نگاهی عمیق به چشم بینای بشر در فضا

مجله علمی ایلیاد - از سال ۱۹۹۰ تا کنون، تلسکوپ فضایی هابل تصاویر خارق‌العاده از فضا را به زمین مخابره کرده است که برای بشر بسیار الهام‌بخش بوده است. علاوه بر این تصاویر زیبا، هابل چندین ترابایت داده‌ی دیگر نیز از جهان اطراف ما جمع‌آوری کرده است که باعث بهبود بینش بشر در مورد کیهان شده است. این تلسکوپ از اجرام نزدیک به زمین مانند ماه تا دوردست‌ترین کهکشان‌ها و سحابی‌ها و ابرنواخترها را مورد مطالعه قرار داده است.

زمانی که گالیله در سال ۱۶۱۰ تلسکوپ خود را به سمت آسمان نشانه رفت، نمی‌توانست حتی حلقه‌های اطراف سیاره‌ی زحل را مشاهده کند. این حلقه‌ها در حال حاضر توسط تلسکوپ‌های ارزان قیمت نیز قابل مشاهده هستند. پیشرفت‌هایی که طی این سال‌ها انجام شده، دید دانشمندان را از سیاره‌ها، ستاره‌ها و کهکشان‌های دوردست افزایش داده است. اتمسفر زمین یکی از سدهایی است که جلوی رسیدن نور به زمین را می‌گیرد. به همین خاطر تلسکوپ‌های بزرگ بر فراز کوه‌ها قرار داده می‌شوند تا اتمسفر نازک‌تری جلوی رسیدن نور به آن‌ها وجود داشته باشد.

در سال ۱۹۴۶ درست پس از جنگ جهانی دوم، «لیمان اسپیتزر» پیشنهاد داد که یک تلسکوپ به فضا فرستاده شود تا محدودیت‌های تلسکوپ‌های زمینی را نداشته باشد. با این حال تا دو دهه بعد پشتیبانی لازم از این پیشنهاد انجام نشد تا اینکه در سال ۱۹۶۹ آکادمی ملی علوم آمریکا از این پیشنهاد استقبال کرد. آکادمی علوم این کار را به ناسا سپرد.

 

در سال ۱۹۷۱ ناسا اولین تلاش‌های خود برای ساخت تلسکوپ فضایی را آغاز کرد. این پروژه برای ناسا بسیار گران‌قیمت بود، ولی ناسا در سال ۱۹۷۵ توانست بخشی از هزینه‌های آن‌را از طریق آژانس فضایی اروپایی تامین کند. در سال ۱۹۷۷ کنگره‌ی آمریکا منابع لازم را برای ساخت تلسکوپ فضایی ناسا اختصاص داد. پس از این مرحله ناسا برنامه‌ریزی‌های خود را فوراً آغاز کرد و اعلام کرد که در سال ۱۹۸۳ تلسکوپ خود را به فضا می‌فرستد، ولی مشکلات متعدد باعث شد این کار تا سال ۱۹۸۶ اتفاق نیفتد.

به افتخار ستاره‌شناس آمریکایی، «ادوین هابل» که نشان داد کیهان تا فراتر از کهکشان راه‌شیری نیز وجود دارد، نام تلسکوپ فضایی ناسا «هابل» گذاشته شد. در بار اول تلاش برای پرتاب هابل، شاتل فضایی پرتاب‌گر آن منفجر شد و هر هفت نفر فضانوردی که همراه آن بودند از دنیا رفتند. دو سال پس از آن ناسا برای پرتاب مجدد هابل به فضا آماده شده بود و بالاخره هابل در ۲۴ آوریل سال ۱۹۹۰ با هزینه‌ی کلی ۱.۵ میلیارد دلار به فضا پرتاب شد.

در اوایل شروع به کار هابل مشکلاتی در تصاویر آن وجود داشت که حدود سه سال رفع کردن آن‌ها به طول انجامید. برای رفع این مشکل هفت فضانورد به مدت ۵ روز در فضا بر روی هابل کار کردند و طی عملیات تعمیر آن، دو دوربین جدید نیز بر روی آن نصب کردند. از آن زمان تا کنون هابل باعث شناسایی بیشتر دنیای اطراف ما شده است.

طول تلسکوپ هابل ۱۳.۲ متر و وزن آن حدود ۱۱ تُن است. بیشترین قطر این تلسکوپ نیز ۴.۲ متر است. ارتفاع متوسط هابل نسبت به زمین حدود ۵۶۹ کیلومتر است و هر ۹۷ دقیقه یک بار با سرعت ۲۸،۰۰۰ کیلومتر بر ساعت به دور زمین می‌چرخد.

تلسکوپ فضایی هابل هر هفته ۱۲۰ گیگابایت داده به زمین می‌فرستد. هابل انرژی خود را به‌وسیله‌ی دو پانل خورشیدی ۱۰ متری از خورشید می‌گیرد و ۶ باتری NiH دارد.