هابل تشکیل یک سیارهی دوردست را رصد کرد
هابل تشکیل یک سیارهی دوردست را رصد کرد
مجله علمی ایلیاد - محققین با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل نرخ افزایش وزن در سیارهی «PDS 70b» را مستقیماً اندازه‌گیری کرده‌اند. آن‌ها تشعشعات ناشی از گازهای در حال سقوط در این سیاره را به کمک تجهیزات منحصربه‌فرد حساس به نور ماوراءبنفش نصب شده بر روی هابل شناسایی کرده‌اند. سیارهی مورد بررسی در اندازه‌های سیارهی مشتری است و فاصله‌ی آن تا ستاره‌ی مرکزی منظومه‌ی خود به اندازهی فاصله‌ی اورانوس از خورشید است.
روند شکل‌گیری این سیاره از ۵ میلیون سال پیش شروع شده است و شاید بتوان گفت اکنون در مراحل آخر شکل‌گیری خود قرار دارد. یافته‌های محققین در مورد این سیاره می‌تواند راه را برای مطالعه‌ی شکل‌گیری سیاره‌های غول‌پیکر فراهم کند.
دکتر «برندن بولر» از دانشگاه تگزاس به‌عنوان همکار این مطالعه، می‌گوید: «ما اطلاعات زیادی در مورد روند شکل‌گیری سیاره‌های غول‌پیکر نداریم. این منظومه‌ی جدید اولین فرصت را برای ما فراهم کرده است که شاهد سقوط مواد درون یک سیاره باشیم. ما عصر جدیدی در این نوع تحقیقات را رقم زده‌ایم.»
سیارهی «PDS 70b»
اگرچه تا کنون ۴۰۰۰ سیارهی فراخورشیدی شناسایی شده‌اند، ولی تلسکوپ‌ها تنها از ۱۵ سیاره از بین آن‌ها به صورت مستقیم تصویربرداری کرده‌اند. سیاره‌هایی که تا کنون از آن‌ها تصویربرداری شده است، آنچنان دور بوده‌اند که در تصاویر به اندازهی یک نقطه هستند. تیم محققین در این مطالعه روشی برای استفاده از هابل در تصویربرداری مستقیم به کار برده‌اند که راه را برای تحقیقات دقیق‌تر در مورد سیاره‌های فراخورشیدی هموار می‌کند.
سیارهی در حال شکل‌گیری به دور کوتوله‌ی نارنجی «PDS 70» می‌گردد. به نظر می‌رسد درون دیسک گرد و غباری اطراف این ستاره، دو سیاره در حال شکل‌گیری هستند. این منظومه در فاصله‌ی ۳۷۰ سال نوری از زمین در صورت فلکی قنطورس قرار دارد.
سیارهی PDS 70b پنج میلیون ساله، جوان‌ترین سیاره‌ای است که هابل تا کنون از آن تصویربرداری کرده است. حساس بودن هابل به نور ماوراءبنفش تابیده شده از گازهای داغ در حال سقوط به درون این سیاره باعث شده است دانشمندان بتوانند سرعت افزایش وزن این سیاره را محاسبه کنند.
جرم PDS 70b طی ۵ میلیون سال گذشته به ۵ برابر جرم مشتری رسیده است و طبق تخمین دانشمندان اگر نرخ افزایش جرم این سیاره تا یک میلیون سال دیگر به همین شیوه ادامه پیدا کند، جرم آن به اندازهی تنها یک درصد جرم مشتری افزایش پیدا می‌کند.
محققین این نظریه را مطرح کرده‌اند که میدان مغناطیسی سیارهی تحت بررسی از دیسک گرد و خاکی اطراف آن تا اتمسفر آن ادامه پیدا کرده است و باعث می‌شود مواد به سمت سطح این سیاره کشیده شوند. موادی که به سطح سیاره می‌رسند، می‌توانند تا ۱۰ برابر گرم‌تر از خود سیاره باشند و به همین دلیل داغی آن‌ها در نور ماوراءبنفش قابل مشاهده است.
به کمک این یافته‌ها می‌توان دریافت که مشتری در ۴.۶ میلیارد سال پیش چگونه به دور خورشید شکل گرفته است. قمرهای مشتری نیز احتمالاً در دیسک گرد و غباری موجود در اطراف آن شکل گرفته‌اند.
داده‌های به‌دست آمده نشان می‌دهد که ستاره‌ی مرکزی این منظومه ۳۰۰۰ برابر از سیاره‌های آن روشن‌تر است و به همین دلیل تصویربرداری و مطالعه‌ی سیاره‌های این منظومه کار مشکلی است.
نتایج این مطالعه در مجله‌ی The Astronomical Journal منتشر شده است.