چگونه قدیمی‌ترین دی‌ان‌ای جهان کشف شد؟
چگونه قدیمی‌ترین دی‌ان‌ای جهان کشف شد؟
مجله علمی ایلیاد - این دی‌ان‌ای باستانی متعلق به ماموتی است که ۱.۲ میلیون سال پیش زندگی می‌کرده است. تا کنون هیچ دی‌ان‌ای با این قدمت کشف نشده بود. این کشف نه تنها نشان دهنده‌ی پیشرفت روش‌های جدید علمی است، بلکه باعث شده خانواده‌ی جدیدی از ماموت‌ها شناسایی شوند. سرپرستی این تیم تحقیقاتی را مرکز باستان‌شناسی استکهلم بر عهده داشته و نتایج آن در مجله‌ی Nature منتشر شده است.
مواد ژنتیکی مورد استفاده در این مطالعه، از دندان‌های سه ماموت دفن شده در یخچال‌های سیبری استخراج شده است. این ماموت‌ها در دهه‌ی ۱۹۷۰ کشف شده بودند. تحقیقات نشان داده است که دو عدد از نمونه‌ها بالای ۱ میلیون سال عمر داشته‌اند و بنابراین وجود ماموت‌های پشمالو را به دوران قدیمی‌تری مرتبط کرده‌اند. سومین نمونه متعلق به ۷۰۰ هزار سال پیش بوده است.
پروفسور «لاو دالن» به‌عنوان نویسنده‌ی اصلی مقاله‌ی این تیم تحقیقاتی، می‌گوید: «این کشف را با فاصله می‌توان قدیمی‌ترین دی‌ان‌ای کشف شده دانست. یکی از قدیمی‌ترین دی‌ان‌ای کشف شده مربوط به ماموت‌های باستانی بوده که اجداد مستقیم ماموت‌های پشمالو بوده‌اند، ولی قدیمی‌ترین نمونه مربوط به گروهی از ماموت‌ها بوده که به «ماموت کرستوفکا» معروف هستند. شمایل آن ها مشابه ماموت‌های کلمبیایی بوده که در عصر یخبندان در آمریکای شمالی زندگی می‌کرده است.»
محققین با دید محافظه‌کارانه تاریخ قدیمی‌ترین نمونه را متعلق به ۱.۲ میلیون سال پیش می‌دانند. در واقع این تاریخ متعلق به سنگی است که نمونه را در آن کشف کرده‌اند. با این حال داده‌های ژنتیکی به‌دست آمده تاریخ قدیمی‌ترین نمونه را متعلق به ۱.۶۵ میلیون سال پیش نشان می‌دهند. هر تاریخی را در نظر بگیریم، قدمت این نمونه‌ها از قدیمی‌ترین نمونه‌های قبلی که متعلق به ۵۶۰،۰۰۰ تا ۷۸۰،۰۰۰ در کانادا هستند، خیلی قدیمی‌تر هستند.
محققین برای شناسایی دی‌ان‌ای این ماموت‌ها نمونه‌های کامل مواد ژنتیکی را در اختیار نداشتند و میلیاردها تکه‌ی کوچک از مواد ژنتیکی این حیوانات را در سنگ‌ها پیدا کرده بودند که باید با دقت آن‌ها را کنار یکدیگر قرار می‌دادند. قسمت مشکل کار اینجا بوده که بخشی از مواد ژنتیکی کشف شده متعلق به ماموت‌ها نبوده‌اند، بلکه متعلق به باکتری‌ها و قارچ‌ها بوده‌اند و محققین باید آن‌ها را وارد محاسبات خود نمی‌کردند.
محققین برای این کار از ژنوم باکیفیت و کاملی که از ماموت‌های پشمالو در اختیار داشتند و همچنین از ژنوم فیل‌های امروزی که خویشاندان ماموت‌ها محسوب می‌شوند، استفاده کرده‌اند.