چین قطعهای از ماه را به زمین آورده است
چین قطعهای از ماه را به زمین آورده است
مجله علمی ایلیاد - کاوشگری که آژانس فضایی چین چند سال پیش به سمت ماه فرستاده است، توانسته برای اولین بار بعد از ۴۰ سال، نمونههایی را از ماه به زمین بفرستد. اکنون تیمی از محققین بینالمللی بر روی این نمونهها تحقیقات انجام دادهاند و نشان دادهاند که این سنگها عمر ۱.۹۷ میلیارد ساله دارند.
چینیها ماموریت کاوشگر «چانگ-ای۵» را به این صورت تعریف کردهاند که بتواند سنگهای سطوح آتشفشانی جوان ماه را جمعآوری کرده و به زمین بفرستد. واژهی جوان در این ماموریت به صورت نسبی تعریف شده است، زیرا بهعنوان مثال همهی نمونههایی که آپولو با خود به زمین آورد بیش از ۳ میلیارد سال عمر داشتند. در کنار این سنگهای قدیمی، آنالیز نمونههای جمعآوری شده از حفرههای جوان نیز نشان داده است که سنگهای آنها کمتر از ۱ میلیارد سال عمر دارند. بنابراین در ماموریت چانگ-ای۵ فاصلهی بین سنگهای ۱ و ۳ میلیارد ساله پُر شده است. این فاصلهی بین عمر سنگهای ماه نه تنها برای مطالعهی خود ماه اهمیت داشته است، بلکه در مطالعهی دیگر سیارههای سنگی منظومهی شمسی نیز اهمیت دارد.
ماه تقریباً به اندازهی زمین عمر دارد و بنابراین عمر آن به حدود ۴.۵ میلیارد سال میرسد. برعکس زمین، بر روی ماه فرآیندهای فرسایندهی سطوح و همچنین فرآیندهای ایجاد کنندهی کوهها وجود نداشته است؛ بنابراین محققین توانستهاند عمر نواحی مختلف سطح ماه را به آسانی محاسبه کنند.
دانشمندان میدانند که هر چقدر تعداد حفرههای یک ناحیه کمتر باشد، سطح آن ناحیه جوانتر است و هر چه تعداد حفرهها بیشتر باشد، سطح عمر بیشتری دارد. با این حال، برای تعیین دقیق عمر یک سطح باید از آن نمونه در دست داشت. دانشمندان با استفاده از نمونههایی که آپولو با خود به زمین آورده بود توانستند رابطهی بین عمر سطح با تعداد حفره بر واحد سطح را محاسبه کنند و به این ترتیب، عمر سطوح در سیارات عطارد و مریخ را تخمین بزنند.
یکی دیگر از یافتههای تحقیقات انجام شده بر روی نمونهی جدید ماه، ترکیبات بازالتی در این نمونهها بوده است که میتوان به کمک آن تاریخچهی آتشفشانها بر روی ماه را محاسبه کرد.
نتایجی که تا کنون از این تحقیقات در مجلهی Science منتشر شده است، تنها بخش کوچکی از کار بزرگ شروع شده بر روی نمونههای چانگ-ای۵ را شامل میشود و این تحقیقات تا رسیدن به نتایج دلخواه محققین در مورد ماه فاصله دارد.