اینشتینیوم؛ عنصر ۹۹ جدول عناصر

اینشتینیوم؛ عنصر ۹۹ جدول عناصر
مجله علمی ایلیاد - دانشمندان توانستهاند علاوه بر ساخت عنصر ۹۹ جدول تناوبی عناصر، برخی از خصوصیات پایهای آنرا نیز برای اولین بار مشخص کنند. «اینشتینیوم» یکی از گریزپاترین و سنگینترین عناصر جدول تناوبی است. امکان ساخت و حفظ اینشتینیوم شیمیدانان را به کشف «جزیرهی ثبات» نزدیکتر کرده است. جزیرهی ثبات جایی است که در آنجا برخی از سنگینترین و کمعمرترین عناصر جدول تناوبی عناصر کشف شده باشند.
وزارت انرژی آمریکا در سال ۱۹۵۲ در حین آزمایش یک بمب هیدروژنی وجود این عنصر را کشف کرد. این عنصر به صورت طبیعی تا کنون کشف نشده است و فقط در مقادیر بسیار کم و با استفاده از راکتورهای هستهای خاص ایجاد میشود. جدا کردن این عنصر از دیگر عناصر کار سختی است. اینشتینیوم به شدت رادیواکتیو است و به سرعت واپاشی میکند؛ به همین خاطر مطالعهی آن کار بسیار مشکلی است.
محققین آزمایشگاه ملی لارنس برکلی در دانشگاه کالیفرنیا اکنون توانستهاند ۲۳۳ نانوگرم اینشتینیوم خالص تولید کنند و اولین آزمایشها از سال ۱۹۷۰ تا کنون را بر روی آن انجام دهند. آنها توانستهاند برخی از خصوصیات اساسی این عنصر را برای اولین بار کشف کنند.
فیزیکدانان تا کنون چیزی در مورد اینشتینیوم نمیدانستند. دکتر «کوری کارتر» بهعنوان همکار این تحقیق از آزمایشگاه برکلی، میگوید: «دلیل سختی ساختن این عنصر به مکان آن در جدول تناوبی برمیگردد و به همین خاطر اطلاعات کمی در مورد این عنصر سنگین وجود داشته است.»
اینشتینیوم نیز مانند گروه فلزات آکتینیدی که شامل ۱۵ عنصر فلزی در پایین جدول تناوبی هستند، به کمک بمباران کردن یک عنصر هدف تولید میشود. در این آزمایش دانشمندان کوریوم را بهوسیلهی نوترون و پروتون بمباران کردهاند تا عناصر سنگینتری بسازند. این کار در یک راکتور هستهای در آزمایشگاه ملی تنسی انجام شده است. این آزمایش در اصل برای تولید «کالیفرنیوم» طراحی شده بود.
این عنصر از نظر تجاری اهمیت بالایی دارد، زیرا در نیروگاههای اتمی کاربرد فراوانی دارد. اینشتینیوم به عنوان عنصر جانبی این واکنش در مقادیر بسیار کم تولید شده است. البته استخراج اینشتینیوم از کالیفرنیوم به علت شباهت بالای خصوصیات آنها کاری چالشبرانگیز است. کارتر میگوید: «مقدار اینشتینیوم تولید شده بسیار کم است و نمیتوان آنرا مشاهده کرد و فقط از طریق سیگنالهای رادیواکتیو آن میتوان فهمید که این عنصر در واکنش تولید شده است.
اینشتینیوم دارای نیمهعمر ۲۷۶ روزه است و در این مدت به «برکلیوم» تبدیل میشود. خود این محصول نیز در مراحل بعدی با انتشار تشعشعات خطرناک گاما تبدیل به مواد دیگری میشود. محققین محفظهای طراحی کردهاند که بتوانند اینشتینیوم تولید شده را به صورت بیخطر درون آن نگهداری کنند.