گام های ایران به سوی گداخت هسته ای
گام های ایران به سوی گداخت هسته ای
گداخت تامین کننده انرژی ستارگان است و از نظر اصولی می‌تواند منبع تقریبا نامحدود و از نظر محیطی بی‌خطرترین نوع انرژی بر روی زمین باشد. مشخص شده است که مهار انرژی گداخت چالش علمی و فنی دشواری است که در ابتدا انتظار آن نمی‌رفت، اما به نظرمی‌رسد زمان اینکه انرژی گرماهسته‌یی (گداخت) در اختیار بشر قرار گیرد، فرا رسیده است.
از نظر رتبه‌ی ایران در جهان در زمینه‌ی گداخت هسته‌یی باید گفت که با وجود سرمایه‌گذاری قابل توجه صورت گرفته در بیش از یک دهه اخیر، برخی مشکلات از جمله مسایل مربوط به مدیریت و برنامه‌ریزی سبب شده تا ایران به جایگاه شایسته خود در این زمینه دست نیابد و امروز از چین، کره جنوبی و هند که در اوایل دهه‌ی 70 از آنها پیش بودیم، عقب باشیم.
با توجه به این که ایران از گذشته، مسیری قابل تامل و رو به جلو در پژوهش و آزمایش در زمینه گداخت را پیموده است؛ایران باید امروز یکی از کشورهای عضو پروژه "ایتر"(راکتور آزمایشی گراماهسته‌یی بین‌المللی) می‌بود.
شروین گودرزی، دکترای مهندسی هسته‌یی با گرایش گداخت هسته‌یی و عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌یی سازمان انرژی اتمی است که از سال 1372که در آن هنگام دانشجوی کارشناسی ارشد الکترونیک بوده است، وارد این سازمان شده است که با او به عنوان یکی از برجسته‌ترین کارشناسان در زمینه گداخت در خصوص جایگاه نیروگاه‌های گداخت هسته‌یی در آینده و نیز چشم‌انداز فعالیت ایران در این زمینه به گفتوگو پرداختیم.
ایران دستگاه توکامک می‌سازد
دکتر شروین گودرزی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌یی و رییس آزمایشگاه "گداخت هسته‌یی با محصورسازی مغناطیسی غیرتوکامک" در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار انرژی هسته‌یی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره اظهارات رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام مبنی بر اینکه "ایران وارد مرحله گداخت هسته‌یی شده است" گفت:« البته فعالیت ما در زمینه گداخت هسته‌یی خیلی وقت است که آغاز شده و آقای هاشمی‌رفسنجانی در دوران ریاست جمهوری‌شان در زمستان 1374 در افتتاح توکامک "دماوند" در سازمان انرژی اتمی نیز حضور داشتند به خوبی از فعالیت‌های ایران در زمینه گداخت هسته‌یی مطلعند.»
وی که در زمینه گداخت هسته‌یی فعالیت می‌کند، درباره دستگاه توکامک "دماوند" ایران( توکامک پیشرفته‌ترین دستگاهی است که تا بحال برای بدست‌آوردن شرایط جوش هسته‌یی تولید شده است)، اظهار کرد:« این دستگاه با کمک روس‌ها طراحی و ساخته شده است و از کارآمدترین دستگاه‌های توکامک کوچک جهان است.»
این عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌یی با اعلام این مطلب که در حال حاضر در مرحله طراحی مفهومی دستگاه توکامک ایرانی هستیم، گفت:« این توکامک از توکامک "دماوند" بزرگ‌تر و توسط متخصصان داخلی طراحی و ساخته خواهد شد.» وی در خصوص اندازه این توکامک، گفت:« اندازه واقعی آن هنوز انتخاب نشده است.»
گودرزی در ادامه با اشاره به زمان شروع تحقیقات گداخت هسته‌یی در ایران گفت:« تحقیقات ایران در این زمینه بیشتر از سه دهه است که آغاز شده و راه‌اندازی بخش فیزیک پلاسمای سازمان انرژی اتمی به چند سال قبل از انقلاب اسلامی باز می‌گردد.»
