در سال ۱۳۹۹ شیوع کرونا تبدیل به مهمترین خبر سال شد و در زمینهی محیطزیست توانست تقریباً همهی همایشها و نشستهایی که در مورد محیطزیست و گوناگونی زیستی برنامهریزی شده بود را لغو کند. قرنطینهای که در ماههای اول سال اعمال شد، توانست به صورت مقطعی آلودگی هوا را کاهش داده و انتشار گازهای گلخانهای به اتمسفر را بهصورت جدی کم کرد. همهگیری کرونا باعث شد به سیستمهای اجتماعی و اقتصادی شوک مهمی وارد شود. در کشورهایی مانند برزیل و اندونزی قوانین محیطزیستی در سالی که گذشت جدی گرفته نشد و جنگلزدایی، احداث معادن غیرمجاز و دیگر آسیبها در طبیعت بیشتر شد. جنگلزدایی در برزیل به بیشترین سطح خود از سال ۲۰۰۸ تا کنون رسید.
گذار از انرژیهای فسیلی به انرژیهای تجدیدپذیر
در سالی که گذشت، علاقه به خودروهای برقی و انرژیهای پاک مانند انرژی خورشیدی و باد بیشتر شد و در کنار آن شبکههای برق هوشمند بیشتر مورد توجه قرار گرفتند. در این سال تقاضا برای سوختهای فسیلی مخصوصاً برای ذغالسنگ کاهش پیدا کرد. دولتهایی مانند بریتانیا و ایالتهایی مانند کالیفرنیا برنامهی خود برای ممنوع کردن فروش خودروهای بنزینی طی ۱۰ تا ۱۵ سال آینده را اعلام عمومی کردند. شرکت «اکسون موبیل» که در زمینهی نفت و سوختهای فسیلی کار میکند، پس از ۹۲ سال جایگاه خود را در شاخص داو جونز بورس نیویورک از دست داد.
اهمیت پیدا کردن رویکرد «وان هلث»
امسال بالاخره تهدیدی که متخصصین همهگیریشناس و متخصصین بقا برای آن هشدار میدادند، بهوقوع پیوست. آنها میگفتند که رویکرد کنونی در نحوهی کشاورزی کردن و همچنین تولید مواد غذایی از حیوانات میتواند شرایطی را فراهم کند که عوامل بیماریزای موجود در حیاتوحش بتوانند به بدن انسانها وارد شوند. به نظر میرسد حرف آنها به حقیقت پیوسته و ویروس کرونا از بازار حیوانات زنده در ووهان چین به کل دنیا سرایت کرد. رویکرد وان هلث اذعان دارد که انسان، حیوانات و اکوسیستم با هم متصل هستند و سلامت هر کدام به دیگری وابسته است. این موضوع امسال به یکی از مباحث اصلی در زمینهی سلامت و امور اقتصادی تبدیل شد. دانشمندان پیشبینی میکنند که همهگیری بعدی میتواند در نواحی رخ دهد که جنگلها به سرعت در حال تبدیل شدن به مزارع کشاورزی هستند. جنگلهای بارانی آمازون یکی از مناطقی است که به سرعت در حال تبدیل شدن به مزارع کشاورزی است.
شرایط آب و هوایی وخیم و بلایای طبیعی
دانشمندان معمولاً در مورد ارتباط آب و هوا با تغییرات اقلیمی شک و تردید دارند، ولی در سالی که گذشت مثالهای متعددی بهدست آمد که نشان از ارتباط داشتن این دو مقوله با یکدیگر داشت. در اوایل سال ۹۹ آتشسوزی جنگلها در استرالیا را داشتیم و پس از آن دهها میلیون هکتار از جنگلهای شرق و سیبری روسیه، آمازون، آنگولا، کنگو، غرب آمریکا از کالیفرنیا تا کلرادو را داشتیم. رکورد دمایی امسال در نزدیکی رکورد تاریخی خود بود. دمای سرزمینجنوبگان تا ۲۱ درجهی سانتیگراد نیز بالا آمد. درهی مرگ در کالیفرنیا، بیشترین دمای تاریخی زمین را در خود ثبت کرد. در اواخر پاییز سازمان جهانی هواشناسی اعلام کرد که زمین در سال ۱۳۹۹ گرمترین سال خود را سپری کرده و دمای آن به طور متوسط ۱.۲ درجهی سانتیگراد بالاتر از میانگین قبل از دوران صنعتی شدن بوده است. امسال یخهای دریایی سرزمین شمالگان به دومین رکورد کمترین میزان خود دست یافت. محققین اعلام کردند که لایههای یخی سرزمین جنوبگان و گرینلند به حد آستانهای غیرقابل بازگشت خود نزدیک شدهاند. طوفانهایی که امسال در اقیانوس اطلس بهوقوع پیوست، فعالترین طوفانهای تاریخ بودهاند. طوفان اتا که کشندهترین آنها بوده ۲۰۰ نفر را اکثراً از آمریکای مرکزی به کام مرگ کشید.
پیروزی بایدن
در سالهای گذشته پیروزی افراد پوپولیستی مانند «دونالد ترامپ» و «بولسونارو» بهعنوان روسای جمهور آمریکا و برزیل بهعنوان مهمترین اخبار محیطزیستی نیز تلقی میشد، زیرا ترامپ اعلام کرده بود که از توافقنامهی آب و هوایی پاریس خارج خواهد شد و این کار را انجام داد و بولسونارو در برزیل نیز قول داده بود که جلوی تبدیل جنگلهای آمازون به مزارع کشاورزی را نخواهد گرفت و آنرا تا حدودی عملی نیز کرد. امسال نیز پیروزی «جو بایدن» در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خبر محیطزیستی مهمی تلقی میشود، زیرا وی در طول کارزار انتخاباتی خود اعلام کرده بود که به توافقنامهی پاریس برخواهد گشت و سریعاً نیز این کار را انجام داد. وی این امید را به طرفداران محیطزیست داده است که برخی از سیاستهای محیطزیستی مخرب ترامپ را لغو کند.