ویژگی منحصربه‌فرد بزرگترین قمر مشتری
ویژگی منحصربه‌فرد بزرگترین قمر مشتری
مجله علمی ایلیاد - دانشمندان معتقدند آنچه کشف کرده‌اند، می‌تواند بزرگترین دهانه‌ی برخوردی در کل منظومه‌ی شمسی باشد، همراه با شکاف‌هایی که بخش عظیمی از بزرگترین قمر مشتری، گانیمد را پوشانده‌اند. دانشمندانِ این تحقیق جدید، قصد داشتند مشاهدات تعدادی از ماموریت‌های گذشته‌ی ناسا بر روی قمر عظیمی که بزرگ‌تر از عطارد کوچک‌ترین سیاره در همسایگی ما است را بررسی کنند. آن‌ها از مجموعه‌ای از ویژگی‌های شیار که در برخی از قدیمی‌ترین سطوح قمر ظاهر می‌شوند، حیرت‌زده شدند.
محققان قبلاً به این شیارها اشاره کرده‌اند که نشان‌دهنده‌ی یک تاثیر بزرگ و به اندازه‌ی کافی قدرتمند، برای برجای گذاشتن تمام این شکاف‌ها در سراسر گانیمد است؛ اما در بررسی مجدد ساختارها، دانشمندان در تحقیقات جدیدشان معتقدند که این شکاف‌ها دست‌کم گرفته شده‌اند و تاثیر بزرگی بر کل این قمر می‌گذارند.
محققان با جمع‌آوری داده‌هایی توسط ماموریت‌های دوقلوی ویجر ناسا که هر یک از آن‌ها مشتری را در سال ۱۹۷۹ ملاقات کردند و همچنین توسط ماموریت گالیله‌ی ناسا که هشت سال را در اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰ و اوایل ۲۰۰۰ میلادی به مطالعه‌ی این سیاره‌ی عظیم و همسایگانش پرداخت، آغاز به کار کردند.
دانشمندان سپس مشاهداتی که شامل قدیمی‌ترین سطوح گانیمد بودند را مجدداً تجزیه و تحلیل کردند. بر اساس مدل‌سازی جدید، در سراسر این مناطق، تمامی شیارها از یک نقطه بیرون می‌روند؛ حتی آن‌هایی که در طرف مقابل قمر قرار دارند.
محققان پیشنهاد می‌کنند که این شیارها نشانگر یک رویداد برخوردی است که بر سراسر گانیمد تاثیر گذاشته است. بر اساس بیانیه‌ای درباره‌ی تحقیقات جدید، اگر یک برخورد بزرگ چنین تاثیری داشته باشد، یک سیارک بزرگ حداقل به طول ۵۰ کیلومتر و حداکثر ۱۵۰ کیلومتر می‌توانست در آن برخورد شرکت داشته باشد و یک سری از حلقه‌ها و شکستگی‌ها را در سراسر این قمر به‌جا بگذارد که پس از یک هزاره مراحل زمین‌شناسی، به شیارها و فرورفتگی‌هایی تبدیل‌شده‌اند که دانشمندان اکنون آن‌ها را مشاهده می‌کنند.
دانشمندان می‌گویند اگر این مدل‌سازی صحیح باشد، آن‌ها بزرگترین شکاف برخوردی در منظومه‌ی شمسی را پیدا کرده‌اند، با شعاعی به طول ۷،۸۰۰ کیلومتر؛ این شعاعی است که تقریباً دو برابر طول رودخانه‌ی می‌سی‌سی‌پی را شامل می‌شود. بزرگترین سیستم تاثیرگذار شناخته‌شده‌ی کنونی به‌نام دهانه‌ی «والهالا» که در یکی دیگر از قمرهای مشتری به‌نام «کالیستو» کشف شده، دارای شعاع ۱،۹۰۰ کیلومتر است.
دانشمندان امیدوارند که داده‌های جدید به آن‌ها کمک کنند تا تفسیر بهتری از شکاف‌های گانیمد ارائه دهند و دقیقاً کشف کنند که چه چیزی آن‌ها را ایجاد کرده است. آژانس فضایی اروپا در حال ساخت یک فضاپیما به نام «JUICE» یا همان کاوشگر قمرهای یخی مشتری است که قصد دارد در سال ۲۰۲۲ آن‌را پرتاب کند. این ماموریت بر گانیمد، کالیستو و اروپا متمرکز خواهد بود و در سال ۲۰۲۹ وارد همسایگی این سیاره می‌شود و حداقل به مدت سه سال در آنجا فعالیت می‌کند. این تحقیق در مجله‌ی Icarus منتشر شده است.