رییس آزمایشگاه گداخت با محصورسازی مغناطیسی غیرتوکامک، اراده ایران برای ساخت دستگاه توکامک در کشور را نشان دهنده حرکت کشور به سمت گداخت هسته‌یی خواند و تامین بودجه لازم برای این کار را ضروری دانست و افزود:« در مرحله اول باید بودجه لازم برای طراحی دستگاه تامین شود که رقم قابل توجهی است. هم‌چنین در مرحله ساخت به بودجه بسیار بیشتری احتیاج داریم.»
برنامه‌های ایران در سال‌های آغازین دهه‌ی 30 بلند پروازانه بود
وی با بیان اینکه اگر در موقع لازم کار بر روی شکافت هسته‌یی در ایران آغاز و به خوبی مدیریت می‌شد، امروز در جایگاه مناسبی قرار داشتیم و امروز برای ساخت نیروگاه هسته‌یی آب سبک محتاج دیگران نمی شدیم، اظهار داشت:« از سال‌های آغازین دهه 30 رهبران ایران با اینکه می‌دانستند انرژی اتمی در آینده جایگاه خاصی خواهد داشت، اما برای این کار خیلی دیر اقدام کردند و وقتی کار را شروع کردند، بلند‌پروازانه عمل کردند.در 1353 یک مرتبه تصمیم گرفتند، سازمان انرژی اتمی تاسیس کنند و برنامه‌ریزی کردند تا 20 سال بعد، 25 هزار مگاوات برق هسته‌یی تولید کنیم.»
این کارشناس مسائل هسته‌یی در خصوص تاثیر تشویق‌ها و حمایت آمریکا برای هسته‌یی شدن ایران در سال‌های قبل از انقلاب بر دولتمردان وقت ایران با تایید این موضوع، گفت:« با این حال اگر رهبران وقت کشور تعقل کافی می‌داشتند در فاصله سال‌های 1333 تا 1353 کاری می‌کردند که از همان سال‌ها کارشناسان و متخصصان کشور کار را شروع کنند، در آن صورت قطعا امروز نتایج بهتری در دست داشتیم.»
گداخت فرآیندی است که در خورشید و ستارگان رخ می‌دهد
وی گفت:« برخلاف روش شکافت هسته‌یی که در آن عناصر سنگین با بمباران نوترون‌ها شکافته و انرژی آزاد می‌شود، در گداخت، هسته‌های سبک مثل هیدروژن با یکدیگر ترکیب و به هسته عناصر سنگین‌تر مثل هلیوم تبدیل می‌شوند و در ضمن این واکنش مقداری از جرم به انرژی تبدیل می‌شود. این همان فرآیندی است که در خورشید و ستارگان رخ می‌دهد. از آنجایی که در کره زمین احتمال واکنش هسته‌های هیدروژن بسیار کم است، از ایزوتوپ سنگین هیدروژن (دوتریم) استفاده می‌شود و چون بارهای الکتریکی هسته‌ها مثبت است و بارهای هم‌نوع یکدیگر را دفع می‌کنند، از این رو واکنش گداخت خود به خود صورت نمی‌گیرد و برای انجام آن باید به شکلی بر نیروی دافعه بین هسته‌ها غلبه کرد. برای این کار باید سرعت تحرک هسته‌ها را افزایش داد که این به معنای بالا بردن دماست. در دماهای بسیار بالایی که برای وقوع گداخت لازمند، ماده به حالت پلاسما (حالت چهارم ماده) که از هسته‌های مثبت و الکترون‌ها با بار منفی که آزادانه در حال حرکت‌اند، تشکیل شده، در می‌آید.»
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌یی گفت: « برای رخ دادن واکنش گداخت، پلاسما باید با دمای میلیون‌ها درجه سانتیگراد (در رآکتورهای گداخت حدود 100 میلیون درجه سانتیگراد) گرم شود. دمای زیاد پلاسمای درون محفظه رآکتور به خاطر سرعت بالای ذرات آن است و چون برخورد ذرات پلاسما به دیواره محفظه موجب از بین رفتن انرژی آنها و سرد شدن پلاسما می‌شود، باید به شکلی، از برخورد پلاسما به دیواره محفظه جلوگیری شود و پلاسما با چگالی مناسبی برای مدت زمان کافی محصور شود.»
رییس آزمایشگاه گداخت با محصورسازی مغناطیسی غیرتوکامک سازمان انرژی اتمی، ادامه داد:« هیچ ظرف و محفظه‌ی مادی قادر به محصورسازی پلاسما در دماهای مورد نیاز در رآکتورهای گداخت نیست. پلاسمای تولید شده به دو روش محصور می‌شود؛ محصورسازی لختی و مغناطیسی.»
