گرم شدن با تابش نور
اگر زمین مانند ماه جو نداشت، یا اگر مانند زهره جوی بسیار غلیظ داشت، چه میشد؟ اگر زمین جو نداشت دمای سطحش در سایه بسیار سرد و در مناطقی که تحت تابش خورشید بودند، بسیار داغ میشد؛ طوری که اختلاف دمای سایه و آفتاب ممکن بود به چند ده درجه سانتی گراد برسد.
اگر جوی بسیار غلیظ داشت، مانند زهره، سطحی بسیار داغ و سوزان با فشار بسیار بالا پیدا میکرد. مشخص است که در هر دو حالت دیگر امکان وجود حیات به شکل کنونی روی آن وجود نداشت. زمین ما در شرایط بسیار خاص و ایدهآلی شکل گرفته است که جوی مناسب با ملکولهایی مانند نیتروژن، اکسیژن و دی اکسید کربن، بخار آب به میزان کافی و متعادل برای شکلگیری حیات دارد. اگر مقدار این ملکولها در جو کم و زیاد شوند ممکن است تغییرات بسیاری برای ما و محیط زیست زمین رخ دهد.
گرم شدن زمین با تابش نور خورشید آغاز میشود. وقتی نور خورشید به زمین میرسد، 30 درصد آن را ابرها، سطح زمین و اقیانوس بازتاب میکنند. 70 درصد آن را زمین، هوا و اقیانوس جذب میکنند و دمای سطح زمین را بالا میبرند.
این نور جذب شده پس از مدتی به شکل حرارت و گرما از سنگها، هوا و آب آزاد میشود و بخش زیادی از آن مستقیم به فضا میرود و موجب میشود زمین خنک شود. اما بخشی از این انرژی حرارتی را گازهای درون جو مانند بخار آب، دی اکسید کربن، متان و برخی گازهای دیگر که گازهای گلخانهای نام دارند، به دام میاندازند و مانع خروج آنها از زمین میشوند.
درست مانند اتفاقی که در یک گلخانه میافتد. شیشههای گلخانه گرمای خورشید را در درون گلخانه به دام میاندازند و کمک میکنند دمای درون گلخانه همواره بالا باشد. اگر گازهای گلخانهای در جو زمین وجود نداشتند دمای میانگین زمین ممکن بود 33 درجه سانتی گراد کمتر از دمای متعادل کنونیاش باشد.
کوچکترین تغییری در میزان گازهای گلخانهای جو در دمای زمین تاثیر میگذارد و در پی آن روی جانداران و محیط زیست زمین تاثیر خواهد گذاشت. اینجا همه چیز با دقت و ظرافت بسیاری تنظیم شده است؛ حتی میزان یک یک گازهای موجود در جو!