صفحات تکتونیکی زمین چه زمانی به‌وجود آمده‌اند؟
صفحات تکتونیکی زمین چه زمانی به‌وجود آمده‌اند؟
مجله علمی ایلیاد - مطالعات در مورد وضعیت آهن‌ربایی سنگ‌های باستانی، نشان داده‌اند که صفحات تکتونیکی حدود ۳.۲ میلیارد سال پیش در زیر سطح زمین به‌وجود آمده‌اند. این صفحات نقش مهمی در تکامل زندگی بر روی زمین نیز بازی کرده‌اند. «الک برینر» از دانشگاه هاروارد، می‌گوید: «اگر صفحات تکتونیکی زمین در اوایل شکل‌گیری زمین وجود داشته‌اند، پس احتمالاً فرآیند شکل‌گیری آن‌ها بخشی از تکامل حیات بر روی زمین بوده است.»
زندگی‌های متنوع بر روی زمین بدون صفحات تکتونیکی، امکان وجود نداشته است. این صفحات به بازیافت عناصر کلیدی مانند کربن کمک کرده‌اند و همچنین باعث حفظ دمای نسبتاً پایداری بر روی زمین شده‌اند. برینر می‌گوید: «تا حدودی می‌توان اذعان داشت که زندگی بر روی زمین، مدیون صفحات تکتونیکی است.»
در گذشته دانشمندان شواهد وجود صفحات تکتونیکی را در ۲.۸ میلیارد سال پیش، پیدا کرده بودند. اکنون برینر و همکارانش توانسته‌اند با بررسی شکل‌گیری سنگ‌های آتشفشانی ۳.۲ میلیارد ساله در غرب استرالیا، به این کشف جالب‌توجه دست یابند. آن‌ها از یک ابزار جدید به‌نام «میکروسکوپ الماس کوانتومی» استفاده کرده‌اند تا بتوانند میدان‌های مغناطیسی اکسید آهن را مشاهده کنند.
محققین با بررسی نمونه‌های سنگ ۱۸۰ میلیون ساله، تحقیقات خود را آغاز کردند. سیگنال‌های مغناطیسی درون سنگ‌ها توسط میدان مغناطیسی زمین در زمان شکل‌گیری مواد معدنی موجود در سنگ‌ها ایجاد شده است. تغییرات موجود در راستای مغناطیس سنگ‌ها در طول زمان نشان داده است که این راستا، طی ۱۸۰ میلیون سال حدود ۲.۵ سانتی‌متر تغییر کرده است. این مقدار تقریباً برابر است با سرعتی که اکنون قاره‌ها در حال حرکت هستند. برینر می‌گوید: «این موضوع به ما نشان می‌دهد که حدود ۳.۲ میلیارد سال پیش، حداقل بخشی از پوسته‌ی زمین در حال حرکت بوده و حرکت آن به نحوی سریع بوده که می‌توان صفحات تکتونیکی را عامل آن دانست.»
محققین بررسی کرده‌اند تا مطمئن شوند که سیگنال‌های مغناطیسی درون نمونه‌های سنگ از زمان شکل‌گیری سنگ‌ها است یا ممکن است در اثر رخدادهایی در زمان‌های بعد ایجاد شده باشد. اکنون آن‌ها تقریباً مطمئن هستند که سیگنال‌ها از زمان شکل‌گیری سنگ‌ها نشات می‌گیرند. آن‌ها می‌گویند: «ممکن است صفحات تکتونیکی حتی قبل‌تر وجود داشته‌اند. ما در حال کار بر روی سنگ‌ها ۳.۵ میلیارد ساله در استرالیا و آفریقای جنوبی هستیم؛ شاید توانستیم زمان واقعی این رخداد‌ها را کشف کنیم.»
نتایج این تحقیقات در مجله‌ی Science Advances منتشر شده است.