وی در ادامه توضیح داد:« پس از پایان جنگ در 1946 در کالاهان انگلیس اولین ایده‌ها درباره تکنیک‌های گداخت هسته‌یی مورد بررسی قرار گرفت و به تدریج روش‌های محصورسازی مغناطیسی و لختی برای انجام واکنش گداخت انتخاب شدند.»
او با بیان اینکه روش مغناطیسی امروز در دنیا بیشتر مورد توجه است، اظهار کرد:« بهترین دستگاه برای محصورسازی مغناطیسی توکامک است. این دستگاه در اوایل دهه 1960 اختراع شد و انستیتو "کورچاتف" مسکو اولین توکامک به نام T3 را ساخت. در کنفرانس نووسیبیرسک در 1968 نتایج تحقیقات بر روی توکامک مطرح شد، این نتایج به قدری خیره‌کننده بودند که تمام کشورهای دنیا سراغ آن رفتند.»
ایران دستگاه‌های توکامک "الوند" و "دماوند" را در اختیار دارد
گودرزی گفت:« در حال حاضر در پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌یی، دستگاه‌های توکامک "الوند" و "دماوند" را در اختیار داریم.»
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌یی با اشاره به طراحی یک توکامک بزرگ بومی در کشور تصریح کرد:« معتقدم این پروژه را می‌توان با هزینه مناسبی در داخل طراحی کرده و ساخت. در حال حاضر سرگرم بررسی و برآورد اولیه زمان و هزینه طراحی آن هستیم.»
انرژی هسته‌یی تنها چاره کار بشر برای تامین انرژی است
او با اشاره به تمایل و تلاش بشر برای دسترسی به منابع انرژی نامحدود از جمله تولید انرژی از طریق گداخت هسته‌یی، گفت:« مصرف انرژی بشر روز افزون شده است. از 1850 تا 1950 مصرف سالانه انرژی جهان بیش از ده برابر شده است و در خوشبینانه‌ترین حالت از 1950 تا 2050 هم مصرف انرژی جهان دست کم ده برابر می‌شود که با توجه به رشد سریع کشورهایی مثل هند و چین میزان تقاضای انرژی در دنیا بسیار افزایش می‌یابد و از این مقدار بیشتر هم خواهد شد، این در حالی است که سیستم‌های متداول تولید انرژی دیگر پاسخگوی نیاز بشر نیستند. هم‌چنین برای استفاده از انرژی‌های به اصطلاح نو نیز چشم‌انداز امید بخشی وجود ندارد. منابع انرژی فسیلی هم محدودند و هم محیط زیست را به شدت آلوده می‌کنند.»
این کارشناس مسایل هسته‌یی هم‌چنین به محدودیت‌های موجود در تامین انرژی برای تولید برق اشاره کرد و گفت:« امکان گسترش استفاده از انرژی برق آبی امروز بسیار محدود شده است. در حال حاضر بر روی اکثر رودخانه‌های بزرگ سد بسته شده است. برق آبی ظاهرا انرژی پاکی است، اما آلودگی‌های زیست محیطی که در اکثر سدهای بزرگ پیش می‌آید و مشکلات دیگری مانند مسایلی که سد "سیوند" برای آثار باستانی ایجاد کرد، مساله است.»
وی با بیان این نکته که هیچ کدام از این انرژی‌ها واقعا نو نیستند، اظهار داشت:« 2000 سال پیش در سیستان ایران، هزاران آسیاب بادی می‌چرخیدند و گندم آرد می‌کردند، اگر کنار گذاشته شدند به این دلیل بود که در حجم وسیع نمی‌توان از آنها استفاده کرد و به همین شکل انرژی‌های زمین‌گرمایی و خورشیدی. انرژی‌هایی مثل زمین گرمایی، خورشیدی، جزر و مد، بیوگاز و غیره یک درصد برق جهان را هم تامین نمی‌کنند، بنابراین انرژی هسته‌یی تنها چاره کار بشر است.»
