دنبالهدار خبرساز با ترکیبات شیمیایی متفاوت
دنبالهدار خبرساز با ترکیبات شیمیایی متفاوت
مجله علمی ایلیاد - دنبالهدارها معمولاً اکثر زمان عمر خود را دور از ستارهها هستند و به همین دلیل، معمولاً ترکیبات درونی آنها ثابت باقی میماند. رصد دنبالهدارها میتواند درک عمیقی از شیمی آنها از زمان شکلگیری بهدست دهد. دو تیم از ستارهشناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل و همچنین تلسکوپ آلما، دریافتهاند که گازهای خروجی از دنبالهدار «باریسوف» که از خارج منظومهی شمسی به سمت ما آمده است، دارای مقادیر غیرمعمولی از مونواکسیدکربن است. این موضوع نشان میدهد که باریسوف احتمالاً در اطراف یک ستارهی کوتولهی قرمز شکل گرفته است. یک نظریهی دیگر این است که شاید باریسوف بخشی از یک سیارهی کوتولهی فراخورشیدی غنی از مونواکسیدکربن باشد.
دنبالهدار باریسوف در ۳۰ آگوست سال ۲۰۱۹ توسط «گنادی باریسوف» اوکراینی کشف شد. مدار هایپربولیک آن نشان داد که منشاء آن خارج از منظومهی شمسی است. این جرم در واقع دومین جرم خارجی کشف شده در منظومهی شمسی است. این جرم مشخصههای دنبالهدارها را دارد و وضعیت قرارگیری آن در آسمان به نحوی بوده که چندین ماه برای زمینیان قابل مشاهده بوده است. اولین جرمی که از خارج منظومهی شمسی به دیدن ما آمده «اومواموا» معروف است که وضعیت متفاوتی داشت و برای زمینیان خیلی کمنور و غیرقابل دیدن بوده است و مانند باریسوف گاز و گردوغبار قابل تشخیصی نیز در انتهای خود نداشته است.
گازهای خروجی از باریسوف این امکان را به دانشمندان میدهد تا بتوانند ترکیبات شیمیایی موجود در آنرا کشف کنند. دکتر «جان نونان» از دانشگاه آریزونا، میگوید: «دنبالهداری که وارد منظومهی شمسی شده است، در واقع نمونهای از سیارهای است که حول ستارهای دیگر در کهکشان در حال گردش است.»
دکتر نونان و همکارانش از ۱۱ دسامبر ۲۰۱۹ تا ۱۳ ژانویهی ۲۰۲۰ توسط تلسکوپ هابل در حال رصد باریسوف بودهاند. یک تیم دیگر نیز از مرکز پروازهای فضایی گدارد ناسا، توسط تلسکوپ آلما به رصد باریسوف پرداختهاند. نتایج رصدهای این تیمها نشان داده است که موجودی مونواکسیدکربن در دنبالهی باریسوف، خیلی بیشتر از دیگر دنبالهدارهای منظومهی شمسی است. دانشمندان میگویند: «وجود این مقدار مونواکسیدکربن نشان میدهد که باریسوف از یک ناحیهی در فضا نشات گرفته که متفاوت از ناحیهای است که منظومهی شمسی در آنجا شکل گرفته است.»
مونواکسیدکربن بسیار فرار است و نور زیادی برای تبدیل یخهای آن به گاز مورد نیاز نیست. این اتفاق برای مونواکسیدکربن موجود در باریسوف در فاصلهی ۱۷.۷ میلیارد کیلومتری از خورشید رخ میدهد. این موضوع نشان میدهد که نسبت مونواکسیدکربن به آب در باریسوف خیلی بالا است و حتماً این دنبالهدار در یک ناحیهی خیلی سرد شکل گرفته است. شاید باریسوف در اطراف یک ستارهی کوتولهی قرمز شکل گرفته باشد. این ستارهها نور و گرمای کمی دارند و دنبالهدارهای اطراف آنها میتوانند شرایطی مانند باریسوف داشته باشند.
نتایج این مطالعات در دو مقاله در مجلهی Nature Astronomy منتشر شده است.