وجود مواد شیمیایی در آب‌های آشامیدنی
وجود مواد شیمیایی در آب‌های آشامیدنی
مجله علمی ایلیاد - بسیاری از مردم می‌دانند که از مواد شیمیایی در فرآیندهای تصفیه‌ی آب‌های آشامیدنی استفاده می‌شود، ولی شاید ندانند که استفاده از موادی مانند کلر می‌تواند باعث شکل‌گیری مواد جانبی سمی در آب شود.
پروفسور «کارستن پرایز» از دانشگاه جانز هاپکینز، رویکرد جدیدی برای ارزیابی کیفیت آب‌های آشامیدنی پیشنهاد کرده است که می‌تواند نتایج خوبی برای سلامتی انسان‌ها داشته باشد. وی می‌گوید: «ما مردم را در معرض خطر مواد شیمیایی قرار می‌دهیم، در حالی که خودشان هم بی‌خبر هستند. البته نمی‌توان گفت کلرزنی اهمیت ندارد و در تصفیه‌ی آب کارایی ندارد، ولی اینگونه مواد عواقب ناخواسته‌ای دارند که باید مردم را از آن‌ها آگاه کرد. ما باید کارهای بیشتری برای سلامتی آب مردم انجام دهیم.»
طبق مقاله‌ای که پرایز در مجله‌ی Environmental Science: Processes & Impacts چاپ کرده است، تنها ۱۱ محصول جانبی از فرآیند تصفیه‌ی آب تحت کنترل هستند و بیش از ۷۰۰ محصول جانبی این فرآیند تا کنون شناخته شده‌اند که کار خاصی برای کنترل میزان آن‌ها در آب انجام نمی‌شود. طبق گفته‌ی پرایز، از سال ۱۹۹۰ تا کنون، هیچ محصول جانبی جدیدی را تحت کنترل درنیاورده‌ایم و هنوز مانند سه دهه پیش عمل می‌کنیم. در صورتی که طی این سال‌ها محصولات جانبی سمی جدیدی را در فرآیند تصفیه‌ی آب شناسایی کرده‌ایم.
رویکردهایی که در حال حاضر برای ارزیابی کیفیت آب آشامیدنی استفاده می‌شوند، کم‌تاثیر و قدیمی هستند. به عنوان مثال در حال حاضر برای بررسی سمیت یک ترکیب آن‌را طی یک فرآیند زمان‌بر و گران بر روی حیوانات آزمایش می‌کنند. انجام چنین آزمایشاتی برای ترکیباتی که روزانه بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود از نظر اقتصادی ممکن نیست.
به همین خاطر پرایز تصمیم گرفت روش جدیدی برای شناسایی ترکیباتی که بیشترین نگرانی از وجود آن‌ها داریم را پیشنهاد دهد. وی روش «آنالیز راکتیویته‌ی مستقیم» را پیشنهاد کرده که می‌تواند با هدف قرار دادن بزرگ‌ترین گروه از مواد شیمیایی سمی که «الکتروفیل‌های آلی» نام دارند، نگرانی‌ها را در مورد کیفیت آب‌های آشامیدنی کاهش دهد.
پرایز می‌گوید: «این روش به ما کمک می‌کند تا برای تمرکز بر مواد شیمیایی متعدد اولویت‌بندی داشته باشیم و بتوانیم با صرف وقت و هزینه‌ی کم برای آن‌ها قوانین و مقررات جدید وضع و اجرا کنیم.»
رویکرد پیشنهادی پرایز بر پیشرفت‌های حاصل شده در شیمی تحلیلی و سم‌شناسی مولکولی تکیه دارد و سموم را بر اساس راکتیویته‌ی آن‌ها با بیومولکول‌هایی مانند آمینواسیدها شناسایی می‌کند. پرایز می‌گوید: «ما می‌دانیم که سمی بودن بسیاری از مواد شیمیایی به خاطر واکنش آن‌ها با پروتئین‌ها و دی‌ان‌ای است که طی این واکنش عملکرد پروتئین‌ها و دی‌ان‌ای عوض می‌شود و می‌تواند منجر به سرطان شود. با شناسایی خطرناک‌ترین مواد موجود در آب و کنترل آن‌ها می‌توان تا مقدار زیادی از خطرات ناشی از این امر کاست.»