رآکتورهای گداخت درمقابل هرگونه انفجار صد درصد ایمن هستند
سوخت اولیه رآکتور گداخت پرتوزایی ناچیزی دارند
گودرزی با اشاره به مشکلات رآکتورهای هسته‌یی شکافت، تصریح کرد:« محدودیت منابع اورانیوم جهان، تاثیر مسایل سیاسی بر ساخت رآکتورهای اتمی، کاربرد نظامی مواد هسته‌یی حاصل از شکافت و خطر بالقوه آن، پسمان‌های خطرناک رادیو‌اکتیو، خطر بالقوه انفجار هسته‌یی در رآکتور و نیز دشواری غنی‌سازی اورانیوم از جمله این محدودیت‌هاست. اما رآکتورهای گداخت شش برتری مطلق دارند؛ پسمان رادیو‌اکتیو بسیار کمی دارند، پسمان گرمایی ندارند، در مقابل انفجار هسته‌یی صد در صد ایمن هستند، در برابر هرگونه حمله نظامی، خرابکاری و حوادث غیرمترقبه ایمن هستند، مشکل تامین منابع سوخت ندارند؛ چون هیدروژن فراوان‌ترین عنصر در دنیاست و مواد حاصل از واکنش گداخت هسته‌یی کاربرد تسلیحاتی ندارد.»
این کارشناس مسائل هسته‌یی در ادامه این گفتوگو با اشاره به واکنشی که در نیروگاه‌های گداخت هسته‌یی صورت می‌گیرد، گفت:« در رآکتورهای گداخت تولید انرژی از طریق واکنش‌های گداخت دوتریم - تریتیم و یا دوتریم - دوتریم انجام می شود. به طور متوسط در هر 6700 اتم هیدروژن یک دوتریم وجود دارد که به راحتی از آب دریا قابل استخراج است. تامین تریتیم نیز از طریق برهم کنش لیتیوم با نوترون انجام می‌شود. منابع عظیمی از لیتیوم در خاک، به ویژه در کشورهای آفریقایی وجود دارد، بنابراین از نظر منابع سوخت هیچ جای نگرانی نیست. یعنی سوخت اولیه رآکتور گداخت، دوتریم و لیتیوم است و حاصل آن هلیوم یا تریتیم است که پرتوزایی ناچیزی دارد. این در حالی است که سوخت اولیه رآکتور شکافت (اورانیوم) پرتوزاست و پسمان آن پرتوزایی‌اش بسیار زیادتر است.»
وی در خصوص پروژه بین‌المللی ایتر، با بیان اینکه طرح ایتر در 1985 آغاز شد، گفت:« در اجلاس سران در ژنو در 1985 تحت عنوان "اتم برای صلح" میخاییل گورباچف به رونالد ریگان پیشنهاد داد، دو کشور تلاش‌هایشان در خصوص گداخت را روی هم بگذارند؛ چرا که در آن زمان تحقیقات روی گداخت هسته‌یی کاملا علنی شده بود. پس از آن با پیوستن اتحادیه اروپا و ژاپن این پروژه به شکل گسترده‌ای مطرح شد.»
این عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌یی در ادامه در خصوص همکاری روسیه با آمریکا در پروژه ایتر و سایر کشورها که در آن اطلاعات فنی و تکنولوژیک رد و بدل خواهد شد، در حالی که در بسیاری از زمینه‌ها این دو کشور و کشورهای هسته‌یی دیگر به شدت از دانش و تکنولوژی خود به ویژه در زمینه هسته‌یی حفاظت می‌کنند، گفت:« آغاز این مشارکت به پایان جنگ سرد باز می‌گردد، در دهه 1980، دو پروژه مهم به عنوان مظهر همکاری متقابل شرق و غرب، یکی قرار دادن ایستگاه فضایی بین‌المللی در مدار زمین و دیگری پروژه‌ی ایتر معرفی شدند.»
هزینه بالای مالی و عظیم بودن پروژه و متمرکز نبودن نیروهای متخصص از مهمترین دلایل مشارکت کشورهای بزرگ در ایتر است
وی با تاکید بر ضرورت همکاری میان کشورهای بزرگ از جمله آمریکا و روسیه برای حل مشکلات بزرگ جهان امروز از جمله مساله محیط زیست، تصریح کرد:« علم و تکنولوژی، فرهنگ استفاده از آن و تعامل با دیگران را با خود به همراه می‌آورد. باید در نظر داشته باشیم که مساله انرژی، امروز جهانی شده است و آلودگی محیط زیست بر اساس سوخت فسیلی به یک کشور منحصر نمی‌شود. امروز همه متوجه شده‌اند که بر روی یک کشتی سوارند، لایه‌ی ازن فقط بالای سر آمریکا سوراخ نشده است، بنابراین چه کشورهای پیشرفته و صنعتی که سهم بیشتری در آلودگی محیط زیست دارند و چه کشورهای کمتر توسعه‌یافته و ضعیف به کمک یکدیگر نیاز دارند.»
