کشف چیزی غیرعادی بر روی دنباله‌دار باریسُف

مجله علمی ایلیاد - ستاره‌شناسان با استفاده از رصدهای طیف‌سنجی به کمک تلسکوپ VLT اتحادیه‌ی اروپا، توانسته‌اند اتم‌های نیکل را به‌صورت بخار درون دُم دنباله‌دار «باریسُف» تشخیص دهند. این دنباله‌دار در سال ۲۰۱۹ توسط ستاره‌شناس آماتور «گنادی باریسُف» اوکراینی کشف شد.

ارزش علمی دنباله‌داری مانند باریسُف خیلی زیاد است، زیرا این دنباله‌دارها حاوی اطلاعات زیادی از منظومه‌ی منشاء خود هستند. دانشمندان طی این چند سال مشتاق بودند اتم‌ها و مولکول‌های موجود در گازهای دُم باریسُف را کشف کنند. اکنون به کمک تجهیزات پیشرفته این مهم تا حدودی حاصل شده است.

ستاره‌شناسان لهستانی به کمک تجهیزات طیف‌سنجی نصب شده بر روی تلسکوپ VLT، توانستند در تاریخ‌های ۳۰ و ۳۱ ژانویه‌ی ۲۰۲۱ رصدهای خوبی از باریسُف داشته باشند. در زمانی که این رصدها انجام شده، باریسُف در فاصله‌ی ۲.۳۲۲ واحد نجومی از خورشید و فاصله‌ی ۲.۰۶۴ واحد نجومی از زمین قرار داشته است و سرعت میانگین آن نیز ۱۹.۱۶ کیلومتر بر ثانیه بوده است.

بخشی از طیف مشاهده شده در انتهای باریسُف دارای ۹ خط انتشاری است که با هیچ ماده‌ای در منظومه‌ی شمسی همخوانی ندارد. بررسی‌های دانشمندان نشان داده است که این خطوط ناشناخته مربوط به بخار اتم‌های نیکل است.

این یافته‌ی دانشمندان از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا تا کنون گازهای حاوی فلزات سنگین تنها در محیط‌های داغ مانند اتمسفر سیارات فراخورشیدی فوق داغ و دنباله‌دارهای در حال تبخیری که از نزدیکی خورشید عبور می‌کنند مشاهده شده بود و تشخیص اتم‌های نیکل به صورت بخار بر روی باریسُف کشف بزرگی است.

بررسی‌های بیشتر نشان داده است که اتم‌های نیکل مربوط به مولکولی حاوی نیکل بوده که طول عمر کمی داشته و ۳۴۰ ثانیه پس از تشکیل نابود شده است. نرخ تولید اتم‌های نیکل نیز ۰.۹×۱۰^۲۲ تخمین زده شده است.

نتایج این مطالعه در مجله‌ی Nature منتشر شده است.