تاثیر بارش باران بر کوه‌ها چیست؟
تاثیر بارش باران بر کوه‌ها چیست؟
مجله علمی ایلیاد - زمین‌شناسان مدت‌ها است در مورد اثرات بارش باران بر روی تکامل کوه‌ها شک و تردید دارند. مطالعه‌ی جدیدی که توسط محققین دانشگاه بریستول در مجله‌ی Science Advances منتشر شده است، اثر باران بر کوه‌ها را محاسبه کرده است و درک ما از نحوه‌ی ایجاد دره‌ها و تپه‌ها را در طول میلیون‌ها سال گذشته افزایش داده است. یافته‌های این تحقیق راه را برای پیش‌بینی اثرات تغییرات اقلیمی بر روی طبیعت و زندگی انسان نیز هموار می‌کند.
دکتر «بایرون آدامز» به‌عنوان سرپرست این تحقیق، می‌گوید: «شاید قابل درک به نظر برسد که هر چه باران بیشتر ببارد، می‌تواند شکل کوه‌ها را عوض کند و باعث می‌شود رودخانه‌ها راحت‌تر درون سنگ‌های کوه نفوذ کنند. با این حال، دانشمندان معتقدند که باران می‌تواند باعث فرسایش خاک شده و سر برآوردن سنگ‌ها از درون زمین را نیز تسریع کند و به این ترتیب می‌توان گفت باران باعث بالا آمدن سریع‌تر کوه‌ها نیز می‌شود. این موضوعات طی دهه‌های متمادی با شک و تردید دانشمندان مواجه بوده‌اند، زیرا اندازه‌گیری‌های مورد نیاز برای اثبات آن‌ها بسیار پیچیده بوده است. در این تحقیق پیشرو، ما این کار را شدنی کرده‌ایم.»
تمرکز این تحقیق بر روی هیمالیای مرکزی و شرقی در کشورهای نپال و بوتان بوده است، زیرا در این مناطق از جهان بیشترین امکان برای مطالعه‌ی نرخ فرسایش وجود دارد. دکتر آدامز با کمک همکارانش با استفاده از ساعت‌های کیهانی نهفته درون دانه‌های شن، سرعت فرسوده شدن سنگ‌های زیر رودخانه‌ها را اندازه‌گیری کرده‌اند.
دکتر آدامز می‌گوید: «زمانی که یک ذره‌ی کیهانی از فضای بیرونی به زمین می‌رسد، به همراه رودخانه‌ها به حرکت خود ادامه می‌دهد. در حین حرکت، برخی از اتم‌های موجود در ذره‌ی کیهانی می‌توانند به عناصر نادر تبدیل شوند که با شمارش تعداد این عناصر می‌توان دریافت که ذره‌ی کیهانی برای چه مدت در آن مجموعه بوده است و به این ترتیب دریافت که نرخ فرسایش در آن ناحیه چقدر است. زمانی که نرخ فرسایش در کل اطراف کوه به‌دست بیاید، می‌توان آن‌را با تغییرات شیب رودخانه‌ها و میزان بارش سالانه مقایسه کرد. ما با استفاده از روش رگرسیون و مدل‌های عددی، این مقایسه‌ی پیچیده را انجام داده‌ایم.»
در هیمالیا همیشه این خطر وجود داشته است که بالا بودن نرخ فرسایش، باعث افزایش شدید رسوبات پشت سدها شود و نیروگاه‌های برق‌آبی موجود در این سدها را با مشکل مواجه کند. همچنین بارش‌های شدید باران می‌تواند با ایجاد سدهای موقت و سپس شکستن این سدها باعث بروز سیل‌های وحشتناک در مناطق پایین دست شود.