او اضافه کرد:« البته یکی از دلایل مهم مشارکت کشورهای بزرگ در پروژه ایتر هزینه بالای مالی و عظیم بودن این پروژه و متمرکز نبودن نیروهای متخصص مورد نیاز در کشورهای مختلف است.»
این عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و تکنولوژی هسته‌یی اظهار داشت:« طراحی مفهومی ایتر از 1988 آغاز و تا 1992 ادامه یافت. آزمایش‌های صورت گرفته نشان دادند که جریان الکتریکی توکامک ایتر، باید حدود 10 برابر توکامک معروف "جت" باشد و انتظار می‌رود، سه فاکتور مهم چگالی، زمان محصورسازی و دما به طور هم زمان به دست آید.»
آمریکا و روسیه نپذیرفتند پروژه ایتر در خاک هر یک از این کشورها ساخته شود
گودرزی ادامه داد:« هریک ازدست‌اندرکاران پروژه ایتر خواهان آن بودند که اولین نمونه از این رآکتور در خاک کشورشان باشد، اما آمریکا به هیچ وجه نمی‌پذیرفت که این پروژه به ویژه در خاک روسیه انجام شود و بالعکس. در این شرایط اتحادیه اروپا مورد توافق اکثریت قرار گرفت. بحث‌ها ادامه داشت تا این که سال گذشته کلنگ بنای این نیروگاه در جنوب فرانسه به زمین زده شد و انتظار می‌رود تا 2015 یا 2016 ساخت آن به پایان رسد.»
این کارشناس مسائل هسته‌یی گفت:« اگر جهش بهای نفت که چند بار در سال‌های گذشته پیش آمد، باز تکرار شود به اقتصاد کشورهای غربی ضربه‌های سختی وارد می‌شود. آنها تقریبا راهکاری برای مقابله با جهش قیمت نفت ندارند، از این رو، این مساله دلیل خوبی است تا همکاری بر سر پروژه ایتر توجیه داشته باشد.»
فهم جدیدی از انرژی و نیاز به آن میان قدرت‌های بزرگ و هسته‌یی شکل گرفته است
دنیا تا 15 سال دیگر از دوران شکافت به دروازه‌های گداخت وارد می‌شود
وی گفت:« تا 15 سال دیگر پروژه ایتر به سرانجام می‌رسد و دنیا از دوران شکافت به دروازه‌های گداخت وارد می‌شود.»
این عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و تکنولوژی هسته‌یی تصریح کرد:« به نظر می‌آید، فهم جدیدی از انرژی و نیاز به آن در آینده در میان قدرت‌های شمال و پیشرفته با توافقی که در پروژه ایتر صورت گرفت در حال شکل‌گیری است.»
کره جنوبی در دهه‌ی 80 در شکافت و گداخت از ایران عقب‌تر بود
گودرزی در ادامه گفتوگو با ایسنا در خصوص جایگاهی که ایران می‌توانست، امروز در گداخت هسته‌یی داشته باشد با تاکید بر اینکه ایران بدون تردید می‌توانست جایی بالاتر از جای فعلی کره‌جنوبی و بسیاری از ممالک دیگر در گداخت هسته‌یی داشته باشد، دلیل این امر را مربرط به مدیریت علمی و پژوهشی ضعیف در کشور دانست و افزود:« کره‌جنوبی در دهه 1980 در خیلی از بخش‌های علمی و اقتصادی از ما عقب‌تر بود. نه تنها در گداخت، بلکه در شکافت هم از ما عقب‌تر بود.»
