راز برکه های روی مریخ چیست؟
راز برکه‌های روی مریخ چیست؟
مجله علمی ایلیاد - محقققین با استفاده از ابزار «SAM» یا همان آنالیزور نمونه‌های مریخی که بر روی مریخ‌نورد کنجکاوی متعلق به ناسا نصب شده است، دریافته‌اند که مواد معدنی خاصی در سنگ‌های حفره‌ی گیل مریخ وجود دارد که به احتمال زیاد در یک برکه‌ی پوشیده از یخ شکل گرفته‌اند. نتایج این تحقیقات در مجله‌ی Nature Astronomy منتشر شده است.
حفره‌ی گیل حفره‌ای با عرض ۱۵۰ کیلومتر است که مریخ‌نورد کنجکاوی درون آن در حال اکتشاف است. دلیل انتخاب این حفره، به‌عنوان محل فرود کنجکاوی این بوده است که در آن نشانه‌هایی از وجود آب مشاهده شده است. به‌عنوان مثال، دانشمندان مواد معدنی درون خاک رُس را در این حفره کشف کرده‌اند. کنجکاوی در زمان جستجو در اطراف کوه «مونت شارپ» در مرکز این حفره توانسته است یک لایه‌ی ۳۰۴ متری از رسوبات را کشف کند که این لایه می‌تواند در دریاچه‌های باستانی تشکیل شده باشد. در واقع برای شکل‌گیری این رسوبات باید حجم عظیمی آب طی میلیون‌ها سال در شرایط گرم و مرطوب از این ناحیه عبور کرده باشد. به هر حال، شواهدی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد در گذشته‌ی این منطقه، دوره‌های یخ‌بندان نیز وجود داشته است.
دکتر «هیثر فرانز» از مرکز پروازهای فضایی گدارد ناسا، می‌گوید: «شرایط محیطی بر روی سطح مریخ در زمان‌هایی دوره‌ی گذار از وضعیت گرم و مرطوب به وضعیت سرد و خشک کنونی را تجربه کرده است، ولی اینکه دقیقاً چه زمانی و چگونه این گذار رخ داده است، معلوم نیست. عواملی مانند تغییر در میزان کدر بودن هوای مریخ و میزان فعالیت‌های آتشفشانی می‌تواند در تغییر شرایط آب و هوایی مریخ موثر بوده باشند. این فرضیه را تغییرات رخ داده در مواد معدنی و شیمیایی موجود در سنگ‌های مریخ نیز تایید می‌کند.»
دکتر فرانز و همکارانش پس از کشف دی‌اکسیدکربن و اکسیژن در ۱۳ نمونه‌ی خاک و سنگ مریخ به این نتیجه رسیدند که محیط سرد و خشکی در گذشته‌ی مریخ وجود داشته است.
مطالعات متعدد نشان داده است که اتمسفر مریخ در گذشته درصد زیادی دی‌اکسیدکربن داشته و ضخیم‌تر از اتمسفر کنونی زمین بوده است. اکثر محتویات اتمسفر مریخ به فضا فرار کرده است، ولی مقداری از آن نیز به شکل کربنات درون سنگ‌های سطح مریخ مدفون شده‌اند. تشخیص وجود ایزوتوپ‌های سبک و سنگین با نسبت‌های مختلف درون کربنات‌های کشف شده در مریخ شواهدی در مورد نحوه‌ی شکل‌گیری سنگ‌های مریخی ارائه می‌دهند.
از روی این شواهد دانشمندان دریافته‌اند که کربنات‌ها زمان‌های خیلی طولانی قبل و از طریق جذب دی‌اکسیدکربن درون دریاچه‌های مریخ تشکیل نشده‌اند. آن‌ها دریافته‌اند که کربنات‌ها درون دریاچه‌های یخ‌زده‌ی مریخی تشکیل شده‌اند، زیرا در این صورت یخ ایزوتوپ‌های سنگین، اکسیژن را جذب کرده و ایزوتوپ‌های سبک‌تر برای تشکیل کربنات باقی مانده‌اند.