کرونا تا چه حد کُشنده است و آیا می‌توان آن را مهار کرد؟

مجله علمی ایلیاد - همچنان که کروناویروس مرزهای بین‌المللی را در می‌نوردد، سوالاتی که برای مسئولین بهداشت عمومی پدید آمده است، عبارت‌اند از؛ این بیماری تا چه حد کشنده است؟ و آیا می‌توان آن را مهار کرد؟

بررسی شیوع دو نوع بیماری می‌تواند به پاسخ دادن این پرسش‌ها کمک کند. این بیماری‌ها عبارت‌اند از «سارس» که در سال ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ از چین شروع شد و ۲۶ کشور را در بر گرفت، ولی پس از هشت ماه مهار شد و همچنین آنفلوآنزای «H1N1» است که در سال ۲۰۰۹ از مکزیک شروع شد، ولی علیرغم تلاش‌های جهانی همه‌ی قاره‌ها را در بر گرفت.

شدت و کشندگی ویروس جدیدی به‌نام «2019-nCoV» یا همان کروناویروس که سلامت جهان را تهدید می‌کند را فعلاً نمی‌توان حدس زد، زیرا روزانه اطلاعات درباره‌ی این ویروس بروز می‌شود. در آنفلوآنزای سال ۲۰۰۹ اولین گزارش‌ها شامل ۵۹ مرگ در ۸۵۰ مظنون به بیماری بود و نشان می‌داد کشندگی ویروس حدود ۷ درصد است. پس از اینکه ماه‌ها از شیوع بیماری گذشت و اطلاعات بیشتری به‌دست آمد، مشخص شد که این بیماری به شدتی که فکر می‌کردند نیست و کشندگی آن زیر ۰.۱ درصد است و با دیگر آنفلوآنزاهای شناخته شده، تفاوتی ندارد.

کشندگی بیماری سارس نیز طی ۸ ماهی که شیوع داشت، زیر ۱۰ درصد بود. حال پرسش اینجاست که شدت کرونا به سارس نزدیک‌تر است یا به آنفلوآنزای H1N1؟

 

داده‌های اولیه از شهر ووهان نشان داده است که تعداد مبتلایان و همچنین تلفات کرونا، مانند آنفلوآنزای سال ۲۰۰۹ بالا نیست. در ۲۰ ژانویه از ۲۸۲ مبتلا ۶ نفر مرده بودند و در ۲۸ ژانویه از ۴،۵۰۰ مبتلا ۱۰۶ نفر جانشان را از دست دادند. بر اساس این اعداد، درصد کشنده بودن این ویروس ۲ درصد است که خیلی بالا است؛ ولی اگر این موضوع را در نظر بگیریم که احتمالاً ۵۰،۰۰۰ یا حتی ۱۰۰،۰۰۰ نفر دیگر نیز به این بیماری مبتلا هستند، ولی هنوز تشخیص داده نشده‌اند، می‌فهمیم که درصد کشندگی باز هم کمتر بوده و در حدود ۰.۱ تا ۰.۲ است.

خوشبختانه کروناویروس برای انسان نمی‌تواند هم کشنده باشد و هم در عین حال نتوان آن‌را تشخیص داد. اگر بخواهیم مقایسه کنیم، در مورد سارس علائم بیماری قبل از زمانی که فرد بتواند بیماری را به فرد دیگری منتقل کند ظاهر می‌شد و به همین دلیل کنترل بیماری آسان بود. در مورد H1N1 علائم بیماری یک روز پس از اینکه فرد می‌توانست ناقل بیماری باشد، بروز می‌کرد و به این ترتیب، امکان اتخاذ تدابیر کنترلی برای ۲۰ درصد از بیماران ناقل فراهم نمی‌شد. به نظر می‌رسد، در مورد کرونا نیز وضعیت مانند H1N1 باشد.

برای بررسی قابل کنترل بودن کرونا باید به تجارب سال ۲۰۰۹ در مورد H1N1 توجه کرد. تجارب مربوط به غربالگری و قرنطینه‌ی مسافران پروازهای ورودی به یکی از شهرهای چین نشان می‌دهد که در طول سه ماه ۲۰۰ مورد از افراد مبتلا به آنفلوآنزا شناسایی شده‌اند، ولی احتمالاً افراد زیادی نیز مبتلا بوده‌اند که بیماری آن‌ها تشخیص داده نشده است. بنابراین جلوگیری از شیوع بیماری به‌صورت محلی امکان‌پذیر به نظر نمی‌رسید. به نظر می‌آید که کرونا از نظر شدت و روش انتقال چیزی بین سارس و H1N1 باشد و احتمالاً غربالگری افراد در فرودگاه‌ها، قرنطینه‌ی افراد مبتلا، ردیابی ارتباطات افراد مبتلا و دیگر تلاش‌های اجتماعی برای کنترل بیماری کافی باشد.

این روزها چین به‌صورت روزانه گزارشی درباره‌ی میزان مبتلایان و تلفات این بیماری ارائه می‌کند که نشان از رشد سریع بیماری دارد و تا ۲۲ بهمن ماه، تعداد تلفات جانی این بیماری از مرز ۱۰۰۰ نفر گذشت. برخی روزها به یکباره ۱،۵۰۰ نفر به مبتلایان ویروس اضافه می‌شود و نشان از رشدهای ۳۰ تا ۶۰ درصدی تعداد مبتلایان دارد. این موارد نشان می‌دهد که رشد کرونا نسبت به سارس در سال ۲۰۰۳ بیشتر است.

محققین کالج سلطنتی لندن، تخمین زده‌اند که در روزهای آینده تعداد مبتلایان به ۲۰،۰۰۰ نفر می‌رسد و می‌تواند پس از آن تا ۱۰۰،۰۰۰ نفر نیز افزایش پیدا کند. متخصصین چینی که قهرمان مبارزه با سارس بوده‌اند، می‌گویند که احتمالاً نقطه‌ی ماکزیمم این بیماری تا ۲۰ بهمن اتفاق افتاده باشد. البته هستند متخصصینی که نقطه‌ی ماکزیمم را در هفته‌های بعد نیز می‌دانند. حتی برخی از متخصصین اینچنین نظر می‌دهند که نقطه‌ی ماکزیمم این بیماری می‌تواند در اردیبهشت و یا خرداد رخ دهد.