وی گفت:« دکتر نراقی مسوول وقت بخش فیزیک پلاسمای سازمان انرژی اتمی در سال 1354 یکی از بهترین دستگاه‌های تحقیقاتی مولد پلاسمای داغ و چگال (تتا پینچ) را ساخت. نراقی کسی بود که توکامک کوچک "الوند" را با کمک کارشناسان داخلی و خارجی طراحی کرده و ساخت. شاید مسائلی مانند جنگ تحمیلی گرفتاری‌هایی را برای ما ایجاد کرد، اما فقط مساله جنگ نبود که ما را در گداخت عقب انداخت، بلکه اعمال سلیقه‌های شخصی و اشتباه نیز در این کار بی‌تاثیر نبوده است. در دوران جنگ تحمیلی به خاطر جنگ فعالیت کارشناسان و متخصصان کشور زیر نظر دکتر نراقی معطوف به کارهای اساسی‌تر شد و بعد از پایان جنگ مجددا کار و بررسی بر روی موضوع گداخت آغاز شد.»
فروپاشی شوروی فرصت مناسبی را برای استفاده از امکانات هسته‌یی روسی در زمینه گداخت فراهم کرد
وی ادامه داد: « با توجه به تحریم‌ها، مطالعاتی درباره اینکه از کجا کمک فنی گرفته شود و چه تجهیزاتی خریداری شود صورت گرفت. در این زمان به خاطر فروپاشی شوروی فرصت مناسبی پیش آمد تا از امکانات روسی استفاده کنیم و توکامک "دماوند" بر اساس مدل توکامک TVD روسیه که از بهترین دستگاه‌های توکامک کوچک جهان بود، ساخته شد.»
گودرزی معتقد است، پیشرفت کره‌جنوبی در ارتباط مستقیم با ثبات در مدیریت و پرهیز از اعمال سلیقه‌های شخصی بوده است و تاکید کرد:« مدیریت در عرصه فنی و علمی به الگوهای خاص خود نیاز دارد.»
در تامین دوتریم مشکل داریم
در تحقیقات گداخت مانعی بر سر راه ما وجود ندارد
وی در پاسخ به این پرسش که ایران در حال حاضر در گداخت هسته‌یی در چه رتبه‌ای در دنیا قرار دارد و به لحاظ مسایل سیاسی با چه موانعی در این زمینه روبروست، گفت: « از نظر تحقیقات در زمینه گداخت مانعی بر سر راه وجود ندارد. کشورهایی که روش گداخت را پیش می‌گیرند، خطری برای دنیا نیستند، اما به لحاظ تحریم‌هایی که به طور یکجانبه و بین‌المللی در مورد ایران اعمال می‌شود با مشکلاتی روبرو هستیم، از جمله برای تامین دوتریم. تهیه‌ی گازهای مختلف با خلوصی مناسب و مطمئن به توانایی‌های تکنیکی و صنعتی نیاز دارد، هر چند ایران توانایی وارد شدن به این عرصه را دارد و تحقیقات اولیه در این خصوص انجام شده است.»
این کارشناس مسائل هسته‌یی در خصوص استفاده از دوتریم موجود در آب، با توجه به اینکه ایران کارخانه تولید آب سنگین در اختیار دارد، اظهار داشت:« البته، آب سنگین ارزشمندتر از آن است که بخواهیم برای این کار از آن استفاده کنیم. آب سنگین تولید کارخانه اراک برای استفاده در رآکتور تحقیقاتی 40 مگاواتی اراک در نظر گرفته شده است و در حال حاضر دوتریم مورد احتیاج در آزمایشگاه‌های گداخت را از خارج خریداری می‌کنیم.»
در سال‌های اخیر بازدهی در بهره‌برداری از امکانات موجود در زمینه گداخت در سازمان انرژی اتمی افزایش یافته است
وی ادامه داد:« یکی از مشکلات تحقیقاتی در ایران نداشتن ثبات مدیریتی است. از سال 72 که دستگاه توکامک دماوند راه اندازی شد تا امروز پنج بار رییس مرکز تحقیقات گداخت هسته‌یی سازمان انرژی اتمی که امروز به عنوان پژوهشکده فیزیک پلاسمای گداخت هسته‌یی زیر نظر پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌یی فعالیت می‌کند، تغییر کرده است. در سال‌های اخیر بازدهی کار در این زمینه و بهره‌برداری از امکانات موجود به طور قابل ملاحظه‌ای در سازمان انرژی اتمی افزایش یافته است. در عین حال حجم فعالیت فعلی در زمینه گداخت برای اینکه به دنیا برسیم، کافی نیست و می‌طلبد هماهنگ‌تر و منسجم‌تر پیش برویم. جا به جایی مدیران و یا اعمال محدودیت برای مدیران پژوهشی و تحقیقاتی به خصوص در زمینه گداخت، منطقی و اصولی نیست. هم‌چنین باید به آموزش نیروهای فنی و پژوهشی کارآمد مورد نیاز و حفظ آنها توجه بیشتری کرد.»
