایههای نزدیک به سطح رسوخ میکند و در مساحت وسیعی به روی سطح میآید. بر روی زمین میتوان این فرآیند را در جایی که مواد سطحی زمین بسیار نرم و نفوذپذیر هستند مشاهده کرد.»