درمان کرونا با طب سنتی یا پزشکی مدرن؟!
در پیشگیری و درمان کرونا، حق با چه گروهی است؟
مجله علمی ایلیاد - در دنیای واقعی، پیوندی محکم میان یافته‌های قدیمی پیرامون درمان بیماری‌ها با پزشکی مُدرن وجود دارد؛ حتی گاهی برخی داروهای جدید بر اساس ترکیبات شیمیایی موجود در گیاهانی ساخته می‌شوند که سال‌ها توسط متخصصان واقعی طب سنتی تجویز می‌شده است. هرچند که امروزه طب‌سنتی برپایه‌ی مزاج‌شناسی و تحقیقات «ابن‌سینا» در حوزه‌ی سلامت زمان خودش بوده است.
با این وجود با پیشرفت علوم پزشکی، برخی از روش‌های درمانی و داروهای تجویز شده توسط اطبا این‌گونه طب‌ها، اصلاح یا گاهی به‌طور کلی رد می شوند که برخی از آن‌ها نیز مورد تایید صاحب‌نظران طب سنتی نیز قرار می‌گیرد. با این حال، گاهی شکاف‌هایی بین این دو هم‌خانواده‌ی حوزه‌ی سلامت به‌وجود می‌آید که درک علل آن بعضاً کار دشوار یا غیرممکنی می‌شود؛ چرا که بسیاری از ادعاهای مطرح شده به‌سادگی نه قابل اثبات هستند و نه قابل رد کردن.
اما دنیای پزشکی نوین، مسیری روشن‌تر را برای طرح یافته‌های خود دارد. برای تایید یک روش درمانی یا یک داروی موثر بر یک بیماری، مراحل متعدد آزمایشگاهی، فرآیند آزمایش‌های مکرر حیوانی، آزمایش‌های انسانی غیرتهاجمی طی می‌شود تا مورد تایید یا رد شدن قرار بگیرد که برای تشریح هر یک از آن‌ها باید ساعت‌ها مقالات محققان و دانشمندان دخیل در ابداع آن روش درمانی یا ساخت دارو را مطالعه کرد.
از زمانی که بیماری همه‌گیری کووید ۱۹ پیش آمده، رویارویی پزشکی مُدرن و طب سنتی، بیش از پیش بالا گرفته و باعث شده تا طرفین به رد گفته‌های طرف مقابل و تاکید بر روش‌های درمانی کووید ۱۹ توسط خودشان بپردازند.
در حوزه‌ی پزشکی نوین، روش‌های درمانی به‌دلیل تنگ بودن زمان درمان بیماران و ناشناخته بودن بیماری تا حدی بر اساس سعی و خطا بوده و هر چه از این بیماری می‌گذرد، آزمایش‌ها از دقت بالاتر و خطای کمتری برخوردار می‌شوند. تا کنون چند دارو برای کنترل وخامت حال بیماران بدحال، ترمیم ریه‌های آسیب دیده و بازیابی توان بهبودیافتگان تهیه شده که کارایی و تاثیر مثبت آن از نظرها پوشیده نیست. البته داروهایی هم وجود داشته‌اند که برای مقطعی مورد استفاده قرار گرفته‌اند و پس از بروز عوارض جدی یا ناکارآمدی آن‌ها در درمان موثر، کنار گذاشته شده‌اند.
از طرفی، تلاش‌هایی برای ساخت واکسن قطعی مقابله با این اپیدیمی نیز انجام گرفته که تا کنون تعداد نسخه‌های قابل استفاده برای عموم، کمتر از انگشتان یک دست است و اثربخشی قطعی آن‌ها نیز مورد سوال و شک عموم مردم قرار گرفته است. با این حال، اکثریت مردم جهان استفاده‌ی جهانی از واکسن را بهترین راه برای خلاصی از کرونا می‌دانند و امیدشان به دانشمندان، دانشگاه‌ها، موسسات و مراکز داروسازی معتبر است.
در طرف مقابل، از روزهای اول شیوع کرونا ویروس جدید، اطبا طب سنتی در سراسر جهان، اقدام به تجویز نسخه‌های خودشان کردند. تعدادی از تجویزها را پزشکان نیز تایید کردند، مثل استفاده از خوراکی‌ها و داروهای گیاهی آزمایش‌شده‌ای که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن انسان می‌شوند. با این حال، هشدارهایی بعضاً از طرف خود طبیبان طب سنتی، مبنی بر میزان استفاده از این داروها اعلام شده که نبود سنجشی دقیق از دوز مصرف داروها را گوشزد می‌کنند؛ چرا که مصرف بی‌رویه‌ی این داروها در یک وعده، می‌تواند باعث بروز آلرژی‌ها، یا مشکلات به مراتب بدتری شود.
