رصد چگونگی تولد سیارات، در اطراف ستارگان جوان
رصد چگونگی تولد سیارات، در اطراف ستارگان جوان
مجله علمی ایلیاد - تیمی بین‌المللی از ستاره‌شناسان با استفاده از دو تلسکوپ رادیویی قدرتمند، به رصد نواحی اطراف ستاره‌های تازه متولد شده پرداخته‌اند. در این رصدها، اطلاعات جالبی در مورد مکان تولد سیاره‌ها و همچنین مراحل اولیه‌ی شکل‌گیری خود ستاره‌ها به‌دست آمده است.
اکثر ستاره‌ها در آسمان با سیاره‌هایی در اطراف خود همراه هستند. این سیاره‌ها در حلقه‌های گازی و گرد و غباری اطراف ستاره‌ها تشکیل می‌شوند. این حلقه‌ها در اطراف ستاره‌های جوان نیز وجود دارند. ستاره‌های جوان بسیار کم نور هستند و حلقه‌های اطراف آن‌ها متراکم بوده و رصد این نواحی فقط توسط تلسکوپ‌های رادیویی حساس امکان‌پذیر است. دانشمندان در این مطالعه از دو تلسکوپ VLA و ALMA برای مطالعه‌ی ناحیه‌ای از فضا که ستارگان تازه متولد در آنجا وجود داشتند، استفاده کرده‌اند.
ستاره‌های بسیار جوان که به‌نام شبه‌ستاره نیز شناخته می‌شوند، در ابرهایی از گاز و گرد و غبار در فضا تشکیل می‌شوند. مرحله‌ی اول شکل‌گیری ستاره‌ها شامل واپاشی ابرهای چگال در اثر گرانش است. این واپاشی باعث دوران ابرها می‌شود و حلقه‌هایی را در اطراف شبه‌ستاره ایجاد می‌کند. جذب مواد موجود در این حلقه‌ها توسط ستاره باعث رشد آن می‌شود. مواد باقی مانده‌ی موجود در حلقه‌ها نیز باعث شکل‌گیری سیاره‌ها می‌شوند. بسیاری از مراحل این فرآیند هنوز شناخته شده نیست، ولی مطالعاتی که اخیراً انجام شده است به بررسی دقیق‌تر این مراحل پرداخته است.
«جان توبین» از رصدخانه‌ی رادیویی ملی در شارلوتویل آمریکا، می‌گوید: «در این مطالعه، جرم و اندازه‌ی متوسط این حلقه‌ها در اطراف ستاره‌های جوان اندازه‌گیری شده است. ما اکنون می‌توانیم این داده‌ها را با حلقه‌های قدیمی‌تر مقایسه کنیم.» تیم محققین دریافته‌اند که حلقه‌های اطراف ستاره‌های جوان، دارای اندازه‌ای برابر با حلقه‌های قدیمی‌تر هستند؛ ولی جرم آن‌ها از حلقه‌های قدیمی بیشتر است. هر چقدر یک ستاره مدت بیشتری عمر می‌کند، مواد بیشتری از حلقه‌های اطراف خود را برای رشد خود مصرف می‌کند. بنابراین در اطراف ستاره‌های جوان، مواد بیشتری برای شکل‌گیری سیاره‌ها وجود دارد.
دانشمندان توانسته‌اند با رصدهای دقیق، چهار نمونه از این ستاره‌های جوان را کشف کنند. با بررسی دقیق این اجرام غیرعادی، دانشمندان به مطالعه‌ی مراحل اولیه‌ی شکل‌گیری ستاره‌ها و همچنین سیاره‌های اطراف آن‌ها پرداخته‌اند.