برخورد سیارک با زمین و عواقب آن
برخورد سیارک با زمین و عواقب آن
مجله علمی ایلیاد - در جنوب خلیج مکزیک حفره‌ای وجود دارد که محل برخورد سیارک «چیکشلوب» در ۶۶ میلیون سال پیش است. یکی از عواقب جدی برخورد این سیارک بروز پنجمین انقراض بزرگ روی زمین بوده است. طی این انقراض ۸۰ درصد گونه‌های حیوانی از روی زمین محو شدند که دایناسورهای غیرپرنده یکی از این گونه‌ها بوده‌اند.
مطالعه‌ی زمین‌شناسی چیکشلوب و دیگر نقاط زمین دانشمندان را به درک رخدادهایی که در روزها و سال‌های پس از این برخورد رخ داده‌اند، نزدیک‌تر کرده است.
بر اساس مطالعه‌ای که در مجله‌ی Nature Communications منتشر شده است، سیارک چیکشلوب قبل از برخورد با زمین برای برخورد با مخرب‌ترین زاویه به زمین آماده شده بود. این سیارک حدود ۱۲ کیلومتر قطر داشته است و سرعت برخورد آن حدود ۴۳ هزار کیلومتر بر ساعت بوده است. برخورد این سیارک با سطح زمین باعث ایجاد یک گودال به قطر ۲۰۰ کیلومتر شده است. زاویه‌ی برخورد سیارک با زمین نسبت به افق، ۶۰ درجه بوده است. این زاویه‌ی برخورد یکی از مخرب‌ترین زوایا است، زیرا گرد و خاک و آئروسل زیادی را به هوا می‌فرستد.
دانشمندان تخمین زده‌اند که برخورد سیارک با زمین باعث بخار شدن نوع خاصی از سنگ‌ها به نام سنگ‌های تبخیری شده است و در اثر تبخیر این سنگ‌ها ۳۲۵ گیگاتُن گوگرد وارد اتمسفر شده است. در کنار گوگرد، ۴۳۵ گیگاتُن دی‌اکسیدکربن نیز وارد اتمسفر شده است. این مواد میکروسکوپی در اتمسفر باعث ایجاد یک پوشش در اطراف زمین شده است و به این ترتیب، نور و گرمای خورشید کمتری به سطح زمین می‌رسیده است. این سرمایش در طولانی مدت باعث تغییرات اقلیمی در کره‌ی زمین شده است.
تخمین‌های دانشمندان دیگر نشان داده است که دمای نواحی استوایی قبل از برخورد سیارک حدود ۲۷ درجه‌ی سانتی‌گراد بوده است، ولی پس از برخورد سیارک به ۵ درجه‌ی سانتی‌گراد کاهش یافته است. زمانی که نور خورشید رسیده به سطح زمین کاهش یافته است، فوتوسنتز گیاهان با مشکل مواجه شده است و زنجیره‌ی غذا بر روی خشکی و درون دریا به هم خورده است و به این ترتیب دایناسورها و بسیاری از دیگر حیوانات منقرض شده‌اند.
وجود گوگرد در اتمسفر نیز باعث ایجاد اسید سولفوریک در اتمسفر شده است که بعد از آن باران‌های روزهای بعد از برخورد نیز حاوی اسید سولفوریک بوده و باعث مرگ شمار زیادی از حیوانات دریایی شده است.
برخورد سیارک با زمین باعث ایجاد سونامی‌های وحشتناک نیز شده است. امواجی که در اثر این برخورد ایجاد شده است در برخی از مناطق به ۱.۵ کیلومتر ارتفاع نیز رسیده‌اند. شواهد مربوط به امواج سهمگین سونامی ناشی از برخورد سیارک با زمین در رسوبات اطراف لوئیزیانا کشف شده است.
دانشمندان دریافته‌اند که برخورد سیارک با زمین باعث ایجاد آتش‌سوزی‌های فراوان نیز شده است. با این حال آتش‌سوزی و سونامی جزو عواقب وحشتناک برخورد سیارک نبوده‌اند، بلکه تغییراتی که در اتمسفر زمین به‌وجود آمده است، مهم‌ترین تاثیر برخورد سیارک بوده است. این تغییر اتمسفر باعث سرمایش زمین طی بیش از یک دهه شده است.