اگر انسانهای نبودند، زمین چه شکلی میشد؟
مجله علمی ایلیاد - امروزه ردپای انسان در همه جای زمین قابل مشاهده است. فعالیتهای انسانی باعث ایجاد زمینهای کشاورزی، شهرها و جادهها شده است. پرسش این است که اگر انسان مدرن امروزی بهوجود نمیآمد، اکنون زمین چه وضعیتی داشت؟
برخی از دانشمندان اعتقاد دارند که بدون انسان دنیای کنونی، حیاتوحش تازهتری داشت و گونههای گیاهی و حیوانی بیشتری روی خود داشت. آنها میگویند در این جهان فرضی گیاهان بیشتری روی زمین وجود داشتند و سراسر قارهها بهجز سرزمین جنوبگان و شمالگان را حیوانات متنوعی با اندازههای بزرگ فرا میگرفت. فرض عدم وجود انسانهای مدرن به معنی وجود انسانهای نئاندرتال است که به احتمال زیاد این گونهی انسانی نیز باعث ایجاد تغییراتی در محیطزیست خود میشد.
نرخ انقراض در دنیای کنونی ۱۰۰ برابر بیشتر از دنیای فرضی است که در آن انسان وجود نداشته است. انقراضی که وجود انسانها بر روی زمین باعث شده است، تنها با انقراض بزرگ دوران کرتاسه قابل مقایسه است که در آن دایناسورهای غیرپرنده منقرض شدند. همانطور که میدانیم دلیل این انقراض در دوران کرتاسه برخورد یک سیارک با زمین بوده است. بنابراین وجود انسان بر روی زمین برای آن مشابه برخورد یک سیارک بوده است.
به عنوان مثال، اجداد چندین نسل قبل از ما احتمالاً میتوانستهاند دستههای بزرگ طوطی را در اطراف خود ببینند، پدربزرگهای ما نیز دستههای کوچک طوطی را دیدهاند، ولی ما اکنون اگر خوششانس باشیم میتوانیم در یک جنگل دو عدد طوطی ببینیم. شواهد مربوط به انقراض حیوانات و پرندگان زیادی که در قرنهای اخیر بر روی زمین زندگی میکردهاند، در نیوزلند کشف شده است. موآهای غولپیکر و عقابهای هاست به خاطر فعالیتهای انسانی منقرض شدهاند.
در واقع انسانها با شکار بیرویه و همچنین وارد کردن حیوانات درنده به سرزمینهای مختلف و تاثیر در چرخهی طبیعی آن مناطق باعث منقرض شدن گونههای مختلف شدهاند. بقای حیوانات بزرگ بر روی زمین برای محیطزیست مناطق مختلف اهمیت بالایی دارد و انسانها با تاثیر در زندگی این حیوانات، سرزمینهای مختلفی را از وضعیت عادی خارج کردهاند.
در حال حاضر در پارک ملی سرنگتی که از شمال تانزانیا در آفریقا تا جنوب کنیا ادامه دارد، گونههای حیوانی مختلفی در کنار یکدیگر زندگی میکنند و برخی از دانشمندان اعتقاد دارند که اگر فعالیتهای انسانی نبود، اکنون همه جای زمین همین وضعیت را داشت. آنها اعتقاد دارند که اگر انسانها نبودند، حتی شیرهای سرنگتی نیز بزرگتر بودند. آنها میگویند در جهان بدون انسان، آمریکا تحت سلطهی فیلها و خرسهای غولپیکر بوده است.
دانشمندان اثبات کردهاند که برخی از حیوانات که تا کنون تصور میشد به خاطر آخرین عصر یخبندان در دورهی پلیستوسن منقرض شدهاند، در حقیقت به خاطر تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیتهای انسانی منقرض شدهاند. به عنوان مثال میتوان ماموتهای پشمالو را نام برد. البته انسانها نیز ماموتها را شکار کردهاند و گونههایی که توانستهاند از تغییرات اقلیمی نجات یابند نیز توسط انسانها منقرض شدهاند.
محققین گیاهشناسی اعتقاد دارند که بدون انسان، عناصر موجود بر روی زمین به نحو بهتری در سرزمینهای مختلف توزیع میشدند و به این ترتیب خاکهای حاصلخیز بیشتری روی زمین وجود داشت و اکوسیستمهای غنیتری بر روی زمین بهوجود میآمدند. انسانها با انجام کشاورزی باعث تجمع عناصر مختلف در نواحی خاص زمین شدهاند.
علیرغم موارد مطرح شده، اگر حتی انسانهای مدرن بهوجود نمیآمدند، نئاندرتالها بر روی زمین حضور داشتند. هنوز معلوم نیست این عموزادههای انسانهای مدرن چرا ۴۰ هزار سال پیش منقرض شدند. برخی از محققین اعتقاد دارند که رقابت بر روی منابع غذایی باعث انقراض نئاندرتالها شده است. شاید اگر انسانهای مدرن حدود ۴۵ تا ۵۰ هزار سال پیش بهوجود نمیآمدند، هنوز نئاندرتالها روی زمین بودند. شاید نئاندرتالها نیز همین اشتباهات انسانهای مدرن را تکرار میکردند و زمین وضعیتی بهتر از حال حاضر نداشت.