کووید۱۹ چگونه حس بویایی را مختل می‌کند؟
کووید۱۹ چگونه حس بویایی را مختل می‌کند؟
مجله علمی ایلیاد - از دست دادن حس بویایی یکی از اولین علائم ابتلا به بیماری کووید۱۹ است و مطالعات متعدد نشان داده است که این علامت بهتر از علائمی مانند تب و سرفه کووید۱۹ را پیش‌بینی می‌کند. تا کنون مکانیسم از دست دادن حس بویایی مشخص نبود، ولی اکنون تیمی بین‌المللی از محققین به سرپرستی عصب‌شناسان دانشگاه هاروارد، توانسته‌اند همه‌ی سلول‌های در معرض آسیب توسط کروناویروس جدید را شناسایی کنند.
تعجب‌آور این است که نورون‌های حسی که حس بویایی را تشخیص و منتقل می‌کنند، جزء سلول‌های آسیب‌پذیر از کروناویروس جدید نیستند. محققین دریافته‌اند که آلوده شدن سلول‌های غیرنورونی می‌تواند مسئول از دست رفتن حس بویایی در مبتلایان به کووید۱۹ باشد.
پروفسور «رابرت داتا» از موسسه‌ی بلاواتنیک به‌عنوان نویسنده‌ی اصلی مقاله‌ی این تیم، می‌گوید: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که کروناویروس جدید با تحت تاثیر قرار دادن عملکرد سلول‌های پشتیبان باعث از دست رفتن حس بویایی می‌شود. به همین خاطر است که از دست رفتن حس بویایی در این افراد ماندگار نیست و پس از مدتی به حالت عادی برمی‌گردد.»
محققین در این مطالعه بر روی ژن «ACE2» که به وفور در سلول‌های دستگاه تنفسی انسان وجود دارد، تمرکز کرده‌اند. این ژن در واقع از پروتئین اصلی که کروناویروس جدید آن‌را هدف قرار می‌دهد، رمزگشایی می‌کند و باعث ورود ویروس به سلول‌ها می‌شود. آن‌ها بر روی «TMPRSS2» نیز بررسی‌هایی انجام داده‌اند. آنالیزهای انجام شده نشان داده است که این دو ژن توسط بافت‌هایی در حفره‌ی بینی برای تشخیص بو مورد استفاده قرار می‌گیرند. این بافت‌ها حاوی نورون‌های حسی و سلول‌های پشتیبان هستند.
داده‌های محققین نشان داده است که از دست رفتن بو در بیماران مبتلا به کووید۱۹ با از دست رفتن موقت توانایی عملکرد سلول‌های پشتیبان ارتباط دارد. این موضوع به‌صورت غیرمستقیم باعث بروز تغییراتی در نورون‌های حسی می‌شود. پروفسور داتا می‌گوید: «ما هنوز در مورد این تغییرات اطلاعات کاملی نداریم و باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود.»
این تحقیقات نشان داده است که کروناویروس جدید مستقیماً نورون‌ها را آلوده نمی‌کند، بلکه با تحت تاثیر قرار دادن سلول‌های سیستم عصبی باعث بروز اختلال در عملکرد مغز می‌شود. محققین امیدوار هستند این داده‌ها بتواند پاسخگوی بسیاری از سوالات در زمینه‌ی بیماری مرموز کووید۱۹ باشد.
نتایج این تحقیقات در مجله‌ی Science Advances منتشر شده است.