آیا جنین در شکم مادر خود می‌تواند چیزی ببیند؟

مجله علمی ایلیاد - در سه ماهه دوم بارداری و ماه‌ها قبل از اینکه نوزاد به دنیا بیاید، چشم‌هایش می‌تواند تصاویر را ببیند و نورها را تشخیص دهد. تا کنون تصور می‌شد که سلول‌های حساس به نور در شبکیه‌ی چشم از نوع ساده هستند و فقط روشن و خاموش می‌شوند تا تشخیص شب از روز را انجام دهند. دانشمندان دانشگاه برکلی کالیفرنیا، اکنون شواهدی یافته‌اند که نشان می‌دهد این سلول‌ها در یک شبکه‌ی به هم متصل با هم ارتباط دارند و باعث می‌شوند شبکیه‌ی چشم بیشتر به نور حساس باشد و بدین ترتیب اثر نور بر روی رفتار و رشد مغز را افزایش می‌دهند.

در چشم در حال رشد، تنها ۳ درصد از سلول‌های «گنگلیون» یا همان سلول‌های شبکیه که پیام‌های تصویری را از طریق اعصاب بینایی به مغز می‌فرستند، به نور حساس هستند و تا کنون شش نمونه از این سلول‌ها کشف شده‌اند که با قسمت‌های مختلف مغز ارتباط دارند. برخی از آن‌ها ساعت درونی بدن را با چرخه‌ی روز و شب هماهنگ می‌کنند و برخی دیگر باعث تنگ شدن مردمک چشم در اثر افزایش نور می‌شوند. برخی از این سلول‌ها نیز به بخشی از مغز متصل می‌شوند که وضعیت روحی و احساسی فرد را کنترل می‌کنند. اکنون ثابت شده است که در موش‌ها و میمون‌ها این سلول‌های گنگلیون از طریق ارتباطات الکتریکی با یکدیگر ارتباط دارند.

«مارلا فلر» به عنوان نویسنده‌ی اول مقاله‌ای که در این زمینه در مجله‌ی Current Biology چاپ شده است، می‌گوید: «گوناگونی سلول‌های گنگلیون و متصل شدن آن‌ها به بخش‌های مختلف مغز نشان می‌دهد که احتمالاً این سلول‌ها نقش مهمی در نحوه‌ی ارتباط شبکیه با مغز داشته باشند. شاید این سلول‌ها بر روی رفتارهای دیگر نیز تاثیر داشته باشند.»

دانشمندان دریافتند که شش نوع سلول گنگلیون یافت‌ شده به صورت الکتریکی با یکدیگر ارتباط دارند و شبکه‌ای را ایجاد کرده‌اند که نه تنها نور را تشخیص می‌دهند، بلکه به شدت نور نیز واکنش نشان می‌دهند. آن‌ها همچنین دریافته‌اند که شبکه‌ی ایجاد شده می‌تواند خود را به نحوی تنظیم کند که بتواند با شدت نور سازگار شود. این توانایی نقش مهمی در رشد چشم دارد.