عضو هیات علمی و رییس آزمایشگاه "گداخت هسته‌یی با محصورسازی مغناطیسی غیرتوکامک" گفت:« در پروژه‌های بین‌المللی گداخت مثل "جت" بعضی از مدیران آن از دهه 1970 میلادی در این پروژه هستند؛ چرا که به افرادی که در این جایگاه قرار می‌گیرند به لحاظ علمی و مدیریتی اعتماد وجود دارد، مگر آنکه به دلیل فساد مالی، اخلاقی و یا از کار افتادگی مجبور به تغییرات شوند. متاسفانه جا به جایی مدیریت در بخش گداخت در ایران بدون توجه به اهمیت این موضوع ما را از روند کار عقب انداخت.»
در 10 سال گذشته سرعت کار در پروژه‌های پلاسمای کانونی، گداخت لیزری افزایش یافته است
گودرزی درباره بودجه تخصیص داده شده برای پروژه گداخت، اظهارداشت:« برای مدتی گداخت در حال رکود بود با این حال بودجه‌هایی که در گداخت هر چند کم اختصاص داده می‌شد، منطقی و دقیق صرف می‌شد.» وی تاکید کرد:« در 10 سال گذشته پروژه‌هایی مثل پلاسمای کانونی، گداخت لیزری و غیره در بخش گداخت سرعت گرفتند که از مهمترین پروژه‌ها در گداخت هستند.»
"طرح بنیاد آسیایی گداخت" ایران مدل کوچک شده پروژه ایتر بود که جدی گرفته نشد
این کارشناس مسائل هسته‌ای در ادامه با اشاره به پیشرفت‌هایی که در زمینه گداخت عملی بود، اما به دلیل مشکلات حاصل نشدند، گفت:« به عنوان مثال در سال 1374 طرحی ارایه شد که مدل کوچک پروژه ITER (ایتر) تحت عنوان "طرح بنیاد آسیایی گداخت" بود. این طرح در سطح بین‌المللی مطرح شده بود و با متخصصان برجسته روسیه، قزاقستان و پاکستان درمیان گذاشته شده و قرار بود در گام‌های بعدی در مدت یکسال هند، کره‌جنوبی و چین به این پروژه بپیوندند، اما از آنجایی که پایه‌ی کار در ایران بد گذاشته شده بود، این اهداف محقق نشد.
در حالی که افراد شناخته شده‌یی از جمله متخصصان بسیار برجسته روسی مانند آکادمیسین ولیخوف (مشاور علمی یلتسین که مشاور گورباچف بوده است) که بخشی از تحقیقات گداخت در جهان را در دهه‌ی 70 و 80 هدایت کرده است و از افرادی بود که طرح اولیه "ایتر" توسط او مطرح شده است و هم‌چنین یکی از دانشمندان برجسته پاکستانی و رییس تحقیقات هسته‌یی قزاقستان در گردهمایی بنیاد آسیایی گداخت در تهران شرکت کرده بودند، اما متاسفانه در برابر چنین شخصیت‌ها و طرح عظیمی که برای آن برنامه‌ریزی زیادی شده بود، یک فرد غیر متخصص و ناکارآمد قرار گرفت که حتی تحصیلاتش در زمینه‌ی فیزیک یا مهندسی هسته‌یی نبود و نمایندگی ما در این طرح به وی سپرده شد. در چنین شرایطی انتظار می‌رفت چه نتیجه‌ای بگیریم؛ جز اینکه کار از همان ابتدا جدی گرفته نشده و به بن‌بست رسید.»
گودرزی در پایان با بیان این اعتقاد که علت اینکه از کره‌جنوبی و یا پروژه ایتر جا ماندیم، تغییرات مدیریتی پی در پی تصریح کرد:« کشورهای مختلفی در این پروژه سرمایه‌گذاری و شرکت کرده‌اند، ما هم در حال حاضر باید تلاش‌مان این باشد که بتوانیم حداقل به قسمت‌های جانبی پروژه ایتر وصل شویم.»