زمستان امسال را با مقارنه‌ی تاریخی مشتری و زحل آغاز کنید
زمستان امسال را با مقارنه‌ی تاریخی مشتری و زحل آغاز کنید
مجله علمی ایلیاد - دوستداران آسمان شب اول دی‌ماه امسال می‌توانند با رصد آسمان، مشتری و زحل را در نزدیک‌ترین فاصله به یکدیگر در ۸۰۰ سال گذشته ببینند. این دو سیاره در این تاریخ به وضعیت مقارنه‌ای می‌رسند که هر ۲۰ سال یک بار رخ می‌دهد با این تفاوت که فاصله‌ی امسال آن‌ها از سال ۱۲۲۶ میلادی تا کنون بی‌سابقه بوده است.
مقارنه‌ای که امسال این دو سیاره ایجاد می‌کنند را ستاره‌شناسان «مقارنه‌ی بزرگ» می‌نامند؛ زیرا طی آن فاصله‌ی دو سیاره‌ی بزرگ منظومه‌ی شمسی در تلسکوپ‌ها به کمتر از قطر ماه می‌رسد و این دو سیاره به صورت همزمان در میدان دید تلسکوپ‌های کوچک نیز جا می‌شوند.
پروفسور «پاتریک هارتینگن» از دانشگاه رایس، می‌گوید: «همراستا شدن این دو سیاره‌ی گازی بزرگ اتفاق نادری است و فقط هر ۲۰ سال یک بار رخ می‌دهد که همراستایی امسال آن‌ها منحصربه‌فرد نیز خواهد بود، زیرا در فاصله‌ی بسیار نزدیکی از یکدیگر قابل مشاهده می‌شوند. همراستایی قبلی که بیش از امسال این دو سیاره را به یکدیگر نزدیک کرده بود به ۴ مارس سال ۱۲۲۶ میلادی برمی‌گردد.»
بزرگ‌ترین سیاره‌های منظومه‌ی شمسی در هفته‌ای که شب یلدا را در خود دارد، تنها یک درجه در آسمان با یکدیگر فاصله دارند. در شب اول دی‌ماه دو سیاره به اندازه‌ای نزدیک می‌شود که به سختی می توان آن‌ها را از یکدیگر تشخیص داد. البته باید توجه داشت که مشاهده شدن این سیاره‌ها در کنار یکدیگر به معنی نزدیکی فیزیکی آن‌ها نیست، زیرا در این حالت نیز دو سیاره میلیون‌ها کیلومتر از یکدیگر فاصله دارند، ولی در آسمان شب به شکل تنها یک نقطه‌ی نورانی مشاهده می‌شوند.
پروفسور هارتینگن می‌گوید: «در عصر روز اول دی‌ماه، مشتری و زحل به صورت مجزا مشاهده می‌شوند و فاصله‌ی ظاهری آن‌ها حدود ۶ دقیقه‌ی قوسی خواهد بود و اکثر تلسکوپ‌ها می‌توانند آن‌ها را به صورت همزمان در دید خود داشته باشند.»
در واقع هر ۱۹.۶ سال یک بار زحل و مشتری در نزدیک‌ترین فاصله به یکدیگر مشاهده می‌شوند، زیرا یک سال زحل ۱۱.۸ سال زمین و هر سال مشتری ۲۹.۵ سال زمین است. بار بعد که دو سیاره در فاصله‌ی بسیار نزدیکی از یکدیگر مشاهده می‌شوند، ۶۰ سال دیگر در ۱۵ مارس سال ۲۰۸۰ خواهد بود. به گفته‌ی هارتینگن تا سال ۳۰۰۰ میلادی تنها هفت مقارنه‌ی بزرگ و بهتر از امسال رخ خواهد داد.