کشف سازههای باستانی در عربستان
مجله علمی ایلیاد - تیمی بینالمللی از باستانشناسان به بررسی ۱۰۴ سازهی سنگی در صحرای نفود شمال شبه جزیرهی عرب پرداختهاند و توانستهاند سن این سازهها را حدود ۷۰۰۰ سال تخمین بزنند. آنها شرح حالی از جانمایی سازهها و فرهنگ مردم آن دوران نیز ارائه کردهاند.
دکتر «هیو گروکات» از موسسهی ماکس پلانک و همکارانش از آلمان، انگلیس، استرالیا و عربستان سعودی، میگویند: «بین ۱۰،۰۰۰ تا ۶۰۰۰ سال پیش، شبه جزیرهی عرب سرسبزترین دوران خود را پشت سر گذاشته است. در آن دوران بارانهای شدیدی در این ناحیه میباریده است. در واقع گذار به عصر نوسنگی در این ناحیه با بهبود شرایط آب و هوایی همراه بوده است. اَشکال مختلفی از سازههای باستانی در شمال عربستان کشف شدهاند و این تصور وجود دارد که این سازهها به عصر نوسنگی تعلق دارند، ولی تا کنون تحقیقات کمی در مورد آنها انجام شده بود.»
دکتر گروکات و همکارانش به وسیلهی دادههای ماهوارهای، بازرسیهای دقیقی از این سازهها انجام دادهاند تا بتوانند توزیع این سازهها در نواحی شمالی صحرای نفود را پیدا کنند. آنها در مجموع ۱۰۴ سازه را شناسایی کردند و دریافتند که همهی این سازهها به دو بخش کلی تقسیم میشوند که توسط دیوارههای بلند و موازی به یکدیگر متصل شدهاند. این دیوارهها به طور تقریبی ۶۰۰ متر طول دارند.
محققین میگویند: «سازههای موجود در این منطقه، تا حدودی مشابه هستند. همهی آنها شکل مستطیل دارند و ۱۰۲ مورد از ۱۰۴ مورد دارای دو دیوارهی بلند هستند و دو مورد از آنها دارای سه دوارهی بلند هستند.»
محققین در یکی از این سازهها بقایای متعلق به استخوان حیوانات نیز پیدا کردهاند که هم میتواند متعلق به حیوانات وحشی باشد و هم میتوان تصور کرد که به حیوانات اهلی و خانگی تعلق داشتهاند. آنها تکهای ذغال نیز در بخشی از این سازهها پیدا کردهاند که تاریخ آن به ۷۰۰۰ سال پیش بازمیگردد.
محققین میگویند: «کارایی این سازهها هنوز در هالهای از ابهام است، ولی ترکیب اطلاعات کسب شده از ماهوارهها با اطلاعات کسب شده حین بازرسیهای زمینی برخی از احتمالات را پررنگتر میکند. بهعنوان مثال، ما اکنون میدانیم که این سازهها چیزی به عنوان در ورودی نداشتهاند پس احتمالاً نمیتوانند اصطبل حیوانات بوده باشند. ریختشناسی و محل قرارگیری این سازهها نیز نشان میدهند که نمیتوانند کارایی مشابه آبگیر داشته باشند. از مشخصههای اصلی این سازهها میتوان به استفاده از سنگهای بسیار بزرگ در آنها اشاره کرد و به نظر میرسد این سازهها بیشتر از اینکه کارایی خاصی داشته باشند، مفهومی و آیینی بودهاند.»
دکتر گروکات میگوید: «ما حدس میزنیم که این سازهها مکان برپایی اعیاد و مراسمهای انسانهای آن دوران بوده است. شاید آنها در اینجا حیوانات خود را نیز قربانی میکردهاند. نزدیک بودن برخی از این سازهها به یکدیگر این شک را بهوجود میآورد که شاید ساخت این سازهها تمرین ارتباطات اجتماعی نیز محسوب میشده است.»
نتایج این تحقیقات در مجلهی The Holocene چاپ شده است.