دانستنی‌هایی جالب درباره‌ی نور

مجله علمی ایلیاد - نور در حقیقت موج متقاطع الکترومغناطیسی است که به راحتی توسط انسان قابل مشاهده است. ماهیت موجی بودن نور برای اولین بار به کمک آزمایش‌هایی که بر روی انکسار و تداخل نور انجام شد به اثبات رسید. نور نیز مانند همه‌ی امواج الکترومغناطیسی، امکان عبور از فضای خلاءء را دارد. ماهیت متقاطع بودن نور را می‌توان از طریق قطبش نور نشان داد.

نور به دو روش قابلیت تولید دارد؛ «افروختگی» که در واقع تشعشعات نور ناشی از اجسام داغ است که دمای این اجسام باید بالاتر از ۵۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد باشد تا بتوانند از خودشان نور ساطع کنند و «لومینسانس یا شب‌تابی» که تشعشعات نوری است که در اثر وارد شدن الکترون‌های برانگیخته شده به سطوح انرژی پایین‌تر ساطع می‌شود و ربطی به دمای جسم ندارد.

«اوول رومر» دانمارکی در قرن هفدهم این نظریه را مطرح کرد که می‌توان از تعداد گذرهای قمر مشتری برای تعیین زمان استفاده کرد. وی می‌خواست این زمان را به‌عنوان یک زمان کیهانی جا بیاندازد که برای همه‌ی زمینیان در هر کجای زمین یکسان باشد، زیرا مرجع‌های زمانی روی زمین باعث می‌شوند زمان در عرض‌های جغرافیایی مختلف متفاوت باشد. با این حال بررسی‌های بعدی دانشمندان نشان داد که قمر مشتری هدف خوبی برای مرجع زمان شدن نیست، زیرا نزدیک‌تر شدن و دورتر شدن زمین به مشتری باعث ایجاد تغییراتی در این مرجع زمانی می‌شود. علی‌رغم این نقصان، دانشمندان طی آزمایش‌های مربوط به این نظریه دریافتند که نور مسیر قطر مداری زمین را در مدت ۲۲ دقیقه طی می‌کند. یافته‌های دانشمندان در مورد سرعت نور به شرح زیر است:
-    سرعت نور در خلاء ثابت جهانی در همه‌ی چارچوب‌های زمانی مرجع است.
-    سرعت نور در خلاء ثابت و برابر با ۲۹۹،۷۹۲،۴۵۸ متر بر ثانیه است.
-    سرعت نور در محیط‌هایی غیر از خلاء معمولاً کمتر از سرعت آن در خلاء است.
-    سرعت نور بستگی به محیطی دارد که نور در آن در حال حرکت است.

 

دامنه‌ی امواج نوری به شدت نور بستگی دارد. شدت نور در واقع اندازه‌گیری چگالی امواج نوری است. درخشندگی نور نیز نسبت شدت نور به شدت نور قابل دریافت توسط چشم انسان است. فرکانس امواج نوری نیز به رنگ نور بستگی دارد.

رنگ نور مبحث پیچیده‌ای است. نور تک رنگ در واقع نوری است که امواج آن تنها دارای یک فرکانس باشند. نور لیزر عموماً تک رنگ است. در زبان انگلیسی و بسیاری دیگر از زبان‌ها شش نام ساده برای رنگ‌ها وجود دارد که هر کدام یکی از نورهای تک رنگ را نمایندگی می‌کنند. این رنگ‌ها به ترتیب افزایش فرکانس عبارت‌اند از قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی و بنفش.

نور را در برخی اوقات نور مرئی نیز می‌نامند تا از نور مادون قرمز و فرابنفش تفکیک داده شود. اشکال دیگر تشعشعات الکترومغناطیس که برای چشم انسان قابل مشاهده نیستند نیز در برخی اوقات نور نامیده می‌شوند. نورهای چند رنگ معمولاً نورهایی هستند که امواج آن‌ها دارای چندین فرکانس هستند. تقریباً همه‌ی منابع نوری چند رنگ محسوب می‌شوند. نور سفید نیز در حقیقت چند رنگ است.