نظریه‌ای جدید در مورد ناپدید شدن آب مریخ
نظریه‌ای جدید در مورد ناپدید شدن آب مریخ
مجله علمی ایلیاد - میلیاردها سال پیش، مریخ آبی‌تر بوده و آب فراوانی بر روی آن جریان داشته، به طوری که دریاچه‌ها و اقیانوس‌های متعددی در آنجا وجود داشته است. پرسش اینجا است که این آب اکنون کجا است؟
آنالیز اتمسفر مریخ و بررسی سنگ‌های آن، دانشمندان را به این نتیجه رسانده است که نظریه‌ی تبخیر شدن آب مریخ و فرار کردن آن به فضا نمی‌تواند صحیح باشد و احتمالاً آب مریخ هنوز هم در پوسته‌ی آن ذخیره شده است.
آنالیز اتمسفر مریخ و بررسی سنگ‌های آن، دانشمندان را به این نتیجه رسانده است که نظریه‌ی تبخیر شدن آب مریخ و فرار کردن آن به فضا نمی‌تواند صحیح باشد و احتمالاً آب مریخ هنوز هم در پوسته‌ی آن ذخیره شده است.
دانشمندان آزمایشگاه پیشرانه‌ی جت ناسا در جدیدترین مطالعه‌ی خود دریافته‌اند که به احتمال زیاد بین ۳۰ تا ۹۹ درصد آب موجود بر روی مریخ درون مواد معدنی پوسته‌ی سیاره ذخیره شده است. آن‌ها نظریه‌ی تبخیر شدن و فرار کردن بخار آب از مریخ به فضا را با چالش جدی مواجه کرده‌اند.
محققین دریافته‌اند که حدود ۴ میلیارد سال پیش مریخ اقیانوس‌هایی داشته که عمق آن‌ها در برخی از مناطق بین ۱۰۰ تا ۱،۵۰۰ متر بوده است. در واقع حجم آب موجود بر روی مریخ حدود نصف آب اقیانوس اطلس زمین بوده است. با این حال، یک میلیارد سال پس از این تاریخ، مریخ به خشکی امروز بوده است. تا کنون نظریه‌ی تبخیر این حجم آب و فرار آن از اتمسفر مریخ به خاطر کم بودن گرانش مریخ مطرح بود، ولی هر چند بخشی از آب مریخ دچار این رخداد شده‌اند، با این حال اکنون این نظریه با چالش جدی مواجه شده است.
«اوا شلر» دکتری دانشگاه کلتک به‌عنوان نویسنده‌ی اصلی مقاله‌ی این تیم تحقیقاتی در مجله‌ی Science، می‌گوید: «آب مریخ بیشتر از آن بوده که تبخیر شده و به فضا برود. ما مقدار آب به صورت بخار، مایع و یخ را در دوره‌های متعدد اندازه‌گیری کرده‌ایم. ما به کمک داده‌های به‌دست آمده از مدارگردها و مریخ‌نوردها توانسته‌ایم نسبت دوتریوم به هیدروژن را در سنگ‌های مریخی پیدا کنیم.»
آب از هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده است. هیدروژن موجود در آب می‌تواند به شکل هیدروژن معمولی و دوتریوم وجود داشته باشد. حدود ۰.۰۲ درصد از هیدروژن موجود در آب به صورت دوتریوم است که «هیدروژن سنگین» نیز نامیده می‌شود، زیرا برخلاف هیدروژن معمولی در هسته‌ی خود یک پروتون و یک نوترون دارد.
یدروژن معمولی آسان‌تر تبخیر می‌شود و از گرانش سیاره فرار می‌کند، بنابراین اگر تبخیر آب در سطح سیاره‌ی مریخ رخ داده باشد، باید نسبت هیدروژن به دوتریوم نیز در اتمسفر و خاک این سیاره عوض شده باشد. با این حال، بررسی‌های دانشمندان در مورد اتمسفر مریخ این موضوع را تایید نمی‌کند. دانشمندان پیش‌بینی کرده‌اند که گیر افتادن آب در مواد معدنی موجود در پوسته‌ی مریخ در کنار تبخیر شدن آب و فرار آن از اتمسفر مریخ می‌تواند پاسخگوی از بین رفتن دریاهای مریخی باشد.
گیر افتادن آب در مواد معدنی بر روی زمین نیز رخ می‌دهد، ولی از آنجا که پوسته‌ی زمین از نظر زمین‌شناسی فعال است به مرور این آب گیر افتاده از طریق آتش‌فشان به اتمسفر زمین برمی‌گردد، ولی پوسته‌ی مریخ تقریباً غیرفعال است و آب گیر افتاده در آن امکان ورود مجدد به اتمسفر مریخ را ندارد. بنابراین خشک شدن سطح مریخ را می‌توان دائمی در نظر گرفت.