همین موضوع یکی از جدال‌های قدیمی مورد بحث در محافل نوین علمی برای عدم اطمینان به داروهای عطاری است؛ اینکه اکثر داروهای طب سنتی موجود در عطاری‌ها هیچ‌گونه اطلاعاتی در خصوص دستور مصرف استاندارد همراه با تذکر در مورد عوارض آن‌ها همراه ندارند و مصرف‌کننده با بی‌اطلاعی نسبی، آن‌ها را مصرف می‌کند که می‌تواند بیماری پیشین او را وخیم‌تر، یا اینکه با داروهایی که از قبل مصرف می‌کرده، تداخل دارویی داشته باشد.
تقابل میان این دو حوزه زمانی بحرانی می‌شود که پای شاخه‌های نوظهور طب‌ها به میان می‌آید؛ چیزی مثل طب اسلامی که بارها توسط متخصصان واقعی طب سنتی، طب ایرانی و حتی مراجع مذهبی نیز به‌شکلی قاطع، رد شده و اکثر تجویزها و ادعاهای‌شان بی‌پایه و اساس است. تجویز بخور عنبرنسارا که سرگین الاغ ماده است، استعمال روغن بنفشه از مقعد تا نوشیدن ادرار شتر توسط مدعیان این طب، برای درمان یا پیشگیری از کووید ۱۹ از مصادیق بی‌اعتباری ادعاهای آن‌هاست. همچنین ادعاهایی مثل خاصیت ضدعفونی‌کنندگی گلاب، نوشیدن مداوم برخی ترکیبات و دَم‌نوش‌های ساختگی و حتی خواندن دعاهایی خاص، از نمونه‌های عجیب دیگر، برای درمان کرونا توسط این گروه است.
وجود برخی ادعاهای دیگر توسط برخی متخصصین، کارشناسان یا مسئولین هم به این فهرست اضافه کنید که گستره‌ای جهانی داشته است؛ تزریق وریدی مواد ضدعفونی‌کننده، درخواست برای مصرف روزانه‌ی برخی ویتامین‌ها، توصیه به خوددرمانی‌های خطرناک، استفاده از نیش حشراتی مثل زنبور و حتی نهی استفاده از ماسک در جامعه، نمونه‌هایی از این قبیل است که نشان می‌دهد چرا نباید به حرف افراد غیرمتخصص در حوزه‌های سلامت گوش کنیم. این اظهار نظرهای غیرکارشناسانه زمانی نگران‌کننده می‌شوند که برخی از آن‌ها را از زبان مختصصان و پزشکان می‌شنویم که خود جای سوال دارد که این افراد با چه هدفی و بر اساس کدام یافته و مستندات چنین توصیه‌هایی می‌کنند.
شما باید هوشیار باشید و هر ادعایی که در فضای مجازی می‌بینید یا از کسی می‌شنوید را به راحتی قبول نکنید و در وهله‌ی اول تخصص صاحب آن توصیه را بررسی کنید که آیا این فرد، متخصص واقعی طب سنتی است؟ آیا پزشکی متخصص و صاحب نظر در حوزه‌ی بیماری‌های عفونی یا مرتبط با آن است؟ آیا کارشناسی از سوی سازمان‌های بهداشتی جهانی یا دولتی است؟ یا اینکه فردی معتقد به طب‌های جایگزین مثل انرژی‌درمانی، طب‌های نوظهور و داروهای آزمایش‌نشده است؟ یا کارشناسی معمولی است که تخصصی در امور پزشکی ندارد؟
طرح این توصیه‌ها با وجود شبکه‌های مجازی سرعت فراوانی پیدا کرده و برخی از افراد بدون آگاهی در خصوص ویژگی‌های مورادی ابتدایی مانند ماهیت ویروس‌ها و راه‌های مقابله با آن اقدام به نوشتن مطالب، ضبط پادکست و ویدئوهایی می‌کنند که توسط برخی از مردم مورد پذیرش قرار می‌گیرند و بدون اطلاع از تاثیر و عوارض آن‌ها اقدام به انجام آن‌ها می‌کنند که می‌تواند برای آن‌ها مضر باشد.
در نهایت تصمیم با خود ماست؛ یا به توصیه‌های استاندارد پزشکی نوین گوش دهیم و با رعایت موراد بهداشتی از ابتلا به این بیماری جهانی پیشگیری کنیم یا اگر بیمار شده‌ایم زیر نطر پزشکان و با امکانات به‌روز بیمارستانی درمان شویم، یا به توصیه‌های اطبا طب سنتی و تجویزهای آن‌ها دل خوش کنیم. موضوع مهم این روزها این است که باید تمامی توصیه‌های بهداشتی برای پیشگیری و درمان را از منابع معتبر علمی بخوانید.
باید بپذیریم که در راه پیشگیری و درمان بیماری خطرناکی مثل کرونا ویروس، اولین اشتباه شما می‌تواند آخرین اشتباه شما باشد. مراقب خودتان و اطرافیان‌تان باشید.