آیا میتوان گفت حیات فرازمینی را پیدا کردهایم؟
مجله علمی ایلیاد - مطالعهی جدیدی که در مجلهی Nature Astronomy منتشر شده به این نتیجه رسیده است که شاید بر روی قمر سیارهی زحل بتوان حیات فرازمینی کشف کرد.
دانشمندان دانشگاه آریزونای آمریکا و دانشگاه پاریس دریافتهاند که فرایندی مخفی برای تولید متان در زیر اقیانوسهای قمر «انسلادوس» زحل وجود دارد، زیرا حجم تولید متان بر روی این قمر را نمیتوان با فرآیندهای زمینشناسی شناخته شده شرح داد.
فوارههای آب موجود بر روی انسلادوس مدت زیادی است که دانشمندان را مقهور خود کرده است. دانشمندان در گذشته این نظریه را مطرح کردهاند که اقیانوس آب مایع در بین هستهی سنگی انسلادوس و لایهی یخی روی آن محدود شده است. فضاپیمای کاسینی ناسا توانسته با اندازهگیری مواد شیمیایی موجود در این فوارهها، غلظت زیادی از موادی مانند دیهیدروژن، متان و دیاکسیدکربن را در آنها شناسایی کند. از بین این مولکولها، غلظت متان فراتر از انتظار دانشمندان بوده است.
محققین دانشگاه آریزونا و پاریس این نظریه را مطرح کردهاند که احتمالاً میکروبهایی مشابه میکروبهای روی زمین دیهیدروژن موجود در انسلادوس را مصرف کردهاند و متان تولید کردهاند و به همین دلیل غلظت متان زیادی در این فوارهها کشف شده است. البته آنها اذعان دارند که جستجو به دنبال این نوع میکروبها که «متانوژن» نامیده میشوند، نیازمند تعریف ماموریتهایی است که بتوانند به اعماق اقیانوسهای انسلادوس نفوذ کنند و تا چند دههی آینده به نظر نمیرسد بتوان چنین ماموریتهایی تعریف کرد. با این حال دانشمندان مدل ریاضیاتی خاصی برای محاسبهی احتمال وجود فرآیندهای تولید متان در زیر سطح یخی انسلادوس توسعه دادهاند تا شاید بتوانند به کمک آن دادههای کاسینی را توضیح دهند.
بر روی زمین بیشتر متان تولیدی از طریق میکرواُرگانیسمها ایجاد میشود. آنها از دیهیدرون به عنوان منبع انرژی استفاده میکنند و دیاکسیدکربن را به متان تبدیل میکنند. محققین با بررسی وضعیت انسلادوس دریافتهاند تولید دیهیدروژن در اقیانوسهای آن میتواند مشابه زمین رخ دهد و این دیهیدروژن تولیدی میتواند غذای کافی در اختیار جمعیت میکرواُرگانیسمهای موجود در اقیانوسهای انسلادوس فراهم کند.
مدل دانشمندان نشان داده است که تمام شرایط ایجاد دیهیدروژن بر روی انسلادوس وجود دارد و شرایط دمایی و زیست محیطی دیگر نیز برای وجود میکرواُرگانیسمها بر روی آن وجود دارد و به این ترتیب ممکن است متانوژنها در انسلادوس سکونت داشته باشند.
البته دانشمندان میگویند که هنوز نمیتوان وجود حیات بر روی انسلادوس را قطعی دانست، ولی میتوان گفت که شرایط وجود حیات بر روی این قمر فراهم است. آنها امیدوارند که نتایج این مطالعه باعث شود محققین دیگر مطالعات بیشتری در این زمینه انجام دهند تا شاید روزی بتوان با قطعیت از وجود حیات فرازمینی بر روی این قمر صحبت کرد.