رابطه‌ی جالب آلودگی هوا و تعداد رعدوبرق‌ها
رابطه‌ی جالب آلودگی هوا و تعداد رعدوبرق‌ها
مجله علمی ایلیاد - محققین مکانیسمی را شناسایی کرده‌اند که طی آن ذرات ریز موجود در اتمسفر باعث بروز رعدوبرق‌های بیشتر می‌شوند. رصدهای انجام شده از اتمسفر زمین نشان می‌دهد که رعدوبرق در حضور غلظت‌های بالای ذرات آئروسل قوی‌تر است.
به‌عنوان مثال، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد رعدوبرق در مسیرهایی که کشتی‌ها حرکت می‌کنند، بیشتر رخ می‌دهد. شدیدترین رعدوبرق‌ها بر روی خشکی‌ها نیز در جاهایی رخ می‌دهد که به خاطر عوامل طبیعی و انسانی غلظت آئروسل‌ها بالاتر است. دهه‌ها است رابطه‌ی شدت رعدوبرق و وجود ذرات ریز در هوا مشاهده می‌شود، ولی دلیل آن تا کنون کشف نشده بود.
دانشمندان دانشگاه MIT، مکانیسم جدیدی را کشف کرده‌اند که می‌تواند مسئول رصدهای انجام شده باشد. شبیه‌سازی دینامیک ابرها نشان داده است که وجود ذرات ریز در هوا باعث بالا رفتن رطوبت در هوای اطراف ابرها می‌شود.
دکتر «تیم کرونین» از دانشگاه MIT، می‌گوید: «این احتمال وجود دارد که بتوان با از بین بردن آلودگی موجود در هوا از شدت رعدوبرق کاست. این شواهد نیز نشان دهنده‌ی تاثیر انسان در وضعیت آب و هوایی است.» تیم کرونین و همکارانش نتیجه‌ی این تحقیقات را در مجله‌ی Science منتشر کرده‌اند.
آئروسل‌ها در نتیجه‌ی سوختن جرم‌های زیستی و احتراق رخ داده در کشتی‌ها، کارخانه‌ها و دیگر وسایل حمل و نقل تولید می‌شوند. پدیده‌های طبیعی مانند آتش‌فشان‌ها و طوفان‌های گرد و خاک نیز می‌توانند تولید‌کننده‌ی آئروسل‌ها باشند. آئروسل‌ها در اتمسفر می‌توانند به‌عنوان بذر برای شکل‌گیری ابرها عمل کنند. این ذرات معلق می‌توانند به‌عنوان سطوحی که بخارات موجود در هوا بر روی آن میعان می‌کنند، عمل کنند. این ذرات در مرحله‌ی بعد تبدیل به قطره‌ی آب می‌شوند و تجمع این قطرات در کنار یکدیگر تولید ابر می‌کند.
قطرات آب موجود در چنین ابرهایی می‌توانند با یکدیگر ترکیب شده و قطرات بزرگ‌تری بسازند و در نهایت به شکل باران بر روی زمین ببارند. زمانی که غلظت ذرات معلق در هوا خیلی زیاد باشد، قطرات آب تشکیل شده به راحتی با یکدیگر ادغام نمی‌شوند. در چنین وضعیتی دانشمندان با انجام شبیه‌سازی ابرها، احتمالات متعددی را بررسی کرده‌اند.
اگر هوای اطراف ابرها خشک باشد، تبخیر بخشی از قطرات آب موجود در ابر و پخش آن درون هوای خشک اطراف، باعث کم شدن دمای درونی ابر می‌شود؛ ولی اگر هوای اطراف ابر مرطوب باشد، دمای ابر گرم‌تر بوده و سریع‌تر به سمت بالا حرکت می‌کند و چرخش‌های حین حرکت به سمت بالا، باعث بروز رعدوبرق می‌شود. تیم کرونین و همکارانش با انجام شبیه‌سازی دینامیک ابرها نشان دادند که این مکانیسم در اتمسفر غنی از آئروسل صادق است و به کمک آن می‌توان بروز رعدوبرق‌ها را با دقت بیشتری پیش‌